Trong thời đại của Twitter, facebook - những thứ làm người ta mất dần sự tập trung cao độ thì đọc một cuốn sách, một cuốn tiểu thuyết thực sự là một liều “thuốc giải độc” cho sự tập trung.
Nhà thần kinh học Baroness Susan Greenfield nói rằng đọc sách giúp kéo dài sự chú ý ở trẻ em và cải thiện khả năng suy nghĩ rõ ràng. “Câu chuyện bao giờ cũng có có một khởi đầu, phần giữa và kết thúc - một cấu trúc khuyến khích não suy nghĩ theo thứ tự, liên kết nguyên nhân, kết quả và ý nghĩa".
Học kĩ năng suy nghĩ này từ nhỏ là tối quan trọng vì khi nhỏ bộ não của ta “dẻo” hơn, tiếp thu mọi thứ nhanh và dễ dàng hơn.
Đọc sách có thể làm giàu các mối quan hệ bằng cách tăng sự hiểu biết về các nền văn hóa và giúp chúng ta đồng cảm với nhau dễ dàng hơn.
Baroness Susan Greenfield giải thích thêm: “Trong một trò chơi máy tính, bạn có thể giải cứu một nàng công chúa nhưng không quan tâm và không biết gì về cô ấy; bạn chỉ muốn chiến thắng. Nhưng trong một cuốn sách nàng công chúa có cả cuộc sống, có các mối liên hệ và các động lực. Chúng ta thấy mình rất gần với cô ấy. Chúng ta nhìn thế giới qua con mắt của nàng ấy.”
Đọc là cách luyện tập tất cả chức năng của não bộ - theo John Stein, giáo sư danh dự của khoa học thần kinh tại Đại học Magdalen, Oxford.
Khi tưởng tượng những gì xảy ra trong một cuốn sách hay, chúng ta thực sự kích hoạt bộ não làm được như vậy. Kĩ thuật quét MRI mới giúp các nhà khoa học chứng minh điều này. Vào năm 2009, một cuộc nghiên cứu hình ảnh não bộ ở Mỹ chỉ ra rằng khi chúng ta đọc và tưởng tượng phong cảnh, âm thanh, mùi vị được viết trong sách, các vùng não bộ đã từng trải qua những điều đó lại được “sống lại” và hình thành một “con đường” thần kinh mới.
Nói cách khác, bộ não của chúng ta mô phỏng kinh nghiệm thực tế. Điều này không xảy ra khi xem TV hoặc chơi một trò chơi máy tính.
Đọc một cuốn tiểu thuyết hay có lợi cho sức khỏe tinh thần, trí não.
Người già thường nói: bạn chẳng bao giờ cô đơn với một cuốn sách. Đọc giúp ta không còn cảm giác cô đơn, giải tỏa stress, quên đi phiền muộn.
Trong năm 2009, các nhà nghiên cứu tại Đại học Sussex thấy rằng chỉ sáu phút để đọc có thể làm giảm mức độ căng thẳng hơn hai phần ba, nhiều hơn là nghe nhạc hay đi ra ngoài đi dạo. Các nhà khoa học cho rằng sự tập trung cần thiết để đọc làm sao lãng tâm trí, giảm bớt căng thẳng cơ bắp và làm chậm nhịp tim.
Đọc sách còn tốt cho thể chất, ngăn ngừa lão hóa não và bệnh tật.
Một nghiên cứu, từ Đại học California, Berkeley, nhận thấy rằng đọc sách từ khi còn nhỏ có thể phòng bệnh Alzheimer vì nó ức chế sự hình thành các mảng amyloid (protein) được tìm thấy trong não bộ của những người mắc bệnh.
Các nhà khoa học “quét” não của người lớn khỏe mạnh tuổi từ 60 trở lên (tuổi trung bình là 76) mà không có dấu hiệu của chứng mất trí và thấy rằng những người hàng ngày có các hoạt động kích thích não, chẳng hạn như đọc sách, chơi cờ, và viết thư từ lúc 6 tuổi cho thấy mức độ rất thấp các mảng amyloid. Tuy nhiên, những người không thích các hoạt động này đã có rất nhiều mảng amyloid.
Mặc dù nghiên cứu không mang lại lợi ích kinh tế-xã hội nhưng chắc chắn rằng đọc sách tốt cho cả thể chất và tâm hồn người đọc.