Tiềm năng từ thân chuối
Sau thu hoạch quả, thân chuối thường bị bỏ đi hoặc dùng làm thức ăn cho gia súc. Thân chuối tươi dễ phân hủy, gây mùi hôi, tạo ra khí metan và CO2, có thể ảnh hưởng đến môi trường xung quanh.
Nhưng thực tế, chúng có thể chế biến thành sợi chuối, tơ chuối – nguyên liệu sản xuất nhiều sản phẩm cao cấp như vải, dây cáp, đồ leo núi, giấy mỹ thuật, vật liệu nội thất cho du thuyền hạng sang.
Các quốc gia như Philippines, Ấn Độ, Trung Quốc đã hình thành ngành công nghiệp sợi chuối từ 15–20 năm nay, mỗi năm thu về hàng tỷ USD từ xuất khẩu.
Ở các nước phát triển như Mỹ, Nhật Bản, nhiều doanh nghiệp thời trang và sản xuất nội thất đã ứng dụng sợi chuối vào chuỗi cung ứng, song nguồn nguyên liệu vẫn phải nhập khẩu từ các quốc gia nhiệt đới. Đây chính là cơ hội để Việt Nam tận dụng lợi thế về sản lượng chuối dồi dào.
Musa Pacta là một doanh nghiệp khởi nghiệp trẻ hiện sở hữu Bằng độc quyền giải pháp hữu ích sản xuất sợi từ thân cây chuối. Giám đốc Musa Pacta, ông Bùi Khánh Dũng, giới thiệu hàng loạt sản phẩm thủ công làm từ sợi chuối – từ túi xách, khăn trải bàn đến nguyên liệu dệt may – mới chỉ là phần “minh họa” cho tiềm năng thực sự.
Theo ông Dũng, sợi chuối là loại sợi libe có cấu trúc hình ống rỗng, vừa nhẹ, thoáng, thấm hút tốt, vừa chịu lực kéo và nén cao. Đặc biệt, chúng khó bắt cháy và có tính kháng khuẩn tự nhiên, giúp giảm yêu cầu kiểm dịch khi xuất khẩu. Đây là những ưu điểm mà nhiều loại sợi khác không có.
Không dừng lại ở việc nghiên cứu sản xuất sợi. Doanh nghiệp còn nghiên cứu chế biến toàn bộ cây chuối thành các sản phẩm giá trị khác như: giấy, tinh bột, than hoạt tính, phân vi sinh. Các phế phẩm trong quá trình tuốt sợi bã chuối, nước ép thân chuối đều được tận dụng làm chế phẩm sinh học, giá thể trồng cây hay thức ăn chăn nuôi.
Mô hình này vừa tạo việc làm, vừa gia tăng thu nhập cho nông dân từ nguồn nguyên liệu có sẵn ngay trong vườn nhà. Đây cũng là hướng đi đúng với xu thế kinh tế xanh và nông nghiệp tuần hoàn, nơi mọi bộ phận của cây đều được tận dụng triệt để.
Sản phẩm của Musa Pacta.
Chuối, nguồn tài nguyên tái tạo bền vững
Một ưu điểm khác là chuối có khả năng sinh trưởng cực nhanh. Sau khi cắt, chỉ vài ngày cây đã mọc chồi mới. Với đặc điểm dễ trồng, thu hoạch quanh năm, hầu như hộ nông dân nào ở nông thôn cũng có chuối trong vườn. Ước tính, cả nước hiện có khoảng 160 triệu tấn thân chuối mỗi năm nguồn nguyên liệu khổng lồ để phát triển ngành công nghiệp chế biến.
Sau hơn 5 năm nghiên cứu và thử nghiệm, Musa Pacta đầu tư gần 500 tỷ đồng xây dựng nhà máy vải sợi và bột chuối tại Thanh Hóa. Khi đi vào hoạt động, đây sẽ là một trong những cơ sở chế biến quy mô lớn đầu tiên tại Việt Nam, góp phần nâng tầm chuỗi giá trị từ cây chuối, biến loại cây từng chỉ được dùng cho chăn nuôi thành ngành hàng tỷ USD.
Theo giới chuyên gia, nếu được đầu tư bài bản, sợi chuối hoàn toàn có thể trở thành sản phẩm xuất khẩu chủ lực mới của Việt Nam, tương tự như dệt may hay gỗ nội thất. Bởi thị trường quốc tế đã sẵn có, nhu cầu ngày càng lớn đối với các vật liệu tự nhiên, bền vững, thân thiện với môi trường.
*Nguồn tham khảo thông tin: trang Musa Pacta.