Lãnh đạo ba nước Tây Balkan gồm Anbani, Bắc Macedonia và Serbia đã nhóm họp hôm qua tại thị trấn nghỉ dưỡng Ohrid, Bắc Macedonia để thảo luận việc hình thành một thị trường chung trong khu vực vào năm 2021 hay còn gọi là “tiểu Schengen”. Cuộc họp diễn ra sau khi Liên minh châu Âu không đạt được đồng thuận cho phép mở các cuộc đàm phán gia nhập khối với Bắc Macedonia và Anbani.
Sáng kiến hình thành một thị trường chung tại khu vực Tây Balkan, trước mắt bao gồm ba nước là Anbani, Bắc Macedonia và Serbia, đã được lãnh đạo ba nước đồng ý thông qua một tuyên bố chung ký hồi tháng 10 vừa qua. Theo đó, cả ba nước sẽ mở cửa biên giới của nhau để thúc đẩy dòng lưu chuyển hàng hóa, vốn, nhân thể và dịch vụ giữa ba nước, với mục tiêu thúc đẩy hồi phục kinh tế và đầu tư nước ngoài.
Phát biểu tại cuộc họp báo chung với sự có mặt của đại diện đến từ Bosnia và Herzegovina và Montenegro, Thủ tướng Bắc Macedonia Zoran Zaev nhấn mạnh sáng kiến thành lập một thị trường chung sẽ giúp Balkan trở thành một khu vực hiện đại trong thế kỷ 21 khác hẳn với một Balkan mà mọi người từng biết. Còn Tổng thống Serbia Aleksandre Vucic mong muốn sáng kiến sớm được thực thi để người dân khu vực có cơ hội tự do đi lại và làm việc mà không có bất cứ rào cản nào cả.
Trong khi đó Thủ tướng Anbani Edi Rama cam kết thúc đẩy sáng kiến một khu vực Balkan không có biên giới, đồng thời hối thúc Kosovo sớm gia nhập sáng kiến này.
Tuy nhiên, sáng kiến trên lại không nhận được sự ủng hộ của Kosovo. Từ chối tham dự hội nghị, Tổng thống Kosovo Hashim Thaci nói rằng sáng kiến trên là vô nghĩa một khi cả Serbia và Bosnia và Herzegovina không công nhận nền độc lập của Kosovo. Ông đồng thời nhấn mạnh bất kỳ một sáng kiến khu vực nào cũng không thể thay thế kỳ vọng gia nhập Liên minh châu Âu (EU) và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) của Kosovo.
Cuộc gặp thượng đỉnh giữa lãnh đạo ba nước Tây Balkan diễn ra sau khi Liên minh châu Âu không đạt được thỏa thuận cho phép mở các cuộc đàm phán gia nhập khối đối với Bắc Macedonia và Anbani do vấp phải sự phản đối của một số nước, mà đứng đầu là Pháp. Mặc dù vậy, lãnh đạo cả ba nước đều tái khẳng định tại cuộc họp báo rằng cả ba nước đều hướng tới mục tiêu gia nhập EU trong tương lai, coi đây là mục tiêu không thể thay thế.
Dự kiến lãnh đạo ba nước sẽ gặp lại nhau tại Anbani vào cuối tháng 12 để tiếp tục thảo luận chi tiết việc thực thi sáng kiến “tiểu Schengen”./.