Kỳ 1: “Người tù thế kỷ” Huỳnh Văn Nén đón tết
Tại thị trấn Tân Minh, huyện Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận, những ngày cuối cùng của năm âm lịch 2016, gia đình người tù thế kỷ Huỳnh Văn Nén - sau 17 năm ngồi tù oan - đang tất bật sửa sang nhà cửa, mua sắm đồ đạc, hoa mai để chuẩn bị đón Tết Đinh Dậu 2017 với nhiều mong ước.
Đây sẽ là năm thứ 2 liên tiếp ông Nén được ăn tết sum vầy bên gia đình, trong ngôi nhà mới, nhưng lại là cái tết mang nhiều trăn trở nhất.
Ông Nén mới được minh oan về tinh thần, còn phần đền bù tổn thất 17 năm ngồi tù thì vẫn đang bàn thảo, cuộc sống phía trước của gia đình ông đang gặp phải vô vàn khó khăn.
Tết sum vầy bên gia đình
Cuộc đời ông Nén, những năm tháng sống khỏe mạnh ông đã để lại trong trại giam. Dù ra tù trong sự minh oan, lấy lại được sự thanh sạch, nhưng vết thương để lại với ông Nén là quá lớn, nó vẫn nhói lên mỗi khi ông nhớ lại.
Ông Nén nói: “Những năm tháng tôi đón tết ở trại giam dù có thịt heo, thịt gà, bánh chưng nhưng tôi chưa bao giờ cảm thấy vui.
Những lúc đó, tôi chỉ hướng về gia đình và các con tôi. Có tết tôi đã khóc khô nước mắt trong buồn tủi vì thèm được cảm giác ở bên vợ và mấy đứa con” - ông Nén tâm sự.
Bây giờ, được ngồi trong căn nhà mới, bên cạnh vợ con, kể lại những câu chuyện về 17 năm tủi hổ trong tù, ông vẫn rơm rớm nước mắt.
Giờ đây, những ngày tháng cô đơn đó của ông Nén đã qua đi. Ông Huỳnh Văn Nén đã đón cái tết đầu tiên (năm 2016) ở bên gia đình vô cùng ấm áp và ý nghĩa.
Căn nhà xập xệ khoảng chừng 50m2 trước đây vợ con ông Nén sinh sống đã được tháo dỡ để xây mới ngay trên nền đất cũ, số tiền khoảng 200 triệu đồng do các mạnh thường quân đóng góp và vay mượn thêm của ngân hàng, còn phần xây dựng là gia đình ông Nén xúm vào phụ để bớt tiền công thợ.
Trong ngôi nhà mới, diện tích khoảng 90m2, với 3 phòng ngủ lát gạch men, khang trang, ông Nén không giấu nổi nét mặt hân hoan.
Ông Nén chia sẻ: “Đây là ngôi nhà mà vợ chồng tôi hằng mơ ước, tưởng chừng như không bao giờ có được”.
Cái tết thứ hai này bên gia đình, ông Nén sẽ có thêm niềm hân hoan mới khi các con cái của ông đã lập gia đình và sinh con đẻ cái, ông Nén trở thành ông nội của đứa cháu 8 tháng tuổi - là con của anh Huỳnh Thành Công (27 tuổi, con đầu của ông Nén) và chuẩn bị đón đứa cháu thứ 2 sinh vào năm Đinh Dậu 2017 - là con của anh Huỳnh Thành Lượng (26 tuổi, con thứ của ông Nén).
Bà Nguyễn Thị Cẩm - vợ ông Nén chia sẻ: Những ngày này, tôi đang cố gắng buôn bán để kiếm khoản tiền kha khá cho gia đình đón tết.
Ông Nén giờ sức khỏe đã yếu, không thể phụ việc tôi chuẩn bị hàng bán bánh canh, hủ tiếu ngoài chợ Tân Minh nữa, nhưng có ổng ở nhà là tôi vui rồi, bao nhiêu khó khăn tôi chịu được hết, 17 năm xa ổng tôi còn chịu được nữa mà” - bà Cẩm cười nói.
Hiện tại, trong căn nhà mới của ông Nén còn khá sơ sài, nhưng vợ chồng ông Nén cũng dự định, đến ngày 27 tháng chạp là cả nhà nghỉ làm, ở nhà sum vầy gói bánh tét mang gửi biếu ba Truyện, thầy Thận, biếu anh Nghĩa… là những người đã miệt mài nhiều năm liền kêu oan cho ông Nén; rồi sau đó ra chợ sắm đồ tết cho cháu nội.
Cụ Truyện bộc bạch: “Hơn 17 năm rồi tôi không có tết vì ngày nào cũng u sầu, lo lắng bởi thằng Nén còn ở trong tù. Nay thì tôi thấy mình như trẻ lại và cũng hồi hộp như đám trẻ chờ đón tết trong căn nhà mới của thằng Nén.
Tôi cũng hồi hộp không thua gì bọn trẻ khi chờ đứa chắt thứ 2 ra đời để tôi bồng cho sướng cái tay…”.
Chúng tôi hỏi trước thềm năm mới, cụ mơ ước gì nhất, cụ Truyện cười móm mém: “Tôi cầu mong có sức khỏe để đi thăm những ân nhân đồng hành cùng thằng Nén.
Sau đó, cả nhà 3 thế hệ quây quần bên mâm cơm trong ngày tết là tôi vui lắm rồi…”.
Niềm vui của đại gia đình Huỳnh Văn Nén những ngày đầu sum họp. Ảnh: N.Đ.Q
Và nỗi niềm trăn trở
Tết sắp đến, cả nhà ông Nén ai cũng vui là vậy, nhưng có một nỗi buồn mà họ để qua một bên. Ông Nén bây giờ đã khác đi rất nhiều, sức khỏe của ông xuống thấy rõ.
Ông Huỳnh Trung Nghĩa - anh rể ông Nén, cho biết: Cách đây 1 năm dù mới ra tù, tay trắng, không có công việc, Nén vẫn thức dậy lúc 3h sáng phụ vợ chuẩn bị nấu bánh canh, hủ tiếu… để đem ra chợ bán kiếm tiền, nhưng giờ Nén chỉ có thể ở nhà.
Hôm nay (ngày 12.1) - tôi đi công chuyện ngoài Phan Rang cũng phải kéo Nén theo để nó đỡ buồn - ông Nghĩa nói.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, ông Nén hiện nay có biểu hiện ngày càng nặng về tâm thần, lần khám bệnh mới đây tại bệnh viện về thần kinh TPHCM cho thấy, ông Nén đang ở giai đoạn trầm cảm nặng với các triệu chứng loạn thần.
Có những lúc, bỗng dưng ông Nén “nổi khùng” với vợ với con, có lúc có thái độ không phải phép khiến ông Truyện phiền lòng…
Nhiều người cũng chỉ biết tặc lưỡi: “Có lẽ di chứng để lại từ những năm tháng ở tù vẫn còn quá lớn, con đường trở về với cuộc sống của một người công dân bình thường đối với ông Nén vẫn còn lắm gian nan”.
Không chỉ vậy, cả gia đình ông Nén không có thu nhập ổn định nên kinh tế rất khó khăn.
“Ngôi nhà mới đó cũng là tiền vay mượn, tiền mạnh thường quân gom góp chứ suốt từ khi ra tù đến nay - ông Nén chưa hề nhận được một đồng hỗ trợ nào từ việc ông bị tù oan - dù ông Nén đã có đơn xin ứng trước số tiền 1 tỉ đồng để lo chạy chữa bệnh tật” - ông Nghĩa bức xúc.
Hiện 3 đứa con của ông Nén đều đi làm thuê làm mướn, còn bà Cẩm những ngày đổi thời tiết thì vết thương ở cánh tay lại tái phát không đi bán buôn được nên bán hàng bữa được, bữa ế ẩm khiến thu nhập gia đình bấp bênh.
Vậy mà, khi chúng tôi hỏi, mơ ước của ông trong năm mới này là gì, ông vẫn tin tưởng, nói sang sảng: Tôi mong sớm nhận tiền bồi thường rồi mua một chiếc xe ô tô, để các con tôi sử dụng kiếm sống. Sắp tới, tôi có đứa cháu nội thứ hai, tôi mong rằng, các cháu mai mốt cuộc đời sẽ tươi sáng hơn ông cha nó…”.
Mới đây (ngày 9.1), phiên thương lượng thứ 6 về mức bồi thường cho Huỳnh Văn Nén đã được tái khởi động, gia đình ông Nén cũng đang rất hợp tác cùng cơ quan chức năng để đi đến thống nhất, mong Huỳnh Văn Nén sớm có khoản tiền chữa trị bệnh tật khi sức khỏe của ông ngày càng đi xuống.
Ông Nguyễn Thận, người đại diện của ông Huỳnh Văn Nén chia sẻ những trăn trở, với chúng tôi: “Gia đình Nén luôn tỏ thái độ thiện chí và hợp tác với các cơ quan chức năng để sớm hoàn tất việc bồi thường cho Huỳnh Văn Nén, từ đó giúp Nén có tiền chữa bệnh, trang trải cuộc sống, khép lại một chương quá khứ đầy đau thương, tủi nhục trong cuộc đời để hướng tới tương lai.
Hiện nay, cụ Truyện (ba của ông Nén) đã bước vào tuổi 92 - độ tuổi gần đất xa trời; còn Huỳnh Văn Nén thì bị tổn thất sức khỏe đến 61%, đang bị bệnh tâm thần “rối loạn cảm xúc không biệt định”, bị xơ gan không có tiền đi chữa bệnh, kinh tế gia đình kiệt quệ, vì vậy họ rất ao ước sớm nhận được tiền bồi thường để ổn định cuộc sống ”.
Các luật sư đại diện cho Huỳnh Văn nén cũng cho rằng, các thiệt hại của ông Nén và gia đình đã trải qua không thể đo đếm được bằng tiền.
“Chúng tôi mong muốn tòa án và các cơ quan tư pháp khác áp dụng pháp luật một cách linh hoạt nhằm đảm bảo quyền lợi cho những người bị thiệt hại” - một luật sư chia sẻ.
(Còn tiếp)