Su-35 từng rất khó bán
Theo một tài liệu vừa bị rò rỉ từ tập đoàn quốc phòng nhà nước Rostec của Nga, Không quân Ethiopia dự kiến sẽ nhận được sáu tiêm kích chiếm ưu thế trên không Su-35. Như vậy, Ethiopia đã trở thành quốc gia thứ ba trong năm 2025 đặt mua dòng tiêm kích này. Trước đó, vào tháng 1, giới chức Iran đã xác nhận việc đặt hàng Su-35, và tới tháng 3, các đoạn phim xuất hiện đã tiết lộ một đợt giao hàng bất ngờ cho Không quân Algeria.
Trong quá khứ, Su-35 từng gặp nhiều khó khăn trong việc tìm kiếm khách hàng khi chỉ có Trung Quốc nhận 24 chiếc, còn Ai Cập và Indonesia phải đình chỉ đơn hàng do sức ép trừng phạt kinh tế từ các quốc gia thuộc khối phương Tây.
Các mối đe dọa trừng phạt này được cho là đã làm nản lòng nhiều khách hàng tiềm năng khác. Các yếu tố khác gây bất lợi cho Su-35 bao gồm sự cạnh tranh từ Su-30SM – dòng máy bay có chi phí thấp hơn đáng kể nhưng năng lực tác chiến lại tương đương trong hầu hết các nhiệm vụ và đã được xuất khẩu rộng rãi hơn. Bên cạnh đó là sự sẵn có trong tương lai gần của tiêm kích Su-57, một mẫu máy bay tiên tiến hơn hẳn, dự kiến sẽ có những đợt bàn giao xuất khẩu đầu tiên trong vòng ba tháng tới.
Ethiopia từng sở hữu một trong những phi đội tiêm kích hùng hậu nhất châu Phi sau khi đặt mua 18 tiêm kích chiếm ưu thế trên không thế hệ thứ tư Su-27 vào giữa những năm 1990. Động thái này nhằm đối phó với việc nước láng giềng Eritrea đặt mua sáu chiếc MiG-29 của Nga. Trong cuộc xung đột biên giới giai đoạn 1998-2000, các cuộc đối đầu giữa hai loại tiêm kích này đã chứng kiến Su-27 giành chiến thắng áp đảo trong cả bốn lần giao chiến được ghi nhận.
Sau gần 30 năm phục vụ, đã có nhiều đồn đoán về việc Không quân Ethiopia sẽ thay thế phi đội Su-27 như thế nào. Vào tháng 1 năm 2024, lực lượng này đã trở thành quốc gia thứ 15 trên thế giới tiếp nhận tiêm kích Su-30, dù mới chỉ có hai chiếc được bàn giao. Với việc đơn hàng Su-35 (là máy bay một chỗ ngồi và không có biến thể huấn luyện) được xác nhận, nhiều khả năng các máy bay Su-30 sẽ được sử dụng làm máy bay huấn luyện cho phi đội mới.
Ứng cử viên sáng giá
Su-35 và Su-57 từ lâu đã được xem là những ứng cử viên hàng đầu để hiện đại hóa phi đội của Ethiopia. Cả hai đều được thiết kế để kế nhiệm Su-27 với chi phí vận hành và yêu cầu bảo trì thấp hơn. Việc chỉ đặt hàng 6 chiếc Su-35 để thay thế cho phi đội 18 chiếc Su-27 làm dấy lên hai khả năng: hoặc Ethiopia sẽ có thêm các đơn hàng trong tương lai, hoặc họ đang lên kế hoạch xây dựng một lực lượng hỗn hợp gồm cả Su-35 và Su-57, tương tự như kế hoạch của Không quân Algeria.
So với Su-27, Su-35 có lợi thế nhờ được tích hợp radar mảng quét điện tử Irbis-E, mang lại ưu thế vượt trội so với radar mảng quét cơ khí N001 đời cũ. Là một trong những loại radar tiêm kích lớn nhất thế giới, Irbis-E cho phép phát hiện máy bay đối phương ở khoảng cách 400 km, khóa mục tiêu ở cự ly 300 km và sở hữu tiềm năng tác chiến điện tử đáng kể.
Các thế mạnh khác của Su-35 bao gồm việc tích hợp hai radar N036B-1-01 ở gốc cánh, sử dụng vật liệu composite ở mức độ cao giúp giảm trọng lượng, tăng độ bền và thân thiện hơn với việc bảo trì. Máy bay còn được trang bị động cơ AL-41F-1S thế hệ mới, giúp cải thiện đáng kể tầm bay và hiệu suất bay. Ngoài ra, Su-35 còn linh hoạt hơn khi có thể mang theo nhiều loại vũ khí không đối đất và không đối hải dẫn đường chính xác. Kho tên lửa không đối không của nó, với hai loại chủ lực là R-77M và R-37, được đánh giá là vượt trước hai thế hệ so với các tên lửa thời Liên Xô của Su-27.
Lô tiêm kích mới này sẽ khôi phục vị thế của các đơn vị tiêm kích Ethiopia, đưa họ trở lại hàng ngũ những lực lượng không quân mạnh nhất châu Phi. Năng lực của họ trong khu vực sẽ chỉ phải đối mặt với sự cạnh tranh từ phi đội Su-35 và các máy bay Su-57 sắp được biên chế của Algeria.