Trung Quốc đang đẩy cao áp lực phản ứng lại quyết định của Tổng thống Mỹ Donald Trump trong việc áp thuế cao hơn với khoảng 200 tỷ USD hàng xuất khẩu Trung Quốc và đưa một số doanh nghiệp công nghệ vào danh sách đen, trong đó có Huawei Technologies vốn được phía Trung Quốc rất đánh giá cao.
Theo Bloomberg, “Sách trắng” của Trung Quốc công bố cuối tuần qua đã đổ lỗi cho Mỹ về sự đổ vỡ của các vòng đàm phán thương mại, buộc tội Mỹ về những yêu cầu vô lý và nói ngụ ý rằng Mỹ đã sử dụng chính sách “làm nghèo hàng xóm đơn phương”.
Dù sách trắng này được công bố trong ngày Chủ Nhật với cách tính toán cẩn trọng của phía Trung Quốc về vị thế của Trung Quốc cũng như ngôn ngữ được sử dụng trong đó, ngoài ra có yêu cầu rằng Mỹ cần phải loại bỏ tất cả các chính sách thuế đã áp dụng với Trung Quốc, cần phải kể đến việc sách trắng mang đến cho công chúng nhiều thông tin rất đặc trưng Trung Quốc. Dưới đây là một số điểm quan trọng nhất:
Phía Mỹ phá vỡ thỏa thuận
Sách trắng nhấn mạnh rằng quyết định tăng thuế với khoảng 200 tỷ USD hàng Trung Quốc vào ngày 10/5/2019 có thể coi như việc phá vỡ thỏa thuận giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình: “Những hành động trên đi ngược lại thỏa thuận mà người đứng đầu hai nước đã đạt được nhằm giảm căng thẳng thông qua đối thoại, đi ngược lại kỳ vọng của người dân trên khắp thế giới và không khỏi phủ bóng đen lên hoạt động đối thoại kinh tế thương mại song phương cũng như tăng trưởng kinh tế thế giới”.
Phía Mỹ đã lùi bước chứ không phải Trung Quốc
Sách trắng khẳng định rằng chính Mỹ đã phá vỡ cam kết trong đàm phán thương mại Trung Quốc – Mỹ chứ phía Trung Quốc không làm gì sai: “Cáo buộc của chính phủ Mỹ trong việc Trung Quốc phá vỡ cam kết hoàn toàn thiếu căn cứ. Thật thiếu trách nhiệm khi buộc tội Trung Quốc như vậy trong khi các cuộc đối thoại vẫn đang tiếp tục diễn ra”.
Một nước Mỹ tham lam
Sách trắng có đoạn viết: “Từ cuối tháng 3 đến đầu tháng 4/2019, nhóm làm việc của hai nước đã tổ chức 3 lần đối thoại cấp cao và có nhiều bước tiến. Sau nhiều vòng đàm phán, hai nước đã thống nhất được về phần lớn các vấn đề. Xét đến những vấn đề còn tồn tại, chính phủ Trung Quốc đã hối thúc việc thấu hiểu lẫn nhau cũng như thỏa hiệp. Thế nhưng khi mà phía Trung Quốc nhượng bộ càng nhiều thì họ lại càng muốn nhiều hơn. Phía Mỹ đưa ra nhiều đòi hỏi ghê gớm, vẫn duy trì các biện pháp thuế quan đã đưa ra tính từ khi xung đột bắt đầu, thậm chí còn gây tổn hại đến chủ quyền của Trung Quốc vì thế trì hoãn việc giải quyết vấn đề còn tồn tại”.
Vấn đề thuế quan
Phía Trung Quốc tuyên bố: “Một bên không nên vượt qua lằn ranh đỏ của bên kia”. Cả Trung Quốc và Mỹ nên nhìn nhận và thừa nhận khác biệt của bên kia về phát triển quốc gia, giai đoạn phát triển và tôn trọng sự khác biệt ấy cũng như tôn trọng đường hướng phát triển riêng cũng như tổ chức nền tảng. Quyền phát triển không được hy sinh và chủ quyền cũng không thể bị tổn hại.
Tiến bộ đáng kể
Dù chính quyền Mỹ cáo buộc Trung Quốc ăn cắp bản quyền sở hữu trí tuệ và buộc các công ty Mỹ chuyển giao công nghệ cho đối thủ Trung Quốc để đổi lấy quyền sở hữu trí tuệ, phía Trung Quốc lại nói về mọi chuyện một cách khác: “Phía Mỹ đã không thừa nhận nỗ lực của Trung Quốc trong việc bảo vệ bản quyền trí tuệ và cải thiện môi trường kinh doanh cho nhà đầu tư nước ngoài, phía Mỹ có nhiều quan sát tiêu cực và áp thuế cao cũng như hạn chế đầu tư với Trung Quốc, vì vậy tạo ra xung đột kinh tế và thương mại giữa hai nước”.