Doanh nhân, chính khách, Bố già nước Nga Boris Berezovsky đã qua đời ngày 23/3 tại nhà riêng ở London. Cái chết của ông ta hiện chưa được làm sáng tỏ.
Berezovsky vốn là nhà tài phiệt có quyền lực nhất ở Nga dưới thời cố Tổng thống Boris Yeltsin và từng góp phần đưa Tổng thống đương nhiệm Vladimir Putin lên nắm quyền. Chỉ có điều, ngay sau khi ông Putin lên làm tổng thống, quan hệ giữa hai nhân vật đầy quyền lực này đã nhanh chóng xấu đi, xấu đến mức Bố già nước Nga này phải chạy ra nước ngoài.
Sống lưu vong ở London, Berezovsky ra sức chống lại chính phủ Nga. Chỉ có điều quyền lực và tiền bạc của ông teo dần qua năm tháng và vài tuần trước khi chết, ông này đã phải bán nốt số tài sản còn lại của mình.
Ilya Shegulyev, phóng viên của tạp chí Forbes Russia đã nói chuyện với Berezovsky, một ngày trước khi ông qua đời. Tuy đã hứa giữ kín cuộc nói chuyện này, nhưng rốt cuộc phóng viên Shegulyev quyết định đăng tải công khai.
Cuộc nói chuyện này diễn ra ở một nhà hàng của khách sạn “Bốn mùa” ở London và Berezovsky đã yêu cầu phóng viên Shegulyev tắt máy ghi âm.
Về công việc làm ăn ở Nga trước đây, Berezovsky cho biết: “Về khoản tiền thu được từ kênh truyền hình ORT và hãng dầu Sibneft (mà sau này Berezovsky đã bán hết cổ phần cho tỷ phú Roman Abramovich) , tôi giao Badri (quản lý tài chính. bạn làm ăn của Berezovsk y). Đối với các dự án có liên quan đến chính trị, tôi đã làm tất cả những gì có thể. Phần còn lại giao cho Badri làm nốt”.
+ Như vậy là viên quản lý tài chính Badri đã phản bội ông?
- Tôi chưa bao giờ biết được lòng người. Tôi chỉ đánh giá con người qua sự hiểu biết và lòng dũng cảm của họ. Trong trường hợp Badri, tôi đã dùng nhầm người.
+ Thế nhưng, Badri vốn là một trong những người bạn tốt nhất của ông…
- Bây giờ tôi chỉ có thể nói rằng Badri từng là bạn tôi. Chỉ có điều, đối với cả Abramovich lẫn Badri, tôi đã không buộc họ ghi lại những cam kết bằng văn bản.
+ Thế còn phiên tòa phân chia tài sản mà ông đã khởi sự, khi Badri còn sống?
- Sau khi những rủi ro chính trị trở nên cao hơn, tôi và Badri quyết định công khai chia tay trong lĩnh vực kinh doanh. Đó chỉ là một biện pháp tự vệ trước sự tấn công từ bên ngoài. Trên thực tế, chẳng có sự chia tay nào cả và quan hệ giữa hai chúng tôi cũng không phải là quan hệ đối tác thực sự. Nếu quả là đối tác chân chính, người ta cần quan tâm giúp đỡ lẫn nhau trong cơn hoạn nạn. Tôi không hề nghĩ rằng Badri lại chết trước tôi.
+ Ông có còn nhớ đến nước Nga?
- Tôi không có mong muốn nào hơn là được trở lại nước Nga. Ngay cả khi bị người ta đang tiến hành khởi tố, tôi vẫn muốn trở lại nước Nga. Tôi ở lại nước Anh vì nghe theo lời khuyên của Elena Bonner (một nhân vật đấu tranh cho nhân quyền ở Nga). Điều quan trọng nhất mà tôi từng đánh giá thấp là nước Nga có ý nghĩa đối với tôi như thế nào. Tôi đã quá lý tưởng hóa về xây dựng nền dân chủ ở nước Nga cũng như quá tôn sùng nền dân chủ ở trung tâm châu Âu. Tôi đã đánh giá thấp tính bảo thủ của người Nga và quá đề cao phương Tây. Bây giờ tôi đã dần đổi ý…Lẽ ra, tôi không nên rời khỏi nước Nga.
+ Thế nhưng, nếu ở lại nước Nga, ông sẽ phải ngồi tù. Liệu ông có biết điều đó?
- Biết chứ, khi nhìn lại những năm tháng sống ở London… ( Berezovsky đột nhiên ngừng nói và run rẩy đặt hai bàn tay lên ngực) . Tôi không thể trả lời câu hỏi này… Chodorkovsky (ông trùm dầu mỏ hiện bị tống giam) ... vẫn trung thành với lý tưởng của ông ta. Điều này không có nghĩa là tôi đã đánh mất bản thân. Nhưng tôi đã trải qua nhiều thăng trầm và chịu nhiều nỗi thất vọng hơn Chodorkovsky. Tôi…đã đánh mất ý nghĩa của cuộc đời.
+ Ý nghĩa của cuộc đời?
- Đúng, ý nghĩa của cuộc đời. Bây giờ tôi không muốn dính dáng đến chính trị nữa.
+ Vậy ông muốn làm gì?
- Tôi cũng không rõ tôi phải làm gì bây giờ. Tôi đã 67 tuổi. Tôi không biết tôi sẽ phải làm gì sau này.
Sau đó, nhân vật một thời khuynh đảo chính trường và nền kinh tế Nga này bày tỏ ý muốn trở lại với công việc nghiên cứu khoa học. Thế nhưng khi phóng viên Ilya Shegulyev muốn tìm hiểu rõ hơn, Berezovsky lại không có hứng thú nói về chuyện này. Dường như, bản thân Berezovsky cũng không hề hy vọng một ngày nào đó ông ta có thể trở lại nước Nga.