Ngày 10/5/2025 đánh dấu một cột mốc quan trọng trong lĩnh vực y tế Việt Nam khi Công ty Vaccine Việt Nam (VNVC) ký kết thỏa thuận hợp tác chiến lược với Quỹ Đầu tư trực tiếp Nga (RDIF) trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ sản xuất vắc-xin và thuốc sinh học tiên tiến.
Sự kiện diễn ra tại thủ đô Moscow dưới sự chứng kiến của Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng thống Nga Vladimir Putin, nhấn mạnh tầm quan trọng của quan hệ hợp tác song phương Việt Nam - Nga trong lĩnh vực khoa học và y tế.
Ông Kirill Dmitriev - Đại diện đặc biệt của Tổng thống Nga về kinh tế và đầu tư nước ngoài, Tổng giám đốc Quỹ Đầu tư trực tiếp Nga (RDIF), đại diện phía Nga - trao đổi văn kiện hợp tác với ông Ngô Chí Dũng - Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Công ty Vaccine Việt Nam (VNVC). Ảnh: Thống Nhất
Theo thỏa thuận hợp tác giữa RDIF và VNVC, các vắc-xin công nghệ mRNA tiềm năng của Nga sẽ được VNVC đưa về Việt Nam ngay từ giai đoạn thử nghiệm lâm sàng sớm, giúp người bệnh có cơ hội tiếp cận những giải pháp y tế tiên tiến với tỷ lệ thành công cao. Đồng thời, việc Nga tiến hành nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng các thuốc sinh học và vắc-xin công nghệ cao tại Việt Nam cũng góp phần đẩy nhanh quá trình đăng ký, cấp phép và thương mại hóa sản phẩm khi đạt kết quả khả quan.
Hợp tác Việt - Nga mở ra cơ hội mới cho điều trị ung thư cho hàng trăm nghìn người
Việc Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng thống Putin chứng kiến lễ ký kết cho thấy sự ủng hộ mạnh mẽ từ lãnh đạo hai nước thông qua các dự án hợp tác công nghệ cao.
Trong bối cảnh Việt Nam đang thúc đẩy chiến lược phát triển khoa học công nghệ và chăm sóc sức khỏe, sự hợp tác với Nga là một cơ hội để tiếp cận các giải pháp y tế tiên tiến, đặc biệt trong lĩnh vực điều trị ung thư – căn bệnh đang gia tăng tại Việt Nam với hơn 200.000 ca mắc mới và hơn 100.000 ca tử vong do bệnh ung thư mỗi năm, Tổ chức Ung thư toàn cầu (GLOBOCAN) thông tin năm 2020.
Thỏa thuận tập trung vào nghiên cứu, chuyển giao công nghệ và sản xuất vắc-xin sử dụng công nghệ mRNA, với trọng tâm là các vắc-xin điều trị ung thư – một lĩnh vực tiên phong trong y học hiện đại.
Công nghệ mRNA, được biết đến rộng rãi qua các vắc-xin COVID-19 như Pfizer và Moderna, đang mở ra một kỷ nguyên mới trong điều trị bệnh. Không giống vắc-xin truyền thống, vắc-xin mRNA hướng dẫn tế bào cơ thể tạo ra protein đặc hiệu để kích thích phản ứng miễn dịch, giúp cơ thể nhận diện và tấn công các tế bào ung thư.
Nga, với những tiến bộ gần đây trong công nghệ mRNA, đã công bố phát triển vắc-xin ung thư cá nhân hóa, sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để rút ngắn thời gian thiết kế vắc-xin xuống còn 30 phút đến 1 giờ. Các thử nghiệm tiền lâm sàng cho thấy vắc-xin này có khả năng ức chế sự phát triển khối u và ngăn ngừa di căn.
VNVC, với hệ thống tiêm chủng hiện đại và nhà máy sản xuất vắc-xin tại Long An đạt tiêu chuẩn EU GMP, là đối tác lý tưởng để tiếp nhận công nghệ tiên tiến này. Thỏa thuận không chỉ nhằm sản xuất vắc-xin mà còn bao gồm các hoạt động trao đổi khoa học, thử nghiệm lâm sàng và đào tạo nhân lực. Đây là bước đi chiến lược để Việt Nam tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu về vắc-xin, giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung nước ngoài và nâng cao khả năng tự chủ trong sản xuất y dược.
Ngoài văn kiện hợp tác quan trọng này, VNVC đã ký kết thỏa thuận với Trung tâm Nghiên cứu Quốc gia về Dịch tễ học và Vi sinh vật học Gamaleya nhằm thúc đẩy nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ sinh học. Các đề tài nghiên cứu sẽ sớm được triển khai trong thời gian tới.
Đồng thời, VNVC cũng đã thiết lập hợp tác với Tập đoàn dược phẩm Nga Binnopharm - một trong những nhà sản xuất dược phẩm lớn nhất tại Nga.
Sự hợp tác giữa VNVC với RDIF, Gamaleya và Binnopharm là một bước tiến quan trọng, không chỉ cho ngành y tế Việt Nam mà còn cho quan hệ Việt Nam - Nga. Với tiềm năng của công nghệ mRNA và sự đầu tư chiến lược của VNVC, Việt Nam có cơ hội trở thành một trung tâm sản xuất vắc-xin tiên tiến, mang lại hy vọng cho hàng triệu bệnh nhân ung thư.
Tuy nhiên, để hiện thực hóa mục tiêu này, VNVC cần vượt qua các thách thức về công nghệ, tài chính và chính trị, đồng thời đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong mọi giai đoạn của dự án. Đây là thời điểm để Việt Nam khẳng định vị thế trong lĩnh vực y học toàn cầu, biến thách thức thành cơ hội cho tương lai.