Tuy nhiên, để phát huy tác dụng thì phải biết cách chế biến, sử dụng, chứ không thể làm theo cách "chẳng bổ âm thì bổ dương".
Theo Đông y, ong đen còn gọi là ong vò vẽ có vị ngọt chua, tính hàn, không độc, vào hai kinh vị và đại trường. Có tác dụng thanh nhiệt, tả hỏa, trừ phong. Dùng trong những trường hợp sâu răng, miệng lở loét, đau cổ họng, trẻ con kinh phong bằng cách ngày dùng 2 - 4 con hoặc 2 - 3g tán nhỏ uống.
Rượu ong đất không bổ béo, không tác dụng như lời đồn
Thực tế cũng chưa có nghiên cứu kỹ lưỡng về tác dụng của rượu ngâm ong, mà chỉ sử dụng trong dân gian. Dân ta dùng 100 - 150 con ong vò vẽ bỏ cánh, ngâm trong rượu 40 - 450. Để rượu chừng 100 ngày rồi lấy ra uống mỗi tối một chung hạt mít. Rượu này chữa đau khớp. Tuy nhiên, nọc ong độc nên người suy thận không được dùng.
Ngoài sử dụng ong vò vẽ ngâm rượu, nhiều người còn sử dụng ong đất. Đây là loại ong hay làm tổ dưới đất, hoặc trong thân cây mục. Nọc ong đất độc. ông Phùng Hữu Chính, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển ong chia sẻ, đồng bào dân tộc hay lấy ấu trùng và cả ong trưởng thành ngâm rượu làm thuốc tăng lực, trị đau lưng, mỏi lưng, đau đầu. Tuy nhiên, giống ong này rất độc, nọc độc của nó thôi ra rượu dễ gây ngộ độc.
Rượu ong đất không bổ béo, không tác dụng như lời đồn. Người dân thường hiếu kỳ sử dụng rồi mua và truyền nhau. Vì ong đất nọc quá độc, uống vào sẽ gây hại cho gan, thận, dị ứng, mẩn ngứa...
Trong dân gian thường ngâm các con ong trưởng thành hoặc ngâm cùng với ấu trùng và nhộng của chúng (ong mật, ong vò vẽ, ong đất) trong rượu trắng để làm rượu thuốc có tác dụng bồi bổ sức khoẻ. Một số nơi còn xào nhộng ong đất để ăn nhưng phải bỏ ruột, mật, đầu, cánh, chân chứ không phải xào lung tung mà ăn được. Loại nhộng để ăn cũng là loại nhỏ tí, chứ chưa ai ăn con ong trưởng thành.
Theo Khoa học & Đời sống