Chiếc trực thăng Mi-6 mang số hiệu 7609 đang được trưng bày ở Bảo tàng Phòng không - Không quân (Hà Nội). Trực thăng vận tải hạng nặng Mi-6 do hãng Mil Moscow thiết kế sản xuất từ giữa những năm 1950. Ở thời điểm mới xuất hiện, Mi-6 lớn hơn mọi máy bay trực thăng cùng thời kỳ.
Mi-6 có chiều dài tổng thể 33,18m, cao 9,81m, đường kính cánh quạt chính 35m, trọng lượng rỗng 27,2 tấn, trọng lượng cất cánh tối đa 42,5 tấn.
Mi-6 thiết kế cho vai trò vận tải hàng hóa, chở quân (70 lính cùng vũ khí), chở khách (65-90 người), cứu thương (41 cáng và 2 nhân viên y tế). Khi cần, Mi-6 còn dùng để chở xe bọc thép chở quân, xe chiến đấu bộ binh, xe ô tô thông thường hoặc cẩu pháo, dàn radar….
Bên trong khoang bụng khổng lồ của Mi-6.
Mi-6 là máy bay trực thăng vận tải hạng nặng của Liên Xô hoạt động cả trong vai trò quân sự và dân sự, cất cánh lần đầu năm 1957. Thời kỳ chiến tranh chống Mỹ, Liên Xô viện trợ cho Không quân Việt Nam một dàn trực thăng loại này, tiểu đoàn được thành lập thuộc Lữ đoàn 919 với những phi công học lái Mi-6 ở Liên Xô trở về.
Mi-6 trở thành "huyền thoại" trong những năm tháng chiến tranh khi Không quân Việt Nam quyết định sử dụng loại trực thăng này như một cần cẩu để cẩu máy bay chiến đấu MiG-17 và MiG-21 cơ động giữa các sân bay và điểm cất giữ bí mật tránh sự theo dõi của không quân Mỹ.
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, chiếc Mi-6 đã chuyên chở hàng vạn tấn hàng hóa, khí tài quân sự, phục vụ đắc lực, kịp thời theo yêu cầu của thời chiến.
Ngoài phục vụ chiến đấu, chiếc Mi-6 số hiệu 7609 còn thực hiện các chuyến bay chuyên chở hàng viện trợ, cấp cứu, ngăn đê ở những vùng bão lụt, giúp nhân dân khắc phục hậu quả thiên tai.
Tiểu đoàn trực thăng Mi-6 của Không quân Việt Nam thập kỷ 60 và 70 có 9 tổ bay, mỗi đại đội biên chế 2 chiếc Mi-6. Mỗi tổ bay có tới 5 thành phần công tác, cùng lái chính. Trong chiến tranh, trực thăng Mi-6 ngoài việc cẩu MiG, chở hàng, còn tham gia chở các đài radar lên núi. Trong ảnh là lúc trực thăng Mi-6 cẩu MiG-21 (ảnh trái) và cẩu MiG-17 cơ động sơ tán hoặc phục kích đánh địch (ảnh bên phải). Ảnh tư liệu
Loại trực thăng này được ví như “cần cẩu bay” của Không quân nhân dân Việt Nam bởi khả năng chuyên chở hàng hóa phi thường. Trong ảnh là chiếc Mi-6 đang cẩu các cấu kiện bê tông, tham gia cứu đê sông Hồng. Cụ thể, vào cuối năm 1971, đê Nhất Trai, Gia Lương (thuộc tỉnh Hà Bắc) bị vỡ gây thiệt hại lớn cho nhân dân. Các lực lượng hộ đê đã nỗ lực dùng mọi phương tiện để chặn dòng nước lũ nhưng vô hiệu. Lúc này “hàng” của Mi-6 là những những rọ đá, rồng đá nặng cả chục tấn cấp tốc ném vào chỗ đê đang sụt, vỡ. Những cán bộ kỳ cựu của ngành thủy lợi thừa nhận, không có trực thăng thả rồng đá thẳng đứng xuống nơi hiểm yếu, thì không có máy cẩu nào có thể tới đó lúc nguy cấp.
Để tăng lực nâng, các phiên bản quân sự của Mi-6 được thiết kế thêm cánh cứng. Đây cũng là đặc điểm khác biệt của dòng trực thăng hạng nặng này.
Với khoang bụng khổng lồ, Mi-6 có thể chở được cả xe tải quân sự hay thiết giáp hạng nhẹ.
Sau chiến tranh, Quân chủng Phòng không - Không quân tổng kết, lực lượng trực thăng Mi-6 tham gia tới 400 lần chuyến cẩu tiêm kích đi sơ tán, đi bảo dưỡng, đi bay trực chiến tại sân bay dự bị.