Tờ Bloomberg đưa tin, những nỗ lực kéo dài nhằm "lấy lòng" Elon Musk của các quan chức Ấn Độ cuối cùng có thể sắp được đền đáp. Trước đó, Thủ tướng Narendra Modi muốn Musk mở một trong những "gigafactory" Tesla của mình ở Ấn Độ, như một phần trong nỗ lực mở rộng lĩnh vực sản xuất đang suy thoái lâu dài của cả nước. Trong khi đó, Musk muốn Ấn Độ giải quyết vấn đề thuế quan đối với xe điện nhập khẩu khiến xe Tesla sản xuất ở nước ngoài trở nên kém cạnh tranh.
Đến ngày 15/3, chính phủ Ấn Độ đã công bố một kế hoạch mới nhằm thúc đẩy đầu tư vào xe điện. Theo đó, bất kỳ công ty nào sẵn sàng đầu tư 500 triệu USD vào một cơ sở sản xuất mới sẽ bắt đầu sản xuất sau ba năm (và bắt đầu với ít nhất 1/4 linh kiện được bổ sung tại địa phương) cũng sẽ được phép nhập khẩu 8.000 xe cao cấp mỗi năm với mức thuế thấp hơn 15%.
Nhiều người cho rằng sự "trao đổi" này sẽ đủ để thu hút Musk nhưng cũng sẽ khiến những công ty như Vinfast - hãng xe điện đang xây nhà máy tại Ấn Độ phải lo lắng. Chắc chắn, các nhà sản xuất xe điện hiện đang thống trị thị trường Ấn Độ đã chuẩn bị sẵn sàng cho sự cạnh tranh.
Một mặt, điều này có vẻ giống như hoạt động kinh doanh bình thường. Các quan chức cho rằng, mức thuế cao cùng với tiềm năng có thể tăng trưởng nhu cầu tiêu dùng sẽ đủ để thu hút những người như Musk.
Tuy nhiên, đằng sau đó còn có những vấn đề to lớn hơn. Ví dụ về quy mô: Chính phủ Ấn Độ rất tin tưởng vào tiềm năng biến đổi của một nhà đầu tư lớn. Các quan chức đã tốn rất nhiều công sức để thu hút Apple. Cuối cùng họ đã thành công và giờ đây họ nghĩ rằng toàn bộ hệ sinh thái sản xuất điện thoại di động sẽ phát triển xung quanh các nhà máy của Foxconn Technology Co. ở miền nam Ấn Độ.
Trong vài năm qua, Ấn Độ cũng đã nỗ lực thuyết phục nhà sản xuất chip TSMC làm điều tương tự. Đó là chiến lược của nhà đầu tư mỏ neo (anchor investor – những nhà đầu tư dài hạn trên 5 năm): Đưa một con cá voi như Musk vào, và những chú cá con sẽ theo sau.
Tất nhiên, đây không phải là lần đầu tiên các chính phủ thử điều này. Trung Quốc nổi tiếng đã từ bỏ các yêu cầu về quyền sở hữu trong nước để Tesla mở một nhà máy gigafactory ở Thượng Hải. Điều đó dường như đã được đền đáp: Tesla cho biết hơn 95% linh kiện mà nhà máy sử dụng đều đến từ các nhà cung cấp địa phương.
Dĩ nhiên, việc Elon Musk tuyên bố ông không thể đầu tư lớn vào một quốc gia khi mà xe của Tesla thậm chí chưa thể nhập khẩu và xuất hiện trên đường phố cũng có là có lý do. Việc nhập khẩu phương tiện sẽ cho phép công ty bắt đầu tạo cơ sở hạ tầng tính phí và sau đó phát triển thị trường nội địa đủ để bù đắp cho khoản đầu tư mà họ thực hiện vào sản xuất địa phương.
Tesla thực sự có lợi thế khi thực hiện các giao dịch như thế này: Mô hình kinh doanh của hãng nhấn mạnh đến sự tích hợp theo chiều dọc. Họ dễ dàng đưa ra lời hứa về nội địa hóa hơn vì họ có quyền kiểm soát chuỗi cung ứng của mình tốt hơn so với các đối thủ cạnh tranh.
Câu hỏi đặt ra là các công ty địa phương sẽ đối phó như thế nào với những người mới tham gia vào thị trường xe điện của Ấn Độ? Điều lạc quan ở đây là các công ty như Tata Motors nếu có lo lắng về sự cạnh tranh từ những chiếc Tesla của thế giới khi thuế quan đã giảm, thì nên tranh luận gay gắt hơn về việc hạ thấp các rào cản thương mại nói chung. Đó là điều duy nhất giúp họ có khả năng cạnh tranh nhờ chuỗi cung ứng ngày càng mở rộng của họ.
Ngành ô tô cần trở thành tiếng nói lớn nhất ủng hộ các thỏa thuận thương mại như những thỏa thuận mà nước này hiện đang đàm phán với Anh và Liên minh châu Âu. Sản xuất sẽ chỉ cất cánh khi môi trường kinh doanh thực sự cải thiện - khi thuế quan thấp và ổn định, đồng thời các cơ quan quản lý cũng chào đón các công ty nhỏ hơn như đối với các "cá voi".
Vụ đặt cược lớn của Ấn Độ vào các công ty lớn có thể mang lại kết quả. Đây rõ ràng là nơi chính sách công nghiệp của nước này đang hướng tới: Dựa vào các đối tác nước ngoài đáng tin cậy để chuyển đổi toàn bộ lĩnh vực. Tuy nhiên, vẫn chưa thể đưa ra kết luận khi mà Elon Musk – CEO Tesla nổi tiếng là người có tính cách thay đổi thất thường.
Theo: Bloomberg
