Số phận của bộ phim đầu tiên có cảnh hôn môi

 Đến năm 2022, hầu như phim nào cũng có ít nhất một cảnh hôn với những cung bậc khác nhau, không chỉ với phim lãng mạn, ngôn tình, tâm lý tình cảm… ngay cả với phim hành động thì chen vào những pha gay cấn vẫn có khoảnh khắc dành cho nụ hôn…

Mà ngay cả những phim giả tưởng chiến tranh trên các vì sao, hay người ngoài hành tinh, cũng vẫn có những nụ hôn.

Nụ hôn đã trở thành một thành tố quan trọng không thể thiếu trong “vũ trụ” phim. Cảm giác nếu phim thiếu nụ hôn, bất kể là cái hôn dịu dàng, hôn yêu đắm đuối, hôn si dại cuồng mê… hay hôn bạo lực, hôn tham lam, hôn chết chóc… thì cho dù câu chuyện phim có hay mấy, diễn viên có diễn xuất nhập vai xuất sắc, vẫn cảm thấy thiếu thiếu cảm xúc…

Số phận của bộ phim đầu tiên trên thế giới có cảnh hôn môi

Và bị cho là phạm pháp, là chuyện động trời với công chúng, thậm chí còn nhận phải sự phản ứng gay gắt của dư luận, người sản xuất phim bị cho là biến thái tâm thần, hoặc vô đạo đức… Nghĩa là tất cả gì xấu xa nhất gán cho người làm phim. Nhưng đến năm 1999, phim ngắn này đã được công nhận là “biểu tượng văn hóa” bởi Thư viện Mỹ và Viện lưu trữ phim quốc gia.

Phim The Kiss có độ dài 18 giây, ra mắt năm 1896 là phim đầu tiên của điện ảnh thế giới có cảnh hôn môi, sau khi phim điện ảnh được ra đời năm 1888.

Phim do William Heise đạo diễn cho hãng phim của Thomas Edison, được sản xuất tại Edison Studios, phòng chiếu phim đầu tiên ở Mỹ. Thời đó, Edison đã làm việc tại xưởng phim Black Maria ở West Orange, New Jersey.

The Kiss (còn gọi là The May Irwin Kiss, The Rice-Irwin Kiss, The Widow Jones) là một trong những phim ngắn đầu tiên được chiếu rộng rãi trước công chúng. Phim miêu tả lại nụ hôn của hai diễn viên May Irwin và John Rice từ cảnh cuối của vở kịch The Widow Jones trên sân khấu.

Đây là đoạn phim đầu tiên trong lịch sử đưa một nụ hôn lên màn ảnh, với sự gần gũi và khêu gợi của cặp đôi có nụ hôn chạm môi. Cảnh hôn nhau trong phim ngay lập tức bị tố cáo là gây sốc và khiêu dâm. Đồng thời, Giáo hội Công giáo La Mã kêu gọi kiểm duyệt và cải cách đạo đức, vì lúc đó luật pháp quy định hôn nhau trước công chúng có thể dẫn tới việc bị truy tố.

Phim ngắn này đã gây ra một vụ tai tiếng, các tay bút truyền thông thời đó phản đối gay gắt và kêu gọi cảnh sát ra tay ngăn chặn tại các địa điểm phim được trình chiếu.

Một nhà phê bình đương thời đã viết: "Cảnh tượng của những cái chạm môi trên sân khấu đã đủ dơ bẩn rồi nhưng trên màn ảnh và lặp đi lặp lại ba lần là hoàn toàn kinh tởm" .

Mặc cho sự phản đối gay gắt tại thời điểm đó, The Kiss đã mở ra con đường cho các bộ phim sau này, tô điểm thêm các cảnh hôn môi, tiêu biểu là The Kiss in the Tunnel - 1899 và The Kiss - 1900.

Cảnh hôn trong phim Người Nhện (2002). Từ nụ hôn đầu tiên của điện ảnh thế giới trong phim The Kiss, những nụ hôn trong phim đã có bước tiến rất xa.

Năm 1976 phim Việt mới có nụ hôn đầu… nhưng chỉ hôn lên trán

Không tính phim Việt trước tháng 4/1975, phim điện ảnh cách mạng Việt Nam cho tới cuối năm 1976 mới có nụ hôn đầu tiên trong Mối tình đầu, dù chỉ là hôn lên trán.

Trước đó, cảnh hôn không có trong phim, dù là những phim tình cảm như Chung một dòng sông, Vợ chồng A Phủ, Đi bước nữa, Lửa rừng, Biển gọi, Bài ca ra trận…

Có lẽ với phim Mối tình đầu - đề tài tình yêu, nói về giới trẻ trước năm 1975, mà không có cảnh hôn thì nó không “thật” với bối cảnh thanh niên TP.HCM thuở ấy. Và chắc chắn phim cũng “khô”, “nặng”, khó mà thuyết phục khán giả, nhất là trong thời điểm điện ảnh cách mạng Việt Nam cần thể hiện “sức mạnh” của mình trong tuyên truyền vận động yêu nước với người dân ở đô thị sau ngày thống nhất đất nước.

NSND Như Quỳnh từng trải lòng khi diễn trong phim này, đóng cảnh tình cảm trong Mối tình đầu mà tránh những nụ hôn là điều không đơn giản và khi đó chị chưa lấy chồng, lại còn có những rào cản vô hình thời đó, nên để có một nụ hôn trong phim thật là khó…

Theo NSND Như Quỳnh, không cứ phải hôn mới là yêu, chỉ cần những cảnh quay đẹp trong phim, diễn xuất cảm xúc, cũng đủ để khán giả tin rằng đó là tình yêu đích thực

Còn NSND Thế Anh từng kể: "Thời đó hôn nhau là điều ghê gớm trong suy nghĩ của mọi người và trong cả suy nghĩ của diễn viên. Tôi đã phát bực vì Như Quỳnh quá phong kiến, luôn tránh những nụ hôn khiến sau cùng đành phải hôn lên trán”..

Và nụ hôn trong Mối tình đầu vẫn chưa thể xem là nụ hôn đích thực theo quan điểm của hôm nay.

Sinh thời NSND Thế Anh từng có mối tình đẹp trong những bộ phim Mối tình đầu, Tình xa, Lưu lạc & Trở về Sam Sao, Đêm hội Long Trì, Ngoại ô...

Nhưng cho tới cuối đời vẫn: "Tôi tiếc cho những phim tôi đóng, rất nhiều mối tình lãng mạn tôi đã trải qua nhưng hình như tôi vẫn chưa có được một nụ hôn nào cho ra trò và giờ đây nếu được trẻ lại tôi nghĩ mình sẽ phải thực hiện một cảnh hôn rất tình tứ trên phim".