Ngày 18/12, Hạ viện do Đảng Dân chủ kiểm soát đã bỏ phiếu để luận tội ông Trump vì các cáo buộc lạm dụng quyền lực và cản trở Quốc hội.
Hiện tại, Thượng viện sẽ nắm quyền quyết định đối với chức vụ của ông Trump. Cơ chế hiến pháp đối với việc luận tội quan chức liên bang - bao gồm tổng thống, phó tổng thống và thẩm phán liên bang - được viết trong Điều 2, mục 4, cụ thể: "Tổng thống, Phó tổng thống và tất cả các Quan chức chính phủ Mỹ, sẽ bị cách chức vì luận tội hoặc bị cáo buộc phản quốc, tham nhũng hoặc một số tội nghiêm trọng khác".
Xét trên tình hình hiện tại, có khả năng rất cao ông Trump sẽ không thể bị phế truất bởi cần tới 2/3 số phiếu thuận ở Thượng viện để thực hiện điều này. Thượng viện hiện tại có 53 nghị sĩ đảng Cộng hòa, 45 nghị sĩ đảng Dân chủ và 2 nghị sĩ độc lập thân đảng Dân chủ.
Phó tổng thống Mike Pence và Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi là những người đứng đầu danh sách kế vị tổng thống. Ảnh: AP
Theo Business Insider, trong trường hợp xấu nhất và ông Trump bị phế truất, Phó tổng thống Mike Pence sẽ trở thành tổng thống Mỹ theo Tu chính án 25 của Hiến pháp Mỹ: "Trong trường hợp Tổng thống bị phế truất, từ chức hoặc qua đời, Phó tổng thống sẽ trở thành Tổng thống".
Nếu vì lí do nào đó Phó tổng thống không thể nhậm chức, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi sẽ tiếp quản Phòng Bầu Dục.
Theo Đạo luật Kế vị Tổng thống được thông qua năm 1947 và sửa đổi năm 2006, Phó tổng thống là người có ưu tiên cao nhất khi Tổng thống đương nhiệm không nắm quyền nữa, sau đó là Chủ tịch Hạ viện (bà Nancy Pelosi) và Chủ tịch Thượng viện tạm quyền (ông Chuck Grassley).
Sau 3 vị trí nói trên quyền kế vị sẽ được chuyển tới các Bộ trưởng. Ngoại trưởng Mỹ đứng thứ 4 theo thứ tự kế vị, sau đó là Bộ trưởng Tài chính, Bộ trưởng Quốc phòng, tổng chưởng lý và Bộ trưởng An ninh Nội địa - cơ quan mới được thành lập - ở vị trí cuối cùng.
Thứ tự kế vị này lí giải tại sao ở mỗi sự kiện đọc Thông điệp Liên bang, luôn luôn có một bộ trưởng được chọn làm "người sống sót" và sẽ không dự buổi họp tại điện Capitol. Điều này nhằm đảm bảo rằng luôn có một người trong danh sách kế vị được an toàn trong trường hợp điện Capitol gặp nạn, ví dụ như một vụ đánh bom.
Danh sách kế vị còn bị ảnh hưởng bởi một số điều khoản khác. Theo Điều 2, mục 1 của Hiến pháp Mỹ, một người phải lớn hơn 35 tuổi, là một công dân "sinh ra tại Mỹ" và sống tại Mỹ ít nhất 14 năm mới đủ điều kiện trở thành tổng thống.
Ví dụ, Bộ trưởng Giao thông Elaine Chao không nằm trong danh sách kế vị vì bà sinh ra ở Đài Loan và cha mẹ đều là công dân Trung Quốc, không phải Mỹ.
Trong lịch sử, Thượng viện chưa bao giờ luận tội và phế truất tổng thống. Hai tổng thống trước đây bị luận tội bởi Hạ viện là Andrew Johnson (năm 1868) và Bill Clinton (năm 1998) đều được tha bổng.