Tại thủ đô Lima của Peru, hôm qua (4/1), Ngoại trưởng nhiều nước khu vực châu Mỹ đã tuyên bố không công nhận nhiệm kỳ mới của Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro, bắt đầu vào ngày 10/1 tới, với cáo buộc cuộc bầu cử hồi tháng 5/2018 diễn ra không công bằng. Các quốc gia này cũng đã thống nhất đánh giá lại mối quan hệ với Venezuela và sẽ sớm đưa ra các biện pháp trừng phạt.
Bên cạnh tuyên bố không công nhận nhiệm kỳ 2 của Tổng thống Nicolas Maduro, 13 trong 14 quốc gia châu Mỹ thuộc Nhóm Lima (ngoại trừ Mexico) khẳng định, sẽ không tới dự lễ nhậm chức của Nhà lãnh đạo Venezuela vào ngày 10/1 tới.
13 quốc gia nhóm Lima tuyên bố, nhiệm kỳ mới của Tổng thống Maduro là “bất hợp pháp”, kêu gọi ông này không nhậm chức để trao quyền lãnh đạo đất nước cho Quốc hội.
Phát biểu với báo chí sau cuộc họp, Ngoại trưởng Peru Nestor Popolizio cho biết: “Chúng tôi ủng hộ Quốc hội Venezuela là cơ quan được bầu theo Hiến pháp, song thúc giục Tổng thống Maduro không nhậm chức nhiệm kỳ mới. Chúng tôi kêu gọi ông Maduro tôn trọng vai trò của Quốc hội và chuyển giao quyền lực tạm thời cho cơ quan này đến khi một cuộc bầu cử mới được tổ chức”.
Điều đáng chú ý, Quốc hội là thể chế duy nhất tại Venezuela nằm dưới sự kiểm soát của phe đối lập nước này. Theo Ngoại trưởng Peru Popolizio, 13 nước nhóm Lima đã đồng ý đánh giá lại mối quan hệ với Venezuela, đồng thời đưa ra lệnh cấm các quan chức cấp cao của Venezuela đi lại tới các quốc gia này.
Chỉ riêng Mexico, quốc gia duy nhất trong nhóm Lima đã không ký bản tuyên bố chung của nhóm về những chỉ trích nhằm vào Nhà lãnh đạo Venezuela. Đây là lần đầu tiên Mexico phản đối tuyên bố chung của nhóm kể từ khi Lima được thành lập vào năm 2017, với mục đích thúc đẩy nền dân chủ tại Venezuela.
Thứ trưởng Ngoại giao Mexico, Maximiliano Reyes cho biết, nước này rất quan tâm đến vấn đề nhân quyền ở Venezuela, song sẽ không bình luận về tình hợp pháp của Chính phủ quốc gia này. Mexico hi vọng các nước nhóm Lima nên đưa ra các cách tiếp cận khác, tích cực hơn đối với vấn đề Venezuela, tránh can thiệp quá sâu vào công việc nội bộ của nước này.
Tuyên bố của Mexico đánh dấu một sự cải thiện đáng kể nữa trong mối quan hệ với Venezuela dưới thời Tổng thống cảnh tả Mexico Manuel Lopez Obrador. Trước đó, Tổng thống Mexico cũng đã mời Người đồng cấp Venezuela Maduro tới dự lễ nhậm chức của ông hồi tháng 12/2018.
Phản ứng đầu tiên trước tuyên bố chung của 13 nước thành viên Lima, Bộ trưởng Ngoại giao Venezuela Jorge Arreaza vừa khẳng định, việc Tổng thống Maduro nhậm chức nhiệm kỳ mới là một quá trình “hợp pháp và hợp hiến”.
Theo ông, việc nhậm chức không cần sự chấp thuận của bất kỳ quốc gia nước ngoài nào. Thời gian tới, Venezuela sẽ sớm đưa ra các biện pháp “đối xứng” trước một số trừng phạt của các nước nhóm Lima nhằm vào nước này.
Được biết, nhóm Lima được thành lập vào tháng 8/2017, với sự tham gia của Argentina, Brazil, Canada, Chile, Colombia, Peru, cùng một số nước khác và được sự hẫu thuẫn của Mỹ, trong bối cảnh không đạt được một nghị quyết chống lại Venezuela tại Tổ chức các nước châu Mỹ (OAS), do vấp phải sự phản đối của các nước vùng Caribe./.