Moskvich vừa đánh dấu sự trở lại thị trường ô tô sau hơn 20 năm. Ảnh: Reuters
Từ sự tái sinh của thương hiệu xe sau 20 năm
"Đây là một sự kiện lịch sử", thị trưởng Moscow Sergei Sobyanin nói khi Moskvich ra mắt tại một nhà máy mua từ nhà sản xuất ô tô Pháp Renault vào năm ngoái với giá chỉ 1 rúp (0,01 USD).
Nhưng sự tái sinh của Moskvich cũng là dấu hiệu cho thấy vai trò của Trung Quốc trong lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế Nga.
Những chiếc xe lăn bánh ra khỏi Nhà máy ô tô Moscow Moskvich rộng lớn ở phía nam thủ đô nước Nga không giống với những mẫu Moskvich kim loại hình hộp thời Xô Viết.
Những chiếc SUV bốn cửa kiểu dáng đẹp có các bộ phận động cơ và phần bọc từ JAC Motors của Trung Quốc. Hai nguồn tin giấu tên nói với Reuters rằng mẫu Moskvich 3 thực chất là JAC Sehol X4 được lắp ráp tại Moscow bằng cách sử dụng các bộ dụng cụ mua từ đối tác Trung Quốc.
Moskvich cho biết trong một tuyên bố vào tháng trước rằng các mẫu 3 và 3e của họ được lắp ráp các bộ phận lớn tại một nhà máy ở nước ngoài, trước khi được xuất khẩu và hoàn thiện ở Nga. Công ty cho biết họ làm việc với một "đối tác nước ngoài" nhưng không xác nhận mối quan hệ với JAC.
“Nội địa hóa sản xuất đang dần tăng lên”, đại diện Moskvich nói với Reuters, đồng thời cho biết thêm rằng họ hy vọng sẽ bắt đầu giai đoạn sản xuất thứ hai vào cuối năm nay hoặc đầu năm 2024, liên quan đến quá trình hàn và sơn tại nhà máy ở Moscow, kết hợp nhiều nhà cung cấp địa phương hơn với các linh kiện của Nga.
JAC, có trụ sở tại tỉnh An Huy, Trung Quốc, đã không phản hồi các yêu cầu bình luận từ Reuters.
Chiếc Jetour Dashing do nhà sản xuất ô tô Trung Quốc Jetour sản xuất tại đại lý Keyauto ở Lyubertsy, Nga. Ảnh: Reuters
Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đang giành thị phần ở Nga, tận dụng sự ra đi của các đối thủ phương Tây từng thống trị thị trường trước xung đột Nga – Ukraine.
Ô tô nhập khẩu của Trung Quốc hiện chiếm 49% thị trường Nga, đạt 40.000 chiếc vào tháng 6, theo dữ liệu từ công ty phân tích Autostat.
Rõ ràng đây là cơ hội kinh doanh hấp dẫn. Xuất khẩu ô tô chở khách của các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc sang Nga trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 6 năm 2023 đã tăng 6,4 lần so với cùng kỳ năm ngoái lên gần 4,6 tỷ USD, theo số liệu thống kê của hải quan Trung Quốc công bố, bao gồm cả xuất khẩu trị giá hơn 1 tỷ USD chỉ riêng trong tháng 6.
Ngoài những con số này, các công ty Trung Quốc cũng đang tăng doanh số bán hàng của họ ở Nga với việc lắp ráp xe tại các nhà máy do các hãng như Renault và Nissan bỏ lại.
Theo đó, 6 nhà máy ở Nga trước đây thuộc sở hữu của các nhà sản xuất ô tô châu Âu, Nhật Bản và Mỹ hiện đang sản xuất các mẫu xe Trung Quốc hoặc có kế hoạch tương tự.
Nhìn chung, 6 nhà máy có công suất hàng năm khoảng 600.000 xe.
Vladimir Bespalov, một chuyên gia độc lập về lĩnh vực ô tô, cho biết sự hiện diện ngày càng tăng của các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc có lợi cho Nga, cho phép nước này khởi động lại sản xuất tại các nhà máy không hoạt động và giữ công nhân có việc làm.
"Một số công nghệ sẽ được chuyển giao, một số sẽ được địa phương hóa, nhưng chúng sẽ không phải là những công nghệ tiên tiến nhất", ông Bespalov nói.
"Nhưng, xét ở thời điểm hiện tại, thế này đã là khá nhiều rồi", ông nói thêm.
Chính phủ Nga cho biết ô tô sản xuất trong nước hiện chiếm chưa đến 40% thị trường ô tô của Nga, giảm từ 70 - 75% trước khi Moscow tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine.
Andrey Olkhovsky, người đứng đầu chuỗi đại lý Avtodom, cho biết: "Không còn nghi ngờ gì nữa, việc mở rộng các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc trên thị trường Nga sẽ tiếp tục. Không có lựa chọn thay thế cho ngành công nghiệp ô tô của Nga".
Avtodom, công ty đã mua các công ty con của Mercedes-Benz ở Nga, đang đàm phán với một số nhà sản xuất ô tô Trung Quốc về việc lắp ráp một chiếc ô tô cao cấp của Trung Quốc tại nhà máy cũ của nhà sản xuất ô tô Đức tại Moscow, và một đối tác có thể được công bố vào cuối năm nay, Olkhovsky cho biết.
Vận may cho các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc
Đó là một sự thay đổi hoàn toàn vận may cho các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc ở Nga. Việc sản xuất xe Trung Quốc chỉ bắt đầu ở Nga vào năm 2019 với sự xuất hiện của công ty ô tô Trung Quốc Great Wall Motor.
Doanh số bán xe hơi Haval của Great Wall Motor, được sản xuất tại nhà máy Tula, chiếm gần 10% thị trường Nga hiện nay.
6 trong số 10 thương hiệu hàng đầu theo thị phần ở Nga là các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc, chẳng hạn như Haval, Chery và Geely, theo dữ liệu bán hàng hàng tháng cho tháng 6 từ Autostat.
Nhà sản xuất ô tô Nga Sollers cho biết vào tháng 11, họ đã bắt đầu sản xuất xe tải Atlant và Argo tại nhà máy Tatarstan cách Moscow khoảng 440 km về phía đông, nơi trước đây đã sản xuất xe tải Ford Transit.
Sollers không đề cập đến thông tin về đối tác của họ. Theo một nguồn tin giấu tên khác, JAC cũng đang cung cấp các bộ lắp ráp xe thương mại cho Sollers.
Nguồn tin làm việc tại một đại lý của Sollers cho biết Atlant và Argo là phiên bản đổi thương hiệu của các mẫu Sunray N25 và N35 của JAC: "Vẫn có sự khác biệt, bao gồm logo trên vô lăng và mui xe".
Nhà sản xuất ô tô hàng đầu của Nga Avtovaz, đã mua nhà máy của Nissan ở St Petersburg vào tháng 2, và bắt đầu sản xuất mẫu Lada X-Cross 5 tại đây với sự hợp tác với "đối tác phương Đông".
Avtovaz đã công khai cho biết họ có kế hoạch bắt đầu sản xuất nội địa hóa vào năm 2024, sử dụng các bộ phận từ các nhà cung cấp ở St Petersburg và vùng Leningrad.
Tuy nhiên, với việc sản xuất trong nước của Nga ngày càng phụ thuộc vào việc nhập khẩu các bộ dụng cụ lắp ráp từ Trung Quốc, lợi nhuận sẽ phụ thuộc vào tỷ giá hối đoái của đồng Nhân dân tệ, Reuters dẫn lời một nguồn thạo tin.
Theo đó, nguồn tin này cho biết: “Điều đầu tiên bạn làm vào buổi sáng là nhìn vào tỷ giá Nhân dân tệ, bởi vì tỷ suất lợi nhuận và giá cả phụ thuộc vào điều này”.