Các nước thành viên NATO đã ngay lập tức có những phản ứng lạc quan.
Tổng thống Erdogan và logo của NATO. Ảnh: Getty.
Phát biểu tại thủ đô Ankara, cùng người đồng cấp Phần Lan đang ở thăm nước này, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan cho biết: “Chúng tôi thấy rằng Phần Lan đã có các bước chân thành và cụ thể để thực hiện các cam kết của mình trong bản ghi nhớ ba bên. Do đó, chúng tôi quyết định khởi xướng quá trình phê chuẩn việc Phần Lan gia nhập NATO tại Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ, dựa trên sự tiến bộ của Phần Lan trong việc giải quyết vấn đề lo ngại an ninh của chúng tôi. Ngoài ra, chúng tôi sẽ tiếp tục đàm phán với Thụy Điển trên cơ sở các nguyên tắc của liên minh và cách tiếp cận của chúng tôi trong cuộc chiến chống khủng bố”.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ kỳ vọng quốc hội sẽ thông qua đề xuất này trước cuộc bầu cử ngày 14/5. Về phần mình, Tổng thống Phần Lan Sauli Niinisto rất hài lòng với bước đi của giới chức trách Thổ Nhĩ Kỳ.
“Đối với tư cách thành viên NATO của Phần Lan - thật tốt khi biết tin này, chúng tôi đã hiểu trước đó rằng bạn đã thực hiện quyết định của mình và việc ký kết hôm nay xác nhận rằng Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ bắt đầu làm việc với việc phê chuẩn tư cách thành viên của Phần Lan. Chắc chắn, với tất cả Phần Lan, đây là điều rất quan trọng".
Tuy nhiên, Ngoại trưởng Thụy Điển – quốc gia muốn cùng vào NATO với Phần Lan cũng tỏ rõ sự nuối tiếc với quyết định của thành viên quan trọng trong NATO, là Thổ Nhĩ Kỳ: “Xin chúc mừng. Đúng như những gì chúng tôi nghĩ, Thổ Nhĩ Kỳ hôm nay đã thông báo rằng họ đặt mục tiêu tiếp tục phê chuẩn đơn xin gia nhập NATO của Phần Lan nhưng không phải của Thụy Điển vào thời điểm hiện tại và đó là diễn biến mà chúng tôi không mong muốn nhưng chúng tôi đã chuẩn bị sẵn sàng. Chúng tôi và các quốc đối tác đang nỗ lực để Thụy Điển trở thành thành viên NATO. Vấn đề là khi nào Thụy Điển trở thành thành viên chứ không phải nếu”.
Hôm qua, Mỹ - quốc gia “đầu tàu” NATO đã hoan nghênh thông báo của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan. Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan cho rằng Thụy Điển và Phần Lan đều là những đối tác mạnh mẽ, có khả năng chia sẻ các giá trị của NATO và sẽ củng cố Liên minh cũng như đóng góp cho an ninh châu Âu đồng thời bày tỏ tin tưởng cả hai nước này sẽ trở thành thành viên của NATO sớm nhất có thể.
Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cũng đã lên tiếng hoan nghênh quyết định của Thổ Nhĩ Kỳ về việc xúc tiến việc phê chuẩn tư cách thành viên NATO của Phần Lan: “Tôi hoan nghênh quyết định ngày hôm nay của Thổ Nhĩ Kỳ. Điều này sẽ củng cố an ninh của Phần Lan, Thụy Điển và cả NATO. Tôi hy vọng rằng Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ sẽ bỏ phiếu việc phê chuẩn càng sớm càng tốt”./.