“Không nên có vùng phòng không tại biển Hoa Đông và Trung Quốc cũng nên hạn chế đơn phương thiết lập một vùng tương tự tại bất kỳ khu vực nào khác, nhất là Biển Đông”, ông Kerry phát biểu nhân chuyến thăm Philippines.
“Hôm nay, tôi bày tỏ sự quan ngại của chúng tôi về tuyên bố thành lập vùng phòng không ở biển Hoa Đông”, ông Kerry nói, hàm ý muốn đề cập đến cuộc thảo luận giữa ông và Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario.
“Tôi đã nói với ngài Ngoại trưởng (Philippines) rằng Mỹ không công nhận vùng phòng không ở biển Hoa Đông của Trung Quốc”, ông Kerry cho biết.
Có mặt tại thủ đô Manila trong chuyến thăm kéo dài 2 ngày, Ngoại trưởng Mỹ khẳng định sự ủng hộ của Mỹ đối với Philippines trong tranh chấp chủ quyền biển đảo giữa Manila và Bắc Kinh qua việc gọi Philippines là “đồng minh hiệp ước quan trọng”.
“Mỹ cam kết sẽ hợp tác với Philippines để xác định rõ các thách thức lớn nhất về an ninh mà nước này đang phải đối mặt”, ông Kerry nói.
“Đó là lý do tại sao chúng tôi cùng bàn về một cam kết mạnh mẽ về lâu dài vốn sẽ giúp tăng cường hợp tác quốc phòng của 2 nước, bao gồm việc tăng cường sự hiện diện luân phiên của quân Mỹ tại Philippines”, Ngoại trưởng Mỹ cho hay.
Được biết, Washington và Manila hiện trong giai đoạn cuối của đàm phán về thỏa thuận cho phép Mỹ gửi thêm binh sĩ, máy bay và tàu chiến đến đảo quốc này. Đây cũng là mục tiêu quan trọng nhất của ông Kerry trong chuyến thăm này.
Hiện tại, Philippines đang mở rộng cảng nước sâu Subic và biến nơi đây trở thành một cảng quân sự. Đồng thời, Mỹ cũng đã hỗ trợ Philippines xây dựng cảng nước sâu Oyster. Dự kiến, nếu được quay trở lại, quân đội Mỹ sẽ thiết lập căn cứ quân sự tại hai cảng biển này.
Trước đó, ông Kerry đã có chuyến thăm chính thức Việt Nam từ ngày 14/12 đến 16/12. Tại đây, Ngoại trưởng Mỹ đã đẩy mạnh quá trình bình thường hóa quan hệ giữa hai quốc gia, thúc đẩy tiến trình đàm phán Hiệp định đối tác Kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP).
Để giúp đỡ các hoạt động quốc phòng, an ninh, tăng cường hợp tác hàng hải giữa hai nước, Ngoại trưởng Mỹ cho biết nước này sẽ cung cấp một khoản trợ giúp mới cho Việt Nam lên đến 18 triệu USD để nâng cao năng lực của các đơn vị tuần tra biển nhằm triển khai nhanh các hoạt động tìm kiếm và cứu nạn, ứng phó thảm họa, và các hoạt động khác. Trong đó bao gồm cả việc cung cấp 5 tàu tuần tra cao tốc vào năm 2014 cho lực luợng Cảnh sát Biển Việt Nam.
Khoản trợ giúp trên nhằm đáp ứng trực tiếp các ưu tiên đã được nêu trong Biên bản chung về Hợp tác Hàng hải-Cảnh vệ Duyên hải giữa Việt Nam và Mỹ ký ngày 1/10/2013 giữa Thiếu tướng Nguyễn Quang Đạm, Tư lệnh lực lượng Cảnh sát Biển Việt Nam và Đô đốc Robert J. Papp (con), Tư lệnh Cảnh vệ Duyên hải Mỹ (USCG).
Đồng thời, Ngoại trưởng Mỹ khẳng định sẽ gia tăng cường hỗ trợ các quốc gia Đông Nam Á về hợp tác khu vực, an ninh hàng hải và thực thi luật biển.
