Khám sức khỏe tiền hôn nhân được đánh giá là việc làm cần thiết trước khi kết hôn của các bạn trẻ hiện nay, tránh những đau khổ có thể xảy ra sau khi cưới. Tuy vậy, khám sức khỏe tiền hôn nhân vẫn chưa nhận được sự “hào hứng” từ các bạn trẻ do có những lý do hết sức tế nhị. Lại có người gặp phải cú sốc quá lớn khi kết quả khám phơi bày ra quá khứ không mấy tốt đẹp của bạn đời tương lai.
Sốc, đau đớn và cả … may mắn!
Những trạng thái tâm lý đối lập trên cùng lúc diễn ra đối với chị Nga – một bệnh nhân đến khám sức khỏe tiền hôn nhân tại Viện Sức khỏe cộng đồng Hà Nội. Chị Nga đã tìm hiểu khá kỹ càng những thông tin về khám sức khỏe tiền hôn nhân, nhận thức rõ ràng tầm quan trọng của việc này đối với hạnh phúc sau này. Vì thế, chị nghiêm túc quyết định đi khám sức khỏe trước khi cưới và cũng đề nghị người yêu làm việc tương tự.
Trái với sự dứt khoát của chị Nga là thái độ lừng khừng của anh Hiển – chồng sắp cưới của chị. Ban đầu anh lấy lý do là ngại đi khám, không có thời gian, gia đình hoàn toàn khỏe mạnh… để thoái thác đề nghị của chị. Tuy nhiên, sau nhiều lần khuyên nhủ động viên, chị Nga đã đưa được anh Hiển đến phòng khám.
Kết quả khám của chị Nga khá tốt, ngoại trừ việc men gan của chị hơi cao và chức nặng thận hơi kém. Đến kết quả khám của chồng sắp cưới, chị cũng không hồi hộp, vì nghĩ rằng anh hoàn toàn không có vấn đề gì. Nhưng đến khi biết kết quả khám của anh, chị dường như không thể tin nổi vào những gì mình đang thấy. Anh Hiển – chồng sắp cưới của chị - bị nhiễm HIV!
Chính anh Hiển cũng bị sốc khi biết kết quả khủng khiếp này. Chị Nga cũng tin vào phản ứng của anh Hiển, không nghĩ anh “đóng kịch” vì thực tế yêu nhau hơn 2 năm, chị hiểu anh và gia đình là những người đàng hoàng, hoàn toàn không có bệnh tật gì. Vì thế, cả hai quyết định sẽ tìm đến một cơ sở uy tín khác để khám lại. Nhưng lần này thì chị Nga tuyệt vọng thật sự, vì kết quả vẫn là dương tính.
Trong lúc căng thẳng nhất, dù không muốn nhưng chị vẫn phải “truy vấn” người yêu. Anh Hiển thề thốt gia đình hoàn toàn khỏe mạnh và anh cũng không hút hít, chích ma túy gì. Tuy nhiên, đến lúc này anh mới thú nhận với chị rằng trong thời gian yêu chị, một lần say rượu, anh đã bị bạn bè rủ rê đi tìm gái bán dâm để “mua vui”. Có lẽ đây chính là nguyên nhân khiến anh lây nhiễm HIV.
Biết chuyện, sau cú sốc và nỗi đau đớn, khi đã bình tâm trở lại, cảm thấy mình còn may mắn. May mắn vì chị và người yêu chưa từng quan hệ tình dục trước hôn nhân (chị Nga là người khá “cổ điển” trong vấn đề này). Và may mắn là chị đã mạnh dạn đi khám sức khỏe trước khi cưới. Nếu không có việc này, có lẽ chồng chị cũng sẽ “vô tư” lây bệnh cho vợ mà hoàn toàn không biết. Tuy nhiên, kết quả ấy đã gây đau đớn cho cả hai, nhất là người chồng sắp cưới.
Bác sĩ Bùi Thị Cút từng công tác tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội cho biết, bà đã khám cho không ít người thành đạt, giỏi giang nhưng không ngờ bị lây nhiệm HIV trong những trường hợp hết sức éo le, đôi khi nhiễm vì quan hệ tình dục với người tình (không phải vợ). Đặc biệt, có những cô gái bán dâm khi vào khám cũng cho biết họ bị nhiễm HIV nhưng nhiều lần “chiều khách”, họ chẳng dùng biện phát bảo vệ nào.
“Lý do vì nhiều người đàn ông không tin tôi bị nhiễm HIV. Khi nghe tôi nói mình có HIV, họ chỉ cười ngất, làm như thể tôi nói đùa rồi họ vô tư quan hệ mà không lo đến hậu quả”, cô gái bán hoa kể lại với bác sĩ.
Chính những lý do này khiến nhiều người đàn ông không hay mình nhiễm HIV hoặc những căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm khác. Đây cũng chính là lý do khiến họ ngại ngần khi phải đi khám sức khỏe tiền hôn nhân, vì làm vậy chẳng khác nào tự tố cáo mình những việc làm sai trái trong quá khứ của mình.
Nhiều chuyện nhạy cảm có thể bị bại lộ
Trong khi đó, về phía các cô gái, việc khám sức khỏe tiền hôn nhân cũng phơi bày ra những chuyện sâu kín trong lòng mà họ chỉ muốn giữ kín cho riêng mình, tuyệt đối không muốn bạn trai biết. Đây cũng là lý do khiến họ e ngại khi tiếp cận dịch vụ hết sức cần thiết này.
Trường hợp một nữ bệnh nhân 27 tuổi, quê ở Thanh Hóa, tìm đến phòng khám phụ khoa của Bệnh viện Phụ sản Hà Nội xin khám phụ khoa trước khi lấy chồng là một ví dụ điển hình. Trong quá khứ, cô từng nạo thai 2 lần với người yêu cũ khi còn đang là sinh viên và lo sợ rằng việc đó có thể gây hậu quả, để lại di chứng nếu lấy chồng và sinh con sau này. Đặc biệt, nếu cứ thẳng thừng đi khám với người yêu, cô lo sợ kết quả khám xét mà bác sĩ đưa ra sẽ vô tình “tố cáo” chuyện cũ với người yêu hiện tại.
Vì thế, thay vì đi với người yêu, cô âm thầm đi khám một mình để kiểm tra xem vòi trừng có tắc, dính chỗ nào hay không, tử cung có viêm nhiễm hoặc có vấn đề gì hay không. Sau khi làm tất cả các xét nghiệm cần thiết, cô mới thở phào nhẹ nhõm vì không nhiễm căn bệnh truyền nhiễm nào qua đường tình dục. Lúc này, cô gái mới tự tin để cùng người yêu đi khám sức khỏe tiền hôn nhân.
Vấn đề sức khỏe, bệnh tật là vấn đề rất cá nhân đối với mỗi con người và nó không dễ dàng để phơi bày ra cho nhiều người biết. Chuyện khám sức khỏe tiền hôn nhân có thể mang lại những kết quả không như mong đợi, có thể làm tan vỡ một mối quan hệ, có thể làm chệch hướng tương lai đã định sẵn và làm thay đổi nhiều thứ nếu đó là một kết quả xấu... Tuy nhiên, theo bác sĩ Bùi Thị Chút, thì việc khám sức khỏe tiền hôn nhân dẫu sao vẫn là việc rất nên làm.
Thậm chí, bác sĩ Chút cho rằng, việc khám sức khỏe, xét nghiệm tổng thể trước khi kết hôn cần được luật hóa, coi là một trong những thủ tục điều kiện bắt buộc trước khi cưới (nhất là trong bối cảnh người bị HIV và những căn bệnh truyền nhiễm khác ở Việt Nam chưa có ý thức tự giác phòng bệnh cho người than và cả cộng đồng).
Việc này, theo bác sĩ Chút, càng cần thiết trong xã hội hiện nay. Ngoài lý do bảo vệ sức khỏe bản thân khỏi những căn bệnh nguy hiểm lây qua đường tình dục thì một vấn đề quan trọng khác là chuyện hiến tặng tinh trùng đang ngày càng đông khác. Thông tin cá nhân người hiến tinh trùng được hoàn toàn giữ bí mật, nhưng rất có thể cuộc sống và số phận đưa đẩy khiến hai anh em cùng cha khác mẹ yêu nhau, nếu không kiểm tra sức khỏe trước hôn nhân, không xét nghiệm AND thì không thể phát hiện điều này.
“Mỗi người sinh ra đều có quyền được lựa chọn. Lấy chồng hoặc lấy vợ cũng vậy, đó là một lựa chọn quan trọng đối với tất cả cuộc đời mỗi con người. Vì thế, mỗi người phải làm sao để mình có được những lựa chọn an toàn và tốt nhất cho bản thân, gia đình và xã hội”, vị bác sĩ cho hay.
