Gần đây một số chuyên gia cho rằng kinh tế phi chính thức ở Việt Nam ước tính chiếm khoảng 30% GDP. Tuy nhiên, tại buổi họp báo công bố kết quả sơ bộ tổng điều tra kinh tế năm 2017, ông Nguyễn Bích Lâm, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê nhận định quan niệm về kinh tế phi chính thức ở các nước khác nhau.
Một số nước coi hoạt động kinh tế tự sản tự tiêu cũng là phi chính thức và họ đưa toàn bộ hoạt động sản xuất nông nghiệp hộ cá thể vào nhóm hoạt động kinh tế này. Tuy nhiên, Việt Nam không coi là đó là hoạt động kinh tế phi chính thức vì hoạt động sản xuất nông nghiệp chủ yếu ở quy mô hộ gia đình.
"Do đó, con số thực tế nhỏ hơn 30%", ông Lâm nhận định.
Ông Lâm cho biết thêm trong nền kinh tế khu vực kinh tế phi chính thức chỉ là 1 trong 5 thành tố của thuật ngữ "Khu vực kinh tế chưa được quan sát" bao gồm: kinh tế ngầm, kinh tế phi pháp, kinh tế phi chính thức, kinh tế hộ gia đình tự sản tự tiêu và hoạt động kinh tế bị bỏ sót.
Trong 5 thành tố này, Tổng cục thống kê thu thập, tính toán xử lý 3 thành tố bao gồm hoạt động kinh tế phi chính thức, kinh tế hộ gia đình tự sản tự tiêu và hoạt động kinh tế bị bỏ sót.
Khu vực kinh tế bị bỏ sót là xác suất trong thống kê không chỉ Việt Nam mà quốc gia nào cũng gặp phải. Còn lại hoạt động kinh tế ngầm và hoạt động kinh tế phi pháp rất khó để thu thập thông tin do các hoạt động kinh tế này được thực hiện một cách lén lút, giấu diếm.
Ông Lâm giải thích thêm "Ở nhiều nước việc đánh bạc, mại dâm là hợp pháp nhưng ở Việt Nam là phi pháp. Vì vậy, những hoạt động này không đưa vào khái niệm sản xuất và thu thập dữ liệu của thống kê Việt Nam".
Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Tổng cục Thống kê xây dựng đề án giải pháp thu thập thông tin của cả 5 thành tố của khu vực kinh tế chưa được quan sát.
Đối với hoạt động kinh tế ngầm và hoạt động kinh tế phi pháp, sắp tới Tổng cục Thống kê sẽ phối hợp với các bộ ngành như Bộ Công an, ngành Hải quan..để thu thập dữ liệu.