Manila hôm 23-9 cho biết ông Duterte muốn thăm Trung Quốc và Nhật Bản nhưng chưa rõ lịch trình cụ thể. Một quan chức ngoại giao Tokyo đã lên tiếng xác nhận trong khi Bắc Kinh vẫn im lặng.
Quan hệ giữa Philippines và Nhật Bản không có gì đáng tranh cãi nhưng Philippines và Trung Quốc đang tranh chấp bãi cạn Scarborough ở biển Đông.
Tổng thống Duterte nhiều lần tuyên bố nước ông muốn “làm bạn và hợp tác thương mại” với Bắc Kinh.
Các nhà phân tích tin rằng sự kiềm chế trong lời ăn tiếng nói của ông Duterte với Trung Quốc so với những bình luận đao to búa lớn nhằm vào Mỹ, Liên Hiệp Quốc và Liên minh châu Âu (EU) cho thấy nhà lãnh đạo Philippines muốn theo đuổi một chính sách đối ngoại độc lập, giảm phụ thuộc vào Washington.
Trong một bài phát biểu hôm 22-9, ông Duterte cho biết sẽ tới Trung Quốc trong năm nay, đồng thời nói với các doanh nhân Trung Quốc: “Các bạn sẽ thấy tôi thường xuyên hơn”.
Nguồn tin từ văn phòng tổng thống Philippines tiết lộ đặc phái viên do ông Duterte cử đi để giải quyết căng thẳng với Trung Quốc – cựu Tổng thống Fidel Ramos – có thể đến Bắc Kinh vào đầu tuần tới để đặt nền móng cho các cuộc đàm phán.
Về phía Nhật Bản, quan hệ giữa Manila và Tokyo ít phức tạp hơn. Nhật Bản gần đây đồng ý bàn giao 10 tàu bảo vệ bờ biển cho Philippines để giúp nâng cao năng lực an ninh hàng hải.
Đầu tháng này, Tổng thống Duterte tham dự hội nghị thượng đỉnh ASEAN và Thượng đỉnh Đông Á tại Lào. Ông cũng đã tới Indonesia và dự kiến thăm Việt Nam vào tuần tới. Hôm 22-9, ông Duterte mời Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc (LHQ) Ban Ki-moon và Liên minh châu Âu đến để tranh luận về vấn đề nhân quyền.
Tại lễ khai mạc một nhà máy điện mới, ông Duterte nói: “Tôi đang mời Ban Ki... của LHQ. Cái tên quái quỷ ấy là gì ấy nhỉ? À... Ban Ki-moon. Tôi cũng mời EU, mang theo luật sư riêng, đến Philippines. Tôi sẽ viết một bức thư để mời họ cùng tham gia cuộc điều tra”.
Trước đó, tối 20-9, Tổng thống Duterte đả kích EU sau khi khối này kêu gọi Manila tạm dừng chiến dịch thanh trừng nghi phạm ma túy đẫm máu. Trong một bài phát biểu trước các quan chức chính quyền địa phương ở TP Davao, ông Duterte nói: “Tôi đã xem những lời chỉ trích của EU chống lại tôi. Mẹ kiếp”.
Ông chủ Điện Malacanang cho biết các thành viên EU nghiêm trọng hóa vấn đề nhân quyền ở Philippines bởi vì họ “cảm thấy tội lỗi về những tội ác phạm phải trong quá khứ”.
Tổng thống Duterte còn mô tả Liên minh châu Âu đạo đức giả, đồng thời dẫn chứng Pháp và Anh từng giết người Ả Rập trong quá khứ. “Vậy mà bây giờ họ dám mặt dày mày dạn lên án tôi. Tôi nhắc lại: Mẹ kiếp” – ông vừa nói vừa có ý giơ “ngón tay thối” để minh họa.
Cũng trong bài phát biểu hôm 22-9, ông Duterte tiếp tục tấn công bà Leila de Lima, thượng nghị sĩ chỉ trích ông dữ dội. Không chỉ vậy, Bộ trưởng Tư pháp Philippines Vitaliano Aguirre hôm 22-9 nói bà De Lima sẽ bị buộc tội liên quan đến buôn bán ma túy. Nếu bị kết tội, bà sẽ bị 30 năm tù giam.