Lãnh đạo quốc phòng của các quốc gia Tây Phi đã hoàn tất kế hoạch can thiệp vào Niger và thúc giục quân đội chuẩn bị sẵn sàng nguồn lực, sau khi tiến trình đàm phán với phe đảo chính Niger rơi vào bế tắc.
Các thợ máy của Pháp bảo trì chiếc Mirage 2000 tại căn cứ ở Niamey, Niger, tháng 6/2021. (Ảnh: AP)
Còn một ngày nữa (giờ địa phương) là đến thời hạn chót mà liên minh khu vực đặt ra cho phe đảo chính Niger để trả tự do và phục hồi quyền lực cho Tổng thống Mohamed Bazoum, hoặc họ sẽ phải đối mặt với sự can thiệp bằng vũ lực.
Phe đảo chính Niger tuyên bố rằng họ sẽ rút đại diện tại nhiều quốc gia phương Tây và cảnh báo công dân của quốc gia Tây Phi này cảnh giác với gián điệp và quân đội nước ngoài.
Trong một lời cầu cứu vừa đăng trên báo Washington Post, Bazoum nói: "Tôi viết điều này với tư cách là một con tin" và kêu gọi Mỹ cùng các đối tác giúp đỡ.
Khối Tây Phi ECOWAS đặt ra thời hạn 6/8 để phe đảo chính Niger khôi phục quyền lực cho ông Bazoum. Ngày 3/8, ECOWAS cử phái viên đến Niger để đối thoại, nhưng không thể gặp tướng Abdourahmane Tchiani, người đứng đầu cuộc đảo chính.
Lãnh đạo quốc phòng từ các quốc gia ECOWAS, ngoại trừ Mali, Burkina Faso, Chad, Guinea và Niger, họp bàn hôm 4/8 tại Nigeria. Họ thống nhất một số biện pháp, bao gồm can thiệp quân sự, để kiến nghị lên các nhà lãnh đạo khu vực.
"Tất cả yếu tố dẫn đến bất kỳ can thiệp nào đều đã được đưa ra ở đây và được căn chỉnh, bao gồm vấn đề thời gian, nguồn lực cần thiết, cách thức, địa điểm và thời điểm chúng tôi sẽ triển khai một lực lượng như vậy", ông Abdel-Fatau Musah, Ủy viên phụ trách các vấn đề chính trị, hòa bình và an ninh của ECOWAS, cho biết.
Ông Musah không cho biết liệu ECOWAS có điều quân khi đến hạn chót mà phe đảo chính Niger không thực hiện yêu cầu hay không. Nhưng ông nói rằng phe đảo chính Niger cần phục chức cho Tổng thống Bazoum trong những ngày tới hoặc "chúng tôi sẽ giao họ cho chính quyền dân sự".
Tham mưu trưởng quốc phòng Nigeria kêu gọi các chỉ huy quân sự khu vực hành động theo "tính khẩn cấp" và sử dụng nguồn lực cần thiết như họ đã nhất trí.
"ECOWAS sẽ không phục vụ các cuộc đảo chính", ông Christopher Musa, Bộ trưởng Quốc phòng Nigeria, tuyên bố.
Ông kêu gọi hành động để khắc phục những sai lầm về an ninh ở Tây Phi, cho rằng cuộc binh biến mới nhất cho thấy "sự mong manh của khu vực chúng ta".
Tuyên bố của phe đảo chính Niger làm tăng thêm hoài nghi về khả năng đạt được bất kỳ thỏa thuận nào.
Họ cho biết sẽ chấm dứt các thỏa thuận đã ký với Pháp, chấm dứt nhiệm vụ của các đại sứ Niger tại Pháp, Mỹ, Togo và nước láng giềng Nigeria – quốc gia nơi đang dẫn đầu nỗ lực đối thoại của ECOWAS.
"Mọi hành vi gây hấn hoặc cố tình gây hấn chống lại nhà nước Niger sẽ bị đáp trả ngay lập tức và không báo trước", Đại tá Amadou Abdramane, người phát ngôn của phe đảo chính Niger tuyên bố.
Bộ Ngoại giao Pháp tuyên bố Paris chỉ công nhận "chính quyền hợp pháp của Niger", đồng thời nhắc lại kêu gọi "lập lại các thể chế dân chủ" ở quốc gia này.
Pháp có 1.500 binh lính ở Niger, nơi từng được coi là căn cứ cho các hoạt động chống khủng bố trong khu vực sau khi tư tưởng chống Pháp gia tăng ở quốc gia khác.