Lăng mộ Tần Thủy Hoàng nằm ở phía bắc núi Ly Sơn thuộc huyện Lâm Đồng, thành phố Tây An, tỉnh Thiểm Tây, Trung Quốc, được xây dựng trong hơn 38 năm, từ 246-208 TCN. Cho đến ngày nay, đây vẫn là một trong những công trình khảo cổ quan trọng nhất của Trung Quốc với rất nhiều bí ẩn chưa được khai phá.
Năm 1974, một số nông dân ở gần thành phố Tây An đã phát hiện ra bức tượng đầu tiên trong số 8.000 chiến binh đội quân đất nung của Tần Thủy Hoàng khi đang đào một cái giếng mới giữa đợt hạn hán. Kể từ đó, các chuyên gia không chỉ của Trung Quốc mà đến từ khắp nơi trên thế giới đã vào cuộc để tìm hiểu những bí ẩn vô tận bên trong lăng mộ khổng lồ này. Cho đến ngày nay, dù đã được phát hiện hơn 50 năm, ngôi mộ chưa được khai quật hoàn toàn.
Khi đến thăm Lăng mộ Tần Thủy Hoàng ở tỉnh Thiểm Tây, tây bắc Trung Quốc, du khách không chỉ ấn tượng bởi Đội quân Đất nung mà còn dễ dàng bắt gặp những bức tượng ngựa ở khắp mọi nơi. Khoảng 600 bức tượng ngựa đã được khai quật cho đến nay. Điều này càng nhấn mạnh tầm quan trọng của loài vật này đối với Tần Thủy Hoàng (trị vì từ năm 221 đến 210 trước Công nguyên), đến mức ông muốn chúng đồng hành cùng mình cả trong thế giới bên kia.
Tuy nhiên, không phải tất cả ngựa trong lăng mộ đều là tượng. Vào năm 2022, các nhà nghiên cứu đã công bố phát hiện có những khu mộ phụ chứa xương ngựa thật, bên cạnh xương của người được tuẫn táng. Mặc dù vai trò và tầm quan trọng của chúng đối với xã hội nhà Tần đã được nghiên cứu, nhưng bản thân những con ngựa này lại chưa được phân tích kỹ lưỡng. Mãi cho đến mùa hè 2022, một nghiên cứu được công bố trên Cambridge University Press mới thực sự làm sáng tỏ điều này.
Vì lý do bảo tồn và du lịch, các nhà nghiên cứu không được phép di chuyển những bộ xương ngựa. Do đó, họ chỉ có thể phân tích những gì có thể quan sát được. Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng tất cả những con ngựa được chôn cất đều là ngựa đực, có kích thước lớn, với chiều cao trung bình là 1,4 mét. Chúng khoảng 10 tuổi khi chết, tức là đang ở độ tuổi sung mãn nhất.
Ít có loài vật nào tác động sâu rộng đến lịch sử loài người như ngựa. Chúng đóng vai trò then chốt trong việc chuyển đổi quân sự, kinh tế, mạng lưới giao thông và cả giải trí. Trung Quốc cũng không ngoại lệ, và các nhà sử học đã đưa ra giả thuyết rằng chính kỹ năng nuôi và sử dụng ngựa của triều đại nhà Tần đã giúp họ vươn lên từ thời Chiến Quốc và thống nhất Trung Hoa, tạo nên đế chế đầu tiên vào năm 221 đến 206 trước Công nguyên.
Nguồn: SCMP
