Thông tin tới báo chí chiều 30.5, bà Nguyễn Thị Lan Anh - Phó vụ trưởng Thanh tra Tổng cục Thuế cho biết thời gian qua một số tập đoàn đa quốc gia kinh doanh tại Việt Nam đã báo cáo thua lỗ kéo dài nhưng vẫn đầu tư mở rộng sản xuất, kinh doanh.
"Dấu hiệu này đặt ra nghi vấn có dấu hiệu tránh thuế, chuyển giá. Theo đó, các cục thuế đang tiến hành thanh tra các cơ sở bán lẻ, tập đoàn nước ngoài kinh doanh tại Việt Nam về các dấu hiệu trên. Dự kiến kết quả sẽ báo cáo về Tổng cục Thuế trước ngày 31.7 tới", bà Lan Anh cho hay
Thời gian qua, hàng loạt doanh nghiệp FDI hoạt động tại Việt Nam thi nhau báo lỗ như: Coca-Cola, PepsiCo, BigC, Metro, Lotte... Tình trạng này đã diễn ra suốt một thời gian dài, khiến dư luận đặt nhiều nghi vấn và lo ngại về tình trạng chuyển giá, trốn thuế tại các doanh nghiệp này.
Coca-Cola và PepsiCo trong suốt hơn 20 năm kinh doanh tại Việt Nam liên tục thua lỗ lên cả nghìn tỉ đồng, vượt quá số vốn đầu tư ban đầu. Mặc dù vậy, các doanh nghiệp này vẫn liên tục mở rộng và chiếm lĩnh thị trường Việt Nam.
Hay gần đây nhất là Lotte, dù tròn một thập kỷ kinh doanh ở Việt Nam nhưng hệ thống siêu thị Lotte Mart (thuộc tập đoàn Lotte của Hàn Quốc) đã công bố lỗ lũy kế tới 2.000 tỉ đồng. Động thái này lại một lần nữa làm gợi nhớ lại câu chuyện Metro Cash & Carry đã từng chuyển giá tại Việt Nam.
Trước hàng loạt dấu hiệu đáng nghi ngờ của các doanh nghiệp FDI, bà Lan Anh cho biết, để ngăn chặn dấu hiệu chuyển giá, trốn thuế của các doanh nghiệp này, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 20/2017/NĐCP về quản lý thuế với doanh nghiệp có giao dịch liên kết có hiệu lực từ 1.5.
Nghị định 20 đưa ra các nguyên tắc để xác định giá giao dịch liên kết như: Phân tích, so sánh với các giao dịch độc lập; nguyên tắc bản chất quyết định hình thức để xác định đúng bản chất giao dịch liên kết có tính chất tương đồng với các đối tượng so sánh độc lập; phân tích, so sánh phải đảm bảo tính tương đồng giữa đối tượng so sánh độc lập và giao dịch liên kết; áp dụng phương pháp đối chiếu, rà soát… đối với các yếu tố so sánh để lựa chọn các đối tượng so sánh độc lập.
Các yếu tố so sánh cần phân tích gồm: đặc tính sản phẩm, chức năng hoạt động, điều kiện hợp đồng và điều kiện kinh tế khi phát sinh giao dịch.
Bên cạnh đó, Tổng cục Thuế cũng yêu cầu các cục thuế địa phương phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Công Thương rà soát, xác định các thương hiệu bán lẻ trên địa bàn và xác định chủ sở hữu để đánh giá rủi ro về thuế, theo đó có căn cứ bổ sung vào kế hoạch thanh tra của cơ quan thuế.
Đại diện Tổng cục Thuế tiết lộ, từ năm 2010 đến hết năm 2015, ngành thuế đã thanh tra, kiểm tra giá chuyển nhượng với 130 doanh nghiệp, điều chỉnh giảm lỗ khoảng 2.962 tỉ đồng, điều chỉnh tăng thu nhập chịu thuế là 3.430 tỉ đồng và truy thu được 724 tỉ đồng.