Việc trả lại đất, vốn là một phần của doanh trại Gonsalves ở phía bắc tỉnh Okinawa, được đồng thuận vào năm 1996. Tuy nhiên, tiến trình này đang bị chậm trễ do người biểu tình ngăn chặn nhà chức trách xây dựng các bãi đáp trực thăng mà quân đội Mỹ nói là cần thiết cho sự chuyển giao đất đai.
“Gần đây chúng tôi đã tiến hành thảo luận và hy vọng rằng sẽ có tiến triển vào nửa cuối năm nay. Đây sẽ là đợt trả đất lớn nhất kể từ năm 1972” – Trung tướng Lawrence D. Nicholson, tư lệnh lực lượng lính thủy đánh bộ Mỹ tại Nhật, cho biết.
Có khoảng 30.000 quân nhân Mỹ sinh sống và làm việc tại các căn cứ chiếm 1/5 diện tích tỉnh Okinawa.
Gần đây, làn sóng phản đối những căn cứ này gia tăng sau khi một người Mỹ làm việc tại một căn cứ quân sự Mỹ bị bắt vào tháng rồi vì nghi dính líu đến vụ sát hại một cô gái 20 tuổi ở địa phương.
Sau vụ việc này, nhiều người, trong đó có cả thống đốc tỉnh Okinawa Takeshi Onaga, kêu gọi Mỹ đưa binh lính khỏi đảo.
Hồi năm 1996, chính phủ Mỹ và Nhật từng nhất trí đưa một số lực lượng Mỹ ra khỏi đảo, cũng như đưa số binh sĩ còn lại sang những khu vực ít dân cư hơn trên đảo sau vụ 3 quân nhân Mỹ cưỡng hiếp một nữ sinh Nhật.
“Họ kéo đến cùng với súng ống và kéo sập nhà của người dân để xây căn cứ. Chúng tôi không đưa đất cho họ. Nếu họ vi phạm pháp luật của Nhật Bản, họ sẽ phải chịu trách nhiệm. Tôi nghĩ đây là một thông điệp mạnh mẽ và quan trọng mà người dân Okinawa cần phải biết” – cụ Junsei Shimoji, một tài xế taxi 76 tuổi có nhà bị quân Mỹ phá hủy sau Thế chiến II, tỏ vẻ giận dữ.
Sau vụ án chấn động nói trên, lệnh cấm uống bia rượu ngoài căn cứ đã được áp dụng đối với tất cả quân nhân. Họ sẽ được phép quay lại các hộp đêm từ ngày 25-6. Tuy nhiên, phần lớn hoạt động kỷ niệm ngày quốc khánh Mỹ (4-7), như bắn pháo hoa, sẽ bị hủy bỏ.
Tướng Nicholson nói thêm rằng ông đã ra lệnh tất cả binh lính ông tránh xa các cuộc biểu tình phản đối căn cứ quân sự Mỹ, dự kiến diễn ra tại thủ phủ Naha của tỉnh Okinawa ngày 19-6. Các nhà tổ chức hy vọng sẽ có hàng ngàn người tham gia cuộc biểu tình có thể được xem là lớn nhất trong vòng 2 thập kỷ qua tại địa phương.