Các chính trị gia vẫn thường bị chỉ trích về lối sống xa hoa và khác xa rất nhiều so với những cử tri của họ, song điều này không hoàn toàn đúng ở Uruguay, nơi mà Tổng thống nước này Jose Mujica từ chối căn nhà sang trọng mà quốc gia này tặng cho các lãnh đạo để tới sống cùng vợ trong một trang trại tồi tàn nằm trên đường đất bên ngoài thủ đô Montevideo.
Hàng ngày, việc giặt quần áo diễn ra ở một cái giếng bên ngoài nhà, xung quanh mọc đầy cỏ dại. Đội cận vệ của Tổng thống chỉ vỏn vẹn có 2 cảnh sát và 1 chú chó ba chân.
Ông Mujica dùng 90% lương hàng tháng của mình, tương đương 12.000 USD, để giúp đỡ người nghèo và những doanh nghiệp nhỏ, số tiền ông nhận lại chỉ tương đương với thu nhập cơ bản của người dân Uruguay, khoảng 775 USD/tháng.
Kê khai tài sản hàng năm của ông vào năm 2010 chỉ có 1.800 USD. Còn năm nay, sau khi được tính thêm cả số tài sản của vợ, bao gồm đất đai, máy kéo và ngôi nhà, số tiền đã tăng lên 215.000 USD. Con số này chỉ bằng khoảng 2/3 số tiền xuất hiện trong kê khai tài sản của Phó Tổng thống Danilo Astori và bằng 1/3 số tiền của người tiền nhiệm ông này, cựu Tổng thống Tabare Vasquez.
"Tôi đã sống như thế này gần như suốt cả cuộc đời", ông ngồi trên chiếc ghế cũ trong vườn, thư thái nói về cuộc sống của mình.
"Tôi được gọi là Tổng thống nghèo nhất nhưng tôi không cảm thấy nghèo. Những người nghèo là những người chỉ làm việc để chi trả cho cuộc sống đắt tiền của mình và luôn muốn nhiều hơn nữa", ông nói.
"Tôi có vẻ là một ông già lập dị và điên rồ", song "đây là vấn đề về sự tự do. Nếu bạn không có nhiều tài sản, bạn không cần phải làm việc cả đời như một nô lệ để duy trì chúng, và do đó, bạn có nhiều thời gian cho chính mình".
Nhân viên khảo sát xã hội Ignacio Zuasnabar cho biết: "Rất nhiều người có cảm tình với Tổng thống Mujica vì cách ông ấy sống. Nhưng điều này không thể ngăn ông ấy khỏi việc bị chỉ trích vì cách mà chính phủ vận hành".
Phe đối lập Uruguay nói rằng sự thịnh vượng của nền kinh tế nước này gần đây không giúp cho các dịch vụ công về y tế và giáo dục trở nên tốt hơn, và lần đầu tiên kể từ khi đắc cử năm 2009, sự ủng hộ đối với ông này giảm xuống dưới 50%.
Ông cũng tiếp tục bị chỉ trích sau khi ông không phủ quyết việc Quốc hội Uruguay thông qua dự luật nạo phá thai tới 12 tuần tuổi. Thêm vào đó, ông còn ủng hộ việc hợp pháp hóa việc hút cần sa, một dự luật có thể khiến cho nhà nước giữ độc quyền buôn bán nó.
"Hút cần sa không phải là thứ đáng lo lắng nhất, buôn bán ma túy mới là vấn đề thực sự".
Trong suốt những năm 1960 - 1970, ông Mujica từng là thành viên của lực lượng du kích Tupamaros, nhóm vũ trang cánh tả lấy lí tưởng từ cuộc cách mạng Cuba. Trong suốt 14 năm bị tù giam trước khi Uruguay giành độc lập năm 1985, ông phải sống trong điều kiện khắc khổ và bị cô lập hoàn toàn.