Nhắc đến thủy đài, người ta sẽ liên tưởng ngay đến thứ gì đó liên quan đến nước hoặc một dạng bình chứa nước. Nhưng liệu chăng chúng chỉ đơn giản đến như vậy?
Thủy đài là gì?
Thực chất thủy đài đã xuất hiện tại nhiều quốc gia, khu vực trên thế giới và cho đến hiện nay vẫn là những công trình có giá trị sử dụng rất lớn đối với đời sống sinh hoạt hàng ngày.
Theo các tài liệu lưu trữ lại thủy đài là các cấu trúc lưu trữ nước có nhiều hình dáng khác nhau nhưng điểm chung gồm 2 phần chính, một bồn giữ nước lớn và chân tháp cao. Cơ bản có thể liên tưởng chúng với những chiếc... kẹo mút!
Trên thế giới, những dạng kết cấu lưu trữ nước này được cho là ra đời từ rất lâu trước đây, tuy nhiên, việc dùng các thủy đài hiện đại, có kết hợp với hệ thống áp lực, cơ cấu bơm và các đường ống có độ bền cao để phân phối, lưu trữ nước đi các nơi thì được áp dụng vào khoảng giữa thế kỷ 19.
Ở nhiều nơi, thủy đài thân thuộc đến nỗi dù không còn sử dụng nữa, chúng vẫn sẽ được người dân giữ lại, có những cái còn được đăng ký để trở thành di sản.
Mặt khác, các thủy đài thường phải đặt trên cao đương nhiên cũng có lý do của nó. Người ta thường thiết kế, xây dựng các bồn chứa rất lớn trên những độ cao nhất định để có thể lưu trữ thể năng lớn, sau này khi cần dùng, thể năng của nước sẽ biến thành động năng và dễ dàng được phân phối tới các hộ gia đình, doanh nghiệp.
Cách thức hoạt động và ứng dụng
Tất nhiên không phải thủy đài nào cũng giống y hết nhau, chúng khác nhau về hình dạng, thiết kế và đặc biệt là độ cao yêu cầu. Lý do là bởi thủy đài được định hướng vào các nhiệm vụ khác nhau thì độ cao tương ứng cũng khác.
Về cơ bản, phục vụ cho quy mô càng lớn thì thùng chứa càng to và độ cao càng phải lớn để thỏa mãn đủ đòi hỏi về áp lực cũng như thể năng khi phân phối.
Minh họa về hệ thống thủy đài. Ảnh: Jonathan Cretton
Ngoài ra, tùy vào địa hình chúng ta cũng có thể thay đổi được độ cao của thủy đài, ví dụ nếu ở thành phố, bắt buộc những chiếc tháp nước đặc biệt này phải được xây dựng rất cao, tuy nhiên nếu ở vùng núi, chúng sẽ thấp hơn rất nhiều nhưng phải được đặt ở ngọn núi cao nhất trong khu vực
Trung bình, một thủy đài cơ bản cỡ vừa phải đáp ứng được nước cho một khu dân cư nhỏ trong điều kiện khan hiếm nước. Lượng nước yêu cầu phải đạt là gấp 50 lần một bể bơi, tương đương 76.000 - 114.000 lít nước (How Stuff Works).
Ảnh: Mentalfloss
Vào những hoàn cảnh khó khăn hoặc mất điện dẫn đến mất nước, nước sẽ được phân phối đến các khu vực cần nhanh chóng để đảm bảo đời sống người dân.
Còn ở các thành phố lớn, những tòa nhà chọc trời sẽ phải có những thủy đài, hệ thống bơm riêng bởi chúng đã cao quá khả năng đáp ứng áp lực của hệ thống thủy đài. Đó cũng là lý do mà người ta bắt gặp vô số các thủy đài dạng nhỏ ở trên nóc các tòa nhà này.
Xem video:
Thủy đài hoạt động như thế nào?
Tham khảo nhiều nguồn