Các hãng sản xuất thường hứa hẹn rằng các mẫu laptop của mình có thời lượng sử dụng pin từ 15 đến 24 tiếng nhưng nếu may mắn lắm, bạn cũng chỉ kéo dài được tối đa khoảng 10 tiếng mà thôi. Tất nhiên, các hãng sản xuất không tính toán sai hay nhầm lẫn, chỉ là họ đã đánh giá thời lượng pin bằng một bài benchmark phi thực tế nhất và chọn ra những kết quả cao nhất có thể.
Hãng nào cũng làm điều đó
Theo trang Howtogeek, mọi hãng sản xuất laptop đều "chém gió" bằng những con số lạc quan thái quá bởi họ buộc phải làm vậy. Hãng nào cũng làm điều đó.
Nếu một hãng bỗng dưng trung thực và quảng cáo rằng laptop của họ có thời lượng pin 8 tiếng khi sử dụng thông thường, trong khi các hãng khác lại quảng cáo thời lượng pin 15 tiếng, kẻ trung thực ngây thơ kia sẽ bị cho ra rìa.
Đó là điều hiển nhiên. Câu hỏi thực sự ở đây là: làm cách nào các hãng sản xuất laptop có thể tự tin "chém gió" mà không ngại việc bị "bóc phốt"?
Bởi họ không nói dối - ok, có thể một số hãng nói dối, nhưng thường thì họ không như vậy. Những con số phi thực tế về thời lượng pin đều xuất phát từ một bài benchmark có thực, và các hãng sản xuất luôn tìm cách né tránh nhắc đến nó.
Bạn từng nghe đến cụm từ "lên đến" (up to) chứ?
Nếu tìm hiểu kỹ, bạn sẽ thấy cụm từ "thời lượng pin lên đến" (hoặc bất kỳ cụm từ nào tương tự) thường xuyên xuất hiện trước những con số ước tính thời lượng pin.
Các hãng sản xuất không hề hứa hẹn thời lượng pin 16 tiếng; họ hứa hẹn thời lượng pin "lến đến 16 tiếng". Tức là bạn có thể đạt mức 16 tiếng trong các điều kiện lý tưởng, hoàn hảo, chứ không phải dưới điều kiện sử dụng máy tính thông thường!
Microsoft hứa hẹn thời lượng pin "lên đến" 17 tiếng đối với Surface Book 2
"Lên đến" là một trong những cụm từ mang tính mập mờ, nước đôi, "lửng lơ con cá vàng" - vốn cực kỳ phổ biến trong chiến lược quảng cáo của mọi loại sản phẩm. Một cửa hàng nói rằng bạn sẽ "tiết kiệm lên đến 50%" khi mua hàng không hề nói dối, ngay cả khi họ chỉ giảm giá cho bạn 3% mà thôi.
Một nhà cung cấp dịch vụ Internet nói rằng bạn sẽ đạt tốc độ tải về "lên đến 50 Mbps" cũng là thật, về mặt kỹ thuật, ngay cả khi bạn chỉ đạt 30 Mbps. Đó là lý do vì sao có khả năng khá cao bạn sẽ không đạt được tốc độ Internet tương ứng với số tiền khổng lồ bạn chấp nhận chi trả.
Tất cả đều liên quan đến việc chơi video
Cụm từ "lên đến" không phải là tấm kim bài giúp các hãng sản xuất "nặn" ra những con số vô căn cứ từ không khí, bởi nếu vậy, họ có thể nói bạn sẽ đạt thời lượng pin "lên đến một triệu năm" cũng được.
Họ cần những con số có thực, và họ lấy chúng từ một bài benchmark duy nhất không thể hiện được bức tranh toàn cảnh về quá trình sử dụng laptop trong thực tế.
Bí mật nằm ở đây: những con số này xuất phát từ việc phát video. Các hãng sản xuất sẽ cho phát một đoạn video trên laptop và đo xem mất bao lâu pin laptop mới cạn.
Họ cứ cho đoạn video đó lặp đi lặp lại mãi cho đến khi chiếc laptop "ngất xỉu", và chỉ thế mà thôi. Họ có thể tắt mọi tính năng chạy nền và đặt độ sáng màn hình xuống thấp hơn mức thông thường, chẳng ai biết được.
Tất nhiên, bí mật này cũng không bí mật cho lắm. Chỉ là nó bị chôn vùi trong hàng triệu dòng chữ hướng dẫn sử dụng đi kèm laptop - những thứ chẳng mấy người đọc.
Tài liệu có lời hứa hẹn thời lượng pin 17 tiếng của Microsoft, trong đó có ghi rõ ràng "lên đến 17 tiếng chơi video"!
Phát video tiêu thụ điện năng thấp hơn các tác vụ khác
Phát video liên tục không thể hiện được quá trình sử dụng thông thường thực tế. Ai lại ngồi trước laptop và xem một đoạn video liên tục 16 tiếng không ngừng mà không làm bất kỳ điều gì khác chứ?
Các hãng sản xuất không quan tâm liệu bài benchmark này có thể hiện trải nghiệm của bạn hay không. Họ dùng bài benchmark này bởi nó cho thời lượng pin lâu nhất.
Các laptop (hay smartphone) hiện đại sử dụng phương thức giải mã video tăng tốc phần cứng. Laptop có một phần cứng đặc biệt nằm bên trong đơn vị xử lý đồ hoạ (GPU) có khả năng giải mã video một cách hiệu quả mà chỉ cần sử dụng lượng điện năng ít nhất có thể, từ đó giảm mức sử dụng CPU.
Ví dụ, khi bạn chơi một video MP4, dù là trên website hay trong app, phần cứng đặc biệt này sẽ thực hiện nhiệm vụ và giúp bạn tiết kiệm pin.
Đây là một tính năng tuyệt vời, giúp tăng thời lượng pin và giữ cho laptop (hay smartphone) của bạn không bị nóng lên trong khi xem video.
Tuy nhiên, các hãng sản xuất lại lợi dụng khả năng này và lấy số liệu thu được để "chém gió" về thời lượng pin. Bất kỳ việc gì khác, từ duyệt một trang web duy nhất cho đến gõ một văn bản trong Microsoft Word, đều sẽ sử dụng nhiều điện năng hơn chơi video.
Các hãng sản xuất PC thường đánh giá thời lượng pin thông qua ứng dụng Movies & TV của Windows 10, và ứng dụng này luôn thiết lập để sử dụng tăng tốc phần cứng của máy nếu có thể.
Tính năng này không phải trình chơi video nào cũng có, và nếu có đi chăng nữa, không phải lúc nào nó cũng mặc định được kích hoạt. Ví dụ, bạn sẽ cần kích hoạt tính năng tăng tốc phần cứng trong VLC nếu đây là trình chơi video bạn hay sử dụng.
Thử tìm các bài đánh giá thực thụ
Thay vì dựa vào kết quả benchmark của hãng sản xuất, tốt nhất bạn nên tìm các bài đánh giá độc lập về chiếc laptop bạn đang dự định mua. Các reviewer đánh giá laptop dưới nhiều hoàn cảnh khác nhau, do đó bạn sẽ biết được thời lượng pin máy thực sự thế nào trong bài test duyệt web vốn sát với thực tế sử dụng thường ngày hơn.
Ví dụ, dù Microsoft quảng cáo thời lượng pin chiếc Surface Book 2 lên đến 17 tiếng, nhưng Anandtech lại phát hiện ra nó chỉ trụ được 9,7 tiếng khi duyệt web mà thôi. Đó vẫn là một thời lượng pin ấn tượng, nhưng còn xa lắm mới đạt mức 17 tiếng.
Như đã nói ở trên, Microsoft không phải hãng duy nhất "chém gió", mọi hãng sản xuất PC đều sử dụng những con số phóng đại để quảng cáo về thời lượng pin. Microsoft chỉ đang chơi trò chơi y hệt mọi người khác mà thôi.
Ước lượng chính xác và hoàn hảo thời lượng pin là bất khả thi
Thời lượng pin là một thứ rất khó để ước lượng. Ngay cả khi làm việc trên laptop, bạn có thể sẽ gặp trường hợp Windows mới ít phút trước còn báo bạn còn 5 tiếng, bỗng thông báo lại chỉ còn 2 tiếng, tùy vào những gì bạn đang làm!
Đó là bởi vì thực hiện các tác vụ đòi hỏi nhiều tài nguyên hơn sẽ khiến lượng điện năng tiêu thụ tăng lên.
Một chiếc laptop sẽ không đòi hỏi nhiều năng lượng khi chơi video với tính năng tăng tốc phần cứng ở độ sáng màn hình thấp, nhưng bạn chỉ cần tăng độ sáng lên một chút thôi, nó sẽ lập tức đòi hỏi nhiều năng lượng hơn. Nếu bạn bắt đầu một tác vụ đòi hỏi sức mạnh CPU, nó sẽ đòi hỏi nhiều hơn nữa.
Đây là một vấn đề thực tế. Thời lượng pin laptop thay đổi rất nhanh tùy thuộc những gì bạn đang làm. Các hãng sản xuất quyết định lấy con số phi thực tế nhất họ có thể tìm ra, nhưng không có ước lượng nào chính xác với tất cả mọi người được.
Tuy nhiên, một bài test thời lượng pin thông qua duyệt web thông thường sẽ chính xác và hữu dụng hơn nhiều đối với phần lớn mọi người.