Vào bìa rừng đi săn trứng kiến
Khi tiết trời bắt đầu nắng ấm (khoảng tháng 2 đến tháng 4 Âm lịch hàng năm), là thời điểm săn bắt trứng kiến của người dân các huyện miền núi Thanh Hóa như: Cẩm Thủy, Quan Hóa, Bá Thước, Lang Chánh,...
Trứng kiến thường làm tổ trên các cành cây ở bìa rừng như: Cây xoan, nhãn, vải, tre... có những tổ cách mặt đất đến cả chục mét. Vì vậy, người săn bắt phải trèo lên thân cây mới thu được "chiến lợi phẩm".
Có thâm niên săn bắt trứng kiến hàng chục năm nay, anh Hà Văn Khơi (33 tuổi), trú ở thôn Đan, xã Ái Thượng (huyện Bá Thước, Thanh Hóa) cho biết: Mùa săn trứng kiến thường được người dân căn cứ vào mùa hoa xoan. Khi loài hoa này nở cũng là thời điểm thu hoạch trứng kiến của bà con nơi đây.
Dụng cụ săn bắt trứng kiến khá đơn giản, mỗi người chỉ dắt bên mình một con dao, vài chiếc túi để đựng "chiến lợi phẩm". Theo anh Khơi, nghề săn trứng kiến đòi hỏi sự khéo léo, động tác nhanh nhẹn, tránh bị kiến tấn công.
Loại kiến ở miền núi xứ Thanh thường là kiến đen hoặc vàng. Mỗi tổ kiến có hàng nghìn ngăn nuôi trứng. Vì vậy, sau khi hạ tổ kiến xuống đất, người thợ sẽ đặt tổ kiến lên chiếc mâm, mẹt hoặc bạt mang theo.
Sau đó, dùng dao khéo léo tách tổ kiến thành những miếng nhỏ, kiến trưởng thành sẽ thoát ra ngoài. Lúc này, thợ săn kiến sẽ dùng cành cây xua đuổi kiến rời khỏi tổ, để lại những hạt trứng kiến trắng muốt và bóng mẩy như hạt gạo. Người thợ sẽ sàng sẩy sạch cành, lá khô rồi cho vào túi đựng.
"Để thu hoạch được nhiều trứng kiến, chúng tôi thường chọn những ngày nắng ráo vì dễ leo trèo, việc xua đuổi kiến trưởng thành cũng dễ dàng hơn. Dù đã có kinh nghiệm, nhưng tôi cũng không tránh khỏi những lần bị kiến tấn công, bu đầy người", anh Khơi chia sẻ.
Theo kinh nghiệm của anh Khơi, khi bị kiến tấn công phải thật bình tĩnh, tìm cách rảy kiến ra khỏi người. Nếu la hét hay nhảy chồm lên càng khiến chúng bu vào đốt nhiều hơn.
Vào mùa săn bắt trứng kiến, trung bình mỗi ngày anh Khơi thu hoạch được 2-3 kg trứng kiến. Nếu may mắn, có hôm anh Khơi săn bắt được 4-5kg trứng kiến. Hiện nay, giá bán trứng kiến đang dao động khoảng 170.000 - 200.000 đồng/kg.
Anh Khơi cho biết, trứng kiến có vị ngọt, thơm, rất bùi và bổ dưỡng. Vì vậy, khi săn bắt được trứng kiến, bà con nơi đây thường giữ lại một ít để ăn, số còn lại bán cho các nhà hàng, chế biến thành những món đặc sản hút khách.
Khi lên với vùng cao Thanh Hóa, thực khách có thể thưởng thức những món ăn ngon làm từ trứng kiến như: Xôi trứng kiến, trứng kiến rang sả, cháo trứng kiến, cuốn lá lốt hoặc đơn giản là làm nhân bánh hay nấu canh,...
Thưởng thức hương vị khó quên từ trứng kiến
Xôi trứng kiến
Đây là món đặc sản khi du lịch ở miền Tây xứ Thanh vào mùa này. Món ăn dân dã này sẽ mang tới cảm giác khác lạ cho thực khách ngay lần đầu thưởng thức. Khác với những loại xôi thông thường, xôi trứng kiến có vị ngọt, dẻo thơm và béo ngậy tự nhiên khiến thực khách không thể nào quên.
Nguyên liệu để làm nên món ăn tuyệt hảo này rất đơn giản, chỉ có gạo nếp nương, trứng kiến, một chút hành khô phi thơm. Đặc biệt, xôi trứng kiến thường được bà con gói trong lá chuối ngự, giúp giữ nóng và làm cho xôi không bị nhão.
Xôi trứng kiến ngày nay đã có mặt tại nhiều nhà hàng, và là điểm nhấn cho thực khách khi có dịp về miền Tây xứ Thanh du lịch.
Trứng kiến xào xúc bánh đa
Đây là món ăn tuyệt hảo đảm bảo làm say lòng thực khách khi nhậu. Trứng kiến chính là "linh hồn" tạo nên món đặc sản khó quên này.
Từng hạt trứng kiến bóng mẩy được phi thơm cùng hành, ớt, mộc nhĩ băm nhỏ. Trong khi, bánh đa được chiên giòn, khi ăn thực khách sẽ bẻ bánh đa thưởng thức cùng trứng kiến.
Món ăn này vừa có vị bùi bùi, thơm ngọt của trứng kiến hòa quyện cùng hương vị cay cây, thơm lừng của hành, mộc nhĩ và ớt. Trứng kiến xào xúc bánh đa rất thích hợp khi nhậu cùng vài ly bia lạnh.
Canh trứng kiến cá giòn
Sự độc đáo của món ăn này không phải dùng để ăn cùng cơm mà là món ngon tuyệt hảo khi cơn say đã ngà ngà. Húp một ngụm, thực khách sẽ cảm nhận được vị ngọt, thanh là lạ.
Canh trứng kiến cá giòn, khi thưởng thức thực khách sẽ cảm nhận được từng hạt trứng kiến tanh tách trong miệng, vừa ngọt vừa bùi. Trong khi, cá giòn sần sật, dấn thêm mùi thơm đặc trưng của sả.
Húp hết một bát, thực khách sẽ bừng tỉnh sau cơn say. Canh trứng kiến cá giòn vừa có tác dụng giảm say vừa chống đói bụng và bảo vệ chiếc dạ dày của bạn.
Bánh trứng kiến
Là món ăn đặc sản của vùng cao. Món bánh đặc biệt này với "linh hồn" là những hạt trứng kiến bóng mẩy. Vỏ bánh được làm từ bột gạo nếp dẻo thơm và được gói bằng lá vả non, thứ lá có tác dụng giải nhiệt vô cùng hiệu quả.
Những chiếc bánh trứng được gói vuông vắn sẽ được hấp chín trước khi thưởng thức. Món ăn đặc sản này vừa có vị thơm ngon, béo ngậy của trứng kiến đã thấm đều gia vị. Lớp bột bao bọc bên ngoài vừa mềm vừa dẻo. Nếu đã từng một lần thưởng thức món bánh này, đảm bảo thực khách sẽ khó lòng quên.