Ngày cuối năm Quý Mão, tại trại giam Thanh Phong (thuộc Bộ Công an, đóng tại huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hoá), các phạm nhân đang tất bật trang trí khuôn viên xung quanh trại giam. Người cắt tỉa chậu hoa, cây cảnh; người chuẩn bị mâm ngũ quả; người đánh cá; người lau lá, thái thịt, gói bánh chưng,… mỗi người một việc, ai nấy đều hân hoan đón một mùa xuân mới đang về.
Tết của cán bộ trại giam
Đối với các phạm nhân, Tết là thời điểm mà họ nhớ và mong muốn được trở về với gia đình, với người thân, với cuộc sống tự do mà bản thân từng đánh mất. Còn với các cán bộ quản giáo, đây là thời gian bận rộn nhất trong năm. Bởi, ngoài công việc quản lý phạm nhân, họ còn chung tay chuẩn bị mọi thứ để toàn trại đón Tết.
Trò chuyện với chúng tôi, Thiếu tá Nguyễn Phương Thuý- cán bộ giáo dục Phân trại số 1, Trại giam Thanh Phong cho biết, hơn 10 năm công tác tại đơn vị, là bằng ấy năm chị và chồng đón Tết tại đơn vị.
“Đó là cái duyên của nghề, khi nghề đã chọn mình, và mình chọn nghề thì chỉ biết cố gắng hết sức để hoàn thành nhiệm vụ. Mình và chồng cùng công tác tại Trại giam Thanh Phong. Những năm qua, hiểu được hoàn cảnh gia đình, Ban Giám thị sắp xếp cho hai vợ chồng trực cùng đợt để được về đón Tết với gia đình cùng nhau”- Thiếu tá Nguyễn Phương Thuý nói.
Theo chị Thuý, để sắp xếp hoàn hảo cho một cái Tết đối với cán bộ trại giam rất khó, đặc biệt với cán bộ nữ. Nhưng với thiên chức của 1 người mẹ, người vợ, mỗi người phụ nữ công tác trong lĩnh vực trại giam phải sắp xếp một cách ổn thoả nhất.
Qua 10 năm công tác trong trại giam, chị Thuý cho biết, năm nào chị cũng tranh thủ sắm tết, dọn dẹp nhà cửa trước một tháng. Để thời gian sắp Tết, hai vợ chồng yên tâm trực tại đơn vị, hoàn thành nhiệm vụ được giao.
“Quản lý, giáo dục hơn 1000 phạm nhân nữ, tâm lý chung khi Tết về nhiều tâm trạng hơn nam giới. Lúc đó, mỗi cán bộ trại giam phải nắm bắt tâm lý phạm nhân để kịp thời động viên, chia sẻ. Bên cạnh đó, phải quan tâm đến đời sống tinh thần cho chị em như tổ chức các hoạt động vui chơi, giải trí, đọc sách, văn nghệ,… Mỗi tháng đơn vị tạo điều kiện cho phạm nhân có quá trình cải tạo tốt gọi điện về gia đình 10 phút. Còn trước tết khoảng 4 ngày, toàn phân trại sẽ tổ chức gói bánh chưng cho phạm nhân nữ bớt nhớ gia đình”- Thiếu tá Thuý chia sẻ.
Cùng hoàn cảnh với Thiếu tá Nguyễn Phương Thuý, Đại uý Trần Văn Lợi và vợ cũng đã 3 lần đón tết tại đơn vị.
Theo Đại uý Lợi, Tết đến ai cũng mong mỏi về với gia đình, nhưng ngược lại trong dịp Tết vì trách nhiệm và công việc được giao nên mọi vấn đề ở nhà tạm gác lại, mọi công việc trong gia đình đều nhờ cả vào ông bà, nội ngoại.
“Gia đình có 3 anh chị em, nhưng một anh công tác xa, còn tôi và chị gái ở gần đây, nhưng công việc của tôi càng về Tết càng bận. Nhiều khi bố mẹ cũng thấy tủi, khi con trai và con dâu trực không về, con cái còn bé, nhớ bố, gọi mẹ. Những lúc này, tôi chỉ biết động viên ông bà, vì công việc, vì trách nhiệm mong ông bà cố gắng. Cũng may, giờ mạng xã hội phát triển nên thường xuyên giữ liên lạc, cùng với đó, có hệ thống camera quan sát ông bà và các cháu hằng ngày ăn Tết ra sao?”- Đại uý Lợi kể.
Là cán bộ trinh sát, Đại uý Lợi cho biết, những ngày nghỉ Tết công việc của cán bộ nặng hơn gấp nhiều lần. Ngoài việc đảm bảo an ninh trật tự, tập trung nắm tình hình, giải quyết các vụ việc xảy ra, ngăn chặn các hành vi phạm nhân mang đồ vật cấm vào trại.
Nỗi niềm phạm nhân khi Xuân về
Chia sẻ cảm nhận của mình về cán bộ trại giam, Phạm nhân Lê Hồng H., SN 1972, tại Hà Nội, người đang chấp hành án tại phân trại số 1 cho biết, tính cả thời gian tạm giam đến khi chấp hành án trong trại giam Thanh Phong chị đã có 2 cái tết không ở bên gia đình.
Hai năm đón tết tại trại giam, phạm nhân H. cho biết, mỗi năm trại lại có nhiều thay đổi. Dịp Tết cán bộ rất quan tâm đến phạm nhân, động viên phạm nhân khi Tết phải xa nhà, để có một môi trường sinh hoạt cho phạm nhân vui vẻ đầm ấm để quên đi nỗi buồn nhớ nhà.
So với năm ngoái, phạm nhân H. cho biết, năm nay trại tổ chức đón tết hoành tráng hơn, trại được trang trí đẹp đẽ từ cổng trại đến buồng giam. Khẩu phần ăn của phạm nhân cao hơn nhiều so với bình thường.
“Đối với phạm nhân nữ cán bộ quan tâm hơn phạm nhân nam, cũng như ở ngoài xã hội vậy. Vào đây chúng tôi ngoài được giam gia các hoạt động vui chơi thể thao ngày Tết như kéo co, đánh bóng chuyền,…. Điều đặc biệt, chúng tôi còn được trại tạo điều kiện cho làm đẹp từ làm tóc, móng đến chăm sóc da tại khu chăm sóc sắc đẹp của đơn vị”- Phạm nhân H. nói.
Đại tá Phạm Văn Nghị, Giám thị Trại giam Thanh Phong cho biết, mỗi năm, cứ vào dịp Tết đến xuân về, không khí ở Trại rộn rã hẳn lên. Không chỉ phạm nhân mà Ban Giám thị và cán bộ quản giáo cũng ăn Tết luôn trong trại. Tết về, phạm nhân thường nhớ nhà, chỉ cần một câu nói bâng quơ giữa các phạm nhân với nhau cũng dễ phát sinh mâu thuẫn. Vì thế, vào những ngày Tết, cán bộ quản giáo phải đảm bảo luôn thường trực trực 70% quân số để đảm bảo an ninh, an toàn và tổ chức chế độ chính sách cho phạm nhân.
“Hiện toàn đơn vị có 40 cặp vợ chồng đang công tác tại trại giam. Để tạo điều kiện cho cán bộ của mình có thời gian đón Tết, Ban Giám thị sắp xếp cho cán bộ trực cùng đợt”- Đại tá Nghị nói.
Cũng theo Giám thị Trại giam Thanh Phong, năm nào cũng vậy, vào thời khắc đón giao thừa, Ban giám thị lại chia nhau đến các phân trại, rà soát các phòng, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của các phạm nhân để tìm cách khuyên giải, động viên họ yên tâm cải tạo..
Nói về chế độ của các phạm nhân trong những ngày Tết, Đại tá Nghị cho hay: “Trong những ngày Tết, tất cả các phạm nhân đều được hưởng chế độ theo quy định của Nhà nước, với chế độ gấp 5 lần ngày thường gồm bánh chưng, giò, gà, bánh kẹo. Bên cạnh đó Ban Giám thị cũng tổ chức các hoạt động văn hoá, văn nghệ, thể dục thể thao,…
Ngoài ra, Ban giám thị có quà riêng cho các phạm nhân có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, những người không có ai thăm nuôi, bệnh nhân điều trị bệnh xá, bệnh nhân vị thành niên.
“Đơn vị đã trích quỹ tấm lòng vàng do cán bộ và phạm nhân tự nguyện đóng góp ủng hộ cho trên 300 phạm nhân ốm đau, đang điều trị tại bệnh xá, bệnh viện, phạm nhân khó khăn để động viên họ”- Giám thị Trại giam Thanh Phong chia sẻ.
Những phạm nhân này sẽ được Ban Giám thị gặp trước để động viên, chúc Tết. Ngoài ra tổ chức họp hội đồng tự quản phạm nhân để động viên, phân công tổ chức hoạt động cùng tập thể đội… mục đích để xác định tư tưởng phạm nhân để họ yên tâm chấp hành án, chấp hành các quy định của nhà nước, trại yên tâm trong thời gian vui tết đón xuân.
Về chế độ thăm gặp, Giám thị Trai giam Thanh Phong cho biết, đối với đơn vị trại giam Thanh Phong, phạm nhân được thăm gặp tất cả các ngày trong tuần, kể cả ngày lễ tết. Đối với ngày lễ tết, trại bố trí đủ lực lượng để đảm bảo phạm nhân thăm gặp, động viên họ trong tết
Một cái Tết ấm áp nữa đang đến thật gần, hoa đào, hoa mai đã rộ nở. Bên trong cánh cửa trại giam không khí cũng ấm cúng, vui vẻ như ở gia đình. Có được điều đó là sự nỗ lực không ngừng của các CBCS Trại giam Thanh Phong để giúp các phạm nhân hiểu rằng, trại giam không chỉ là nơi cải tạo mà còn là nơi để họ sẻ chia, vươn lên trước những khó khăn. Cũng chính vì điều đó, các phạm nhân luôn nỗ lực cải tạo để không phụ lòng các cán bộ đã giúp họ làm lại cuộc đời…