Tổng thống Mỹ Joe Biden (trái) và cựu Tổng thống Donald Trump. Ảnh: The Times of Israel/TTXVN
Cuộc tranh luận giữa Tổng thống đương nhiệm Joe Biden và cựu Tổng thống Donald Trump vào tối 27/6 (giờ địa phương) có khả năng trở thành cuộc tranh luận tổng thống định mệnh nhất trong lịch sử nước Mỹ.
Mặc dù những ứng cử viên này đã được công chúng biết đến rất nhiều, nhưng cả hai đều cần một thời điểm đột phá trong một chiến dịch tranh cử vốn đã rất ổn định và đồng đều.
Những đặc điểm độc đáo
Cuộc tranh luận tuần này có một số đặc điểm độc đáo. Đây sẽ là lần đầu tiên một tổng thống đương nhiệm và một cựu tổng thống tranh luận trực tiếp trước hàng triệu người xem, trong một cuộc "đối đầu" diễn ra sớm hơn nhiều so với bình thường - ngay cả trước đại hội đảng của họ.
Như vậy, cuộc tranh luận này có thể coi là sớm nhất trong bất kỳ chiến dịch bầu cử tổng thống nào, bởi vì ông Biden về cơ bản là một người đương nhiệm không bị thách thức trong Đảng Dân chủ và ông Trump đã có thể đảm bảo là ứng cử viên số 1 của Đảng Cộng hoà.
Đây cũng là lần đầu tiên trong nhiều thập kỷ cuộc tranh luận được xử lý hoàn toàn bởi một tổ chức tin tức duy nhất, CNN, thay vì một ủy ban quốc gia độc lập (mà ông Trump đã từ chối hợp tác).
Cuộc đối đầu do kênh CNN tổ chức là thời điểm quan trọng nhất trong một mùa bầu cử căng thẳng và đây là cơ hội tốt nhất để Tổng thống Biden bắt kịp đối thủ của mình trong cuộc đua tái tranh cử khi cố gắng thuyết phục cử tri rằng ông đã đưa ra quyết định chính trị đúng đắn và phục hồi kinh tế mà ông đã cam kết vào năm 2020.
Ngoài ra, cuộc tranh luận còn diễn ra liên quan đến những ứng cử viên tổng thống được cho là lớn tuổi nhất, đều trên 75 tuổi (ông Biden 81 tuổi và ông Trump 78 tuổi). Đảng Dân chủ đang mong muốn ông Biden 81 tuổi thể hiện sức sống và sự sắc sảo trong bối cảnh lo ngại về tuổi tác của ông. Mục tiêu lớn nhất của ông Trump, 78 tuổi, có thể là khả năng thể hiện có thể xác thực những lời cảnh báo của Tổng thống Biden rằng ông Trump quá “không ổn định” để trở thành tổng thống.
Bản chất quan trọng của cuộc tranh luận này chỉ có thể được hiểu đầy đủ trong bối cảnh nền chính trị chưa từng có của nước Mỹ. Kể từ khi Thượng nghị sĩ John F. Kennedy và Phó Tổng thống Richard Nixon tổ chức cuộc tranh luận trên truyền hình đầu tiên trong chiến dịch tranh cử năm 1960, đã có những cuộc bầu cử sít sao khiến nước Mỹ rơi vào một tình thế hoàn toàn khác. Nhưng nguy cơ vào năm 2024 lớn hơn bao giờ hết vì nỗ lực của ông Trump nhằm phá vỡ quá trình chuyển giao quyền lực một cách hòa bình dựa trên những tuyên bố về gian lận trong cuộc bầu cử năm 2020 và lời hứa của ông sẽ thực hiện một nhiệm kỳ tổng thống chưa từng thấy để "trả thù cá nhân" nếu ông giành chiến thắng vào tháng 11 năm nay.
“Cuộc tranh luận mang tính lịch sử không thể tin được và đây không hề là sự cường điệu hóa tầm quan trọng của sự kiện này”, nhà sử học về tổng thống Douglas Brinkley nói với CNN hôm 26/6.
Áp lực với cả hai
Các cuộc tranh luận tổng thống không phải lúc nào cũng quyết định ai sẽ thắng vào tháng 11. Nhưng có thể thấy rõ sự căng thẳng xung quanh cuộc tranh luận đầu tiên vào tháng 6 năm nay, thay vì vào tháng 9 hoặc tháng 10 như thường lệ.
Chiến dịch tranh cử hiện đang diễn ra sôi nổi, mặc dù các đại hội của từng đảng còn ở phía trước và trong thời gian trước đó, ông Trump đã dẫn trước sít sao trên toàn quốc và ở các bang dao động quan trọng. Tuy nhiên, khi chiến dịch tranh cử đã đạt được tiến độ và đặc biệt là sau khi ông Trump bị kết án về nhiều tội danh trong phiên tòa xét xử vì dùng tiền để bịt miệng, ông Biden đã đạt được bước tiến đáng chú ý và hiện đang dẫn đầu rất sít sao trong các cuộc thăm dò gần đây nhất.
Nhưng chiến dịch vẫn đang ở thế cân bằng. Cả hai ứng cử viên đều chưa có khả năng rõ ràng cho một chiến thắng hoặc lợi thế quyết định so với đối thủ của mình, và cả hai đang tìm kiếm một thời điểm đột phá nào đó. Như vậy, cuộc tranh luận này có thể coi là một cuộc trưng cầu dân ý trên thực tế cho một trong hai ứng cử viên có thể giành chiến thắng.
Aaron Kall, Giám đốc tranh luận tại Đại học Michigan, người đã thực hiện một nghiên cứu chuyên sâu về mọi cuộc tranh luận tổng thống Mỹ, cho biết: “Cuộc bầu cử càng đến gần thì khả năng một cuộc tranh luận có thể ảnh hưởng đến nó càng lớn".