Các sĩ quan cao cấp của lực lượng vũ trang Ukraine sẽ phải đối mặt với những rủi ro nghiêm trọng, nếu họ hoạt động gần tiền tuyến. Cảnh báo này, được một sĩ quan Nga có mật danh "Gambit" nêu ra, đã được chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn với hãng thông tấn RIA Novosti.
Lực lượng Nga đã rất thành thạo khả năng khai thác hệ thống liên lạc vệ tinh Iridium. Hệ thống này thường được các quan chức cấp cao của lực lượng vũ trang Ukraine sử dụng. Khi thiết bị liên lạc phát hiện ra tín hiệu, thường chỉ mất một hoặc hai phút để xác định tọa độ. Sau đó, các tọa độ này được chuyển tiếp đến các cơ quan chuyên trách để đưa ra quyết định hành động. Thông thường, sẽ có các cuộc tấn công nhắm vào những tọa độ như vậy.
"Họ dựa vào hệ thống liên lạc vệ tinh Iridium. Khá khó để truy cập, nhưng chúng tôi có các đơn vị chuyên trách xử lý việc này. Thông thường, hệ thống liên lạc Iridium được các nhân viên chủ chốt của lực lượng vũ trang Ukraine sử dụng. Gần như ngay lập tức sau khi phát hiện tín hiệu, trong vòng một hoặc hai phút, chúng tôi nhận được tọa độ và chuyển tiếp chúng đến các đơn vị có liên quan", RIA Novosti trích dẫn từ Gambit.
Vai trò của GRU
Các chuyên gia phương Tây tiết lộ rằng, lực lượng đặc nhiệm GRU của Nga đã tiến hành các hoạt động tác chiến trên không gian mạng nhằm vào Ukraine. Quay trở lại năm 2014, GRU đã tấn công mạng vào Ủy ban bầu cử trung ương Ukraine và trong hai năm 2015, 2016, họ cũng đã nhắm mục tiêu vào mạng lưới điện của Ukraine, gây ra tình trạng mất điện đáng kể ở một số khu vực của quốc gia này.
Một sự cố đáng chú ý xảy ra ngay sau khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine. Vào tháng 3/2022, các quan chức Mỹ tiết lộ rằng, các nhà phân tích tình báo của họ xác định được tin tặc quân sự Nga, đã tiến hành một cuộc tấn công mạng vào các dịch vụ băng thông vệ tinh. Sự kiện này đã làm gián đoạn nghiêm trọng hệ thống liên lạc quân sự của Ukraine khi cuộc xung đột mới bắt đầu.
Saloni Sharma, người phát ngôn của Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ, bình luận vào thời điểm đó rằng, "Chúng tôi lo ngại về việc sử dụng các hoạt động mạng để phá vỡ hệ thống thông tin liên lạc ở Ukraine và trên khắp châu Âu, điều này ảnh hưởng đến cả hoạt động kinh doanh và quyền truy cập internet của cá nhân".
Trước khi xung đột nổ ra
Vào thời điểm trước khi cuộc xung đột nổ ra, một quan chức cấp cao của chính quyền Mỹ tiết lộ rằng, tin tặc Nga có khả năng đã xâm nhập vào mạng lưới liên lạc quân sự, năng lượng và các mạng lưới quan trọng khác của Ukraine để thu thập thông tin tình báo.
Vào ngày 24/2/2022, đúng ngày Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt, đã có những sự cố mất điện do tin tặc tấn công vào modem vệ tinh với hàng chục nghìn cá nhân trên khắp Ukraine và các khu vực khác của châu Âu sử dụng. Điều này đã được xác nhận bởi một viên chức của công ty Viasat, có trụ sở tại Carlsbad, California, Mỹ. Vụ tấn công đã ảnh hưởng đến các cơ quan dân sự và Quân đội Ukraine, cũng như các cơ quan chính phủ khác, sau đó các quan chức ở Kiev cũng đã xác nhận sự việc này.
Giới thiệu về Iridium
Hệ thống truyền thông vệ tinh Iridium là mạng lưới gồm 66 vệ tinh quỹ đạo Trái đất thấp (LEO) cung cấp vùng phủ sóng thoại và dữ liệu toàn cầu. Hệ thống này có thể đảm bảo kết nối ngay cả ở những vùng xa xôi và khó tiếp cận nhất trên thế giới, bao gồm đại dương, vùng cực, địa hình đồi núi và những nơi không có mạng lưới thông tin truyền thống.
Một trong những lý do chính khiến quân đội trên thế giới ưa chuộng hệ thống Iridium là độ tin cậy cao. Thiết kế của hệ thống này cho phép phủ sóng liên tục, nếu một vệ tinh bị hỏng, các vệ tinh khác có thể đảm nhiệm vai trò của nó, đảm bảo liên lạc không bị gián đoạn. Điều này rất quan trọng đối với các hoạt động quân sự phụ thuộc vào dữ liệu thời gian thực.
Hệ thống Iridium cũng cung cấp các kênh liên lạc an toàn, rất cần thiết cho mục đích quân sự. Khả năng mã hóa và chống nhiễu được tích hợp vào hệ thống, mang lại mức độ bảo mật cao cho thông tin nhạy cảm. Điều này khiến hệ thống này trở thành lựa chọn đáng tin cậy để truyền dữ liệu và tiến hành các hoạt động bí mật.
Khả năng phục hồi của Iridium
Một lợi thế khác của hệ thống Iridium là độ trễ trong truyền dữ liệu thấp. Vì vệ tinh nằm trên quỹ đạo Trái Đất thấp nên thời gian truyền tín hiệu giữa mặt đất và vệ tinh được rút ngắn đáng kể so với vệ tinh địa tĩnh. Độ trễ thấp này rất quan trọng đối với các hoạt động quân sự nhạy cảm về thời gian.
Phạm vi phủ sóng toàn cầu và khả năng tương thích với nhiều thiết bị truyền thông khác nhau của Iridium, giúp nó trở nên linh hoạt cho nhiều ứng dụng quân sự. Nó có thể được tích hợp với radio cầm tay, hệ thống gắn trên xe và thậm chí cả hệ thống truyền thông trên máy bay, cung cấp mạng lưới truyền thông liền mạch trên nhiều nền tảng và môi trường khác nhau.
Cơ sở hạ tầng của Iridium có độ bền cao và khả năng phục hồi nhanh, vì vậy hệ thống liên lạc này được quân đội các quốc gia trên thế giới rất ưa chuộng. Các vệ tinh được thiết kế để chịu được các điều kiện không gian khắc nghiệt và cơ sở hạ tầng mặt đất cũng rất chắc chắn, đảm bảo hệ thống vẫn hoạt động ngay cả trong điều kiện bất lợi hoặc trong xung đột. Khả năng phục hồi này rất quan trọng để duy trì khả năng liên lạc trong điều kiện chiến tranh.