Bill Gates là cái tên không còn xa lạ với hầu hết chúng ta. Ông hiện là tỷ phú giàu thứ 4 thế giới, sở hữu khối tài sản trị giá 129 tỷ USD. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rằng từng có một người đàn ông lẽ ra đã "trở thành" Bill Gates.
Lập trình viên tài ba
Gary Kildall là một nhân vật quan trọng trong sự phát triển của máy tính cá nhân trong những năm 70 và đầu thập niên 80. Ông bắt đầu sự nghiệp với tư cách là Giáo sư toán học. Sau đó, ông nghiên cứu về lập trình. Năm 1972, ông lấy bằng Tiến sĩ về Khoa học máy tính và làm công việc tư vấn cho Intel.
Gary là người tạo ra CP/M (Lập trình điều khiển cho máy vi tính), có thể giúp bộ vi xử lý điều khiển ổ đĩa mềm. Tuy nhiên, nó đã bị Intel bỏ qua. Không hài lòng, Gary cùng vợ là bà Dorothy quyết định tiếp tục phát triển CP/M. Họ thành lập công ty tại nhà riêng ở California. Năm 1977, họ đổi tên công ty thành Digital Research Inc (DRI).
Trước khi CP/M xuất hiện, mọi máy tính đều phải có phần mềm được thiết kế riêng và Gary đã thay đổi điều đó. Đến năm 1979, CP/M là hệ điều hành 8-bit phổ biến nhất trên thế giới. Các công ty máy tính lớn ở thời điểm đó đều sử dụng CP/M.
Cùng thời gian này, Bill Gates và Paul Allen đang điều hành Traf-O-Data - công ty không mấy tên tuổi, cũng dùng CP/M để thu thập dữ liệu từ các trạm giao thông đường bộ.
Máy tính cá nhân bùng nổ
Cuối những năm 70, mọi người bắt đầu đổ xô chuyển từ máy tính để bàn sang máy tính cá nhân (PC) – làn sóng thay đổi mà Gary không ngờ tới. Sau khi Steve Wozniak và cộng sự tung ra thị trường chiếc PC đầu tiên của Apple năm 1976, các công ty khác cũng làm theo. Thị trường PC tăng vọt lên tới 1 tỷ USD chỉ trong vòng 3 năm.
Không lâu sau, gã khổng lồ công nghệ IBM cũng nhảy vào cuộc cạnh tranh này. Do tham gia muộn, họ quyết định mua linh kiện ngoài cùng phần mềm để đẩy nhanh việc gia nhập thị trường.
Đầu thập niên 80, Bill Gates và Microsoft đang khá nổi tiếng. IBM đã tiếp cận ông nhưng vì ông chưa xây dựng được hệ điều hành riêng nên đã giới thiệu công ty của Gary. Nhóm pháp lý của IBM yêu cầu Gates ký thỏa thuận không tiết lộ để bảo toàn thông tin.
Mối quan hệ giữa Gary Kildall và Bill Gates
Theo tờ Guardian, Bill Gates đã gọi điện cho Gary Kildall để thông báo về mong muốn hợp tác của một công ty lớn nhưng không tiết lộ cụ thể. Đáng tiếc là Gary không hiểu thông điệp của Gates và rời đi trên chuyến bay dùng máy bay riêng.
Khi IBM tìm đến, Gary không có nhà. Bà Dorothy và nhóm luật sư của DRI đã trao đổi với IBM nhưng mọi chuyện không suôn sẻ. IBM muốn có giấy phép vĩnh viễn cho CP/M - điều mà Dorothy từ chối thẳng thừng. Hơn nữa, IBM muốn Dorothy ký một thỏa thuận không tiết lộ khiến bà và nhóm pháp lý không cảm thấy thoải mái.
Sau đó, bất đồng tiếp tục xảy ra khi Gary gặp nhóm của IBM. Ông muốn bán theo phí bản quyền (tính theo % của thu nhập đạt được) và giữ nguyên tên sản phẩm trong khi IBM muốn mua đứt một lần.
Bill Gates (trái) và Gary Kildall (Ảnh: Internet).
Tiếp đến, IBM tìm đến Bill Gates một lần nữa. Tuy Gates nhận thấy cơ hội lớn nhưng vấn đề là Microsoft vẫn chưa có hệ điều hành riêng. Để giải quyết, Gates tìm đến một nhà sản xuất "bản sao", dựa trên một phần của CP/M mang tên Q-DOS. Tiếp đó, Microsft điều chỉnh nó dưới dạng PC-DOS rồi trình bày cho IBM.
Tất nhiên, điều này khiến Gary không hài lòng. Về phần mình, IBM cũng thấy khó xử trước sản phẩm của hai bên. Cuối cùng, họ để người dùng quyết định sản phẩm nào tốt hơn.
Sau khi IBM tung quảng cáo của hai sản phẩm, người dùng nhanh chóng nhận ra sự chênh lệch lớn về giá cả. PC-DOS được Bill Gates định giá chỉ 40 USD trong khi Gary Kildall "hét giá" CP/M tới 240 USD. Kết quả là sản phẩm của Gates được đón nhận nhiệt tình còn công ty của Gary dần rơi vào quên lãng.
Kết cục bi thảm của Gary Kildall
Sau khi chịu đả kích lớn, Gary rơi vào bế tắc. Năm 1991, ông bán công ty cho Novell như nỗ lực cuối cùng để cạnh tranh với Microsoft. Tuy nhiên, mọi thứ đã không diễn ra theo mong muốn, khiến ông vô cùng tuyệt vọng.
Gary bắt đầu cắt đứt các mối quan hệ trong sự nghiệp. Ông thậm chí còn ngừng xuất hiện trong một chương trình công nghệ nổi tiếng trên TV do ông đồng tổ chức.
Ảnh: Internet.
Năm 1994, bị kịch xảy ra: Trong một lần ẩu đả tại quán bar, Gary đã tử vong vì chấn thương ở vùng đầu. Không ít người bày tỏ sự tiếc nuối trước sự ra đi của một tài năng lớn như Gary.
Ước tính, ông sở hữu khoảng 1-5 triệu USD. Đây là số tiền không nhỏ ở thời điểm đó nhưng lại ít hơn rất nhiều so với tài sản khổng lồ của Bill Gates. Có một sự thật được thừa nhận rằng lịch sử chỉ nhớ tên người chiến thắng. Ngay cả người về thứ hai, dù giỏi đến đâu nhiều khi cũng bị lãng quên và thậm chí là hoàn toàn biến mất. Bạn nghĩ sao về câu chuyện của Gary Kildall?