Thu phí khách hàng cao tuổi chỉ 1 nhân dân tệ (khoảng 3.200 đồng) mỗi ngày, Lanchuang Network Technology Corp – một công ty vẫn còn ít tên tuổi - đã bắt tay vào thực hiện một trong những cam kết tham vọng nhất trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe người già tư nhân ở Trung Quốc.
Với một hộp giải mã, một webcam kết hợp với TV và Xia Xiaoyi, trợ lý giọng nói giống Siri, khách hàng có quyền truy cập vào hệ thống SOS cũng như các dịch vụ trả tiền, bao gồm cả dịch vụ dọn phòng và giao đồ ăn. Nếu sử dụng thêm một robot nhỏ, có khả năng gọi cấp cứu tới trung tâm y tế khi người dùng cần hỗ trợ, khác hàng sẽ tiêu tốn thêm 2 nhân tệ phí dịch vụ mỗi ngày.
Ra mắt chỉ 4 tháng trước, hệ thống chăm sóc thông minh Lanchuang đã tìm được 220.000 khách hàng cao tuổi ở 16 thành phố, một nửa trong số đó là ở Sơn Đông, một tỉnh đang già đi nhanh chóng ở miền đông Trung Quốc. Đây cũng là nơi công ty đặt trụ sở.
Công ty đang nhắm mục tiêu 1,5 triệu người dùng trong năm nay, 12 triệu vào năm tới và 30 triệu vào năm 2021. Tuy nhiên, mục tiêu chủ yếu của Lanchuang Network Technology Corp không phải là kiếm tiền - khách hàng của họ là những người cao tuổi nhận lương hưu chưa đến vài trăm nhân dân tệ mỗi tháng – mà là giúp giảm bớt số lượng các nhà cung cấp dịch vụ ngoại tuyến.
Lanchuang, cũng đang hợp tác với China Mobile trong lĩnh vực smartphone dành cho người cao tuổi. Dù còn non trẻ nhưng họ đang cố gắng cung cấp dịch vụ "smart home care" toàn diện cho người già ở Trung Quốc. Theo ước tính của chính phủ, Trung Quốc có 250 triệu người từ 60 tuổi trở lên và đến năm 2050, con số đó sẽ tăng lên gần nửa tỷ, tương đương 35% dân số.
Liu, 66 tuổi, người ở Tế Nam nhận thức rõ việc chăm sóc người già là khó khăn như thế nào. Trong những năm cuối đời của mẹ cô, đường tiết niệu của bà bị tắt nghẽn dù đã đặt ống thông, việc này thường diễn ra vào giữa đêm khiến cô con gái gần như tuyệt vọng.
"Tôi chỉ có thể đến gặp bác sĩ để nhờ giúp đỡ cho mẹ tôi, nhưng bác sĩ không thể liên lạc được 24 giờ một ngày", Liu nói.
Theo truyền thống, chăm sóc cha mẹ già là trách nhiệm của những người trẻ. Nhưng ở xã hội Trung Quốc hiện đại, nơi chính sách một con mới bị bãi bỏ hồi năm 2016, con trai hoặc con gái phải chăm sóc tới 4 người già (tính cả cha mẹ vợ hoặc chồng). Trong khi đó, những người trẻ này lại có xu hướng tìm đến các thành phố lớn để làm việc.
Các viện dưỡng lão gia tăng về số lượng nhưng quá đắt đối với hầu hết gia đình. Ba phần tư người già được khảo sát cho biết họ muốn sống ở gia đình mình hơn.
Biện pháp của chính quyền địa phương
Hầu hết người già muốn ở nhà dưỡng già thay vì đến viện dưỡng lão.
Bắc Kinh từ lâu đã mong muốn thiết lập một khung chính sách cho một hệ thống chăm sóc người già chính thức. Tuy nhiên, chính quyền nhiều địa phương lại tỏ ra miễn cưỡng hỗ trợ các dịch vụ chăm sóc người già, thứ mà họ coi là "từ thiện" và đổ lỗi cho việc có quá nhiều công tác nên làm không tốt.
Nhưng sự thay đổi đang diễn ra.
Vào tháng Tư vừa qua, chính quyền Bắc Kinh đã ban hành một văn bản chi tiết quy định về các dịch vụ sẽ được phát triển cho lĩnh vực này, bao gồm công nghệ thông minh, cũng như hỗ trợ tài chính. Chính phủ đã cung cấp gần 22 triệu nhân dân tệ (khoảng 3 triệu USD) tiền trợ cấp cho nền tảng thông minh Lanchuang và chính quyền tỉnh Sơn Đông cũng trao cho công ty 3 triệu nhân dân tệ. Mức khuyến khích đó khác xa so với một thập kỷ trước khi các doanh nhân luôn gặp phải sự thờ ơ của chính quyền địa phương.
"Tại sao anh làm điều này? Điều này có liên quan gì đến tôi?", Wang Jie, 59 tuổi, doanh nhân Trung Quốc nhưng khởi nghiệp ở Mỹ nhớ lại vẻ hoài nghi khi mình trình bày với cơ quan quản lý địa phương về các thử nghiệm cảm biến chuyển động tại nhà của người dân.
Wang đã phải đến Canada để thử nghiệm. Khi trở về Bắc Kinh vào cuối năm 2013 để khởi động một công ty liên doanh, Wang đã phải thuyết phục chính quyền địa phương, từng quận, về tính năng các cảm biến của mình. Nó sẽ giúp các thành viên gia đình theo dõi mức độ hoạt động của người cao tuổi thông qua một ứng dụng nhưng không xâm phạm đến sự riêng tư của họ như máy ảnh.
Wang, người nằm trong Ủy ban Cố vấn Quốc gia về dự án Thông minh để Chăm sóc Người cao tuổi, kể từ đó đã tìm cách xâm nhập vào hai quận Bắc Kinh, cũng như tham gia các cuộc đàm phán với ba khu vực khác. Hai quận đã giúp Wang xác định các cá nhân có nguy cơ cao, điển hình là những người từ 70 tuổi trở lên, sống một mình và sẵn sàng sử dụng các cảm biến.
Công ty của ông, Beijing eCare Smart Tech Co, đã bán được hàng trăm bộ cảm biến tại Bắc Kinh trong năm nay theo hợp đồng ba năm với các tổ chức cộng đồng. Công ty cũng giúp đào tạo đội phản ứng khẩn cấp ở cơ sở như một phần của thỏa thuận. Và các hộ gia đình không phải trả bất cứ khoản tiền nào.
"Nếu một người già chết và thi thể chỉ được phát hiện sau ba ngày, điều này sẽ tạo ra hình ảnh tiêu cực cho chính quyền địa phương, thứ mà họ luôn muốn tránh", Wang nói.
Mọi thứ vẫn chỉ là sự khởi đầu của một xu hướng mới
Các dịch vụ chăm sóc sẵn có cho người già vẫn còn hạn chế tại Trung Quốc
Các doanh nhân ở các nước có nền kinh tế phát triển khác như Mỹ, Anh và Hàn Quốc đã nhìn ra cơ hội trong các thị trường tương tự trong lĩnh vực này. Nhiều công ty đã phát triển các công nghệ từ nhận dạng giọng nói cho các thiết bị gia dụng đến bạn đồng hành robot cho người già cô đơn.
Nhưng tại Trung Quốc, dịch vụ smart home cho người già vẫn đang ở trong những ngày đầu phát triển.
Tại thành phố Duy Phường, tỉnh Sơn Đông, Trung tâm chăm sóc sức khỏe Zhuojing là một trong số 147 nhà cung cấp dịch vụ y tế cộng đồng được kết nối với mạng lưới của Lanchuang. Họ cho biết chỉ nhận được 1-2 cuộc gọi qua hệ thống mỗi ngày.
Trong chuyến thăm do Lanchuang tổ chức tới nhà của hai khách hàng lớn tuổi ở thành phố, cả hai cho biết họ sử dụng nền tảng này chủ yếu cho các cuộc trò chuyện video với gia đình.
Zhao Xi Chee, 55 tuổi, cho biết cô dùng nó để nói chuyện với mẹ sống gần đó. Các bảng điều khiển mua sắm và phân phối thực phẩm trên màn hình TV của cô có màu xám, cho thấy không có nhà cung cấp dịch vụ nào trong khu phố của cô. Cô cũng không biết nút màu đỏ trên điều khiển cầm tay của mình có chức năng SOS.
Rõ ràng, cần phải có thêm thời gian để các dịch vụ "smarthome care" trở nên phổ biến tại Trung Quốc.
Tham khảo: Oann