SOHA NEWS
Thế giới năm 2018 sẽ phải kế thừa không ít vấn đề chưa được giải quyết của năm trước. Những vấn đề này sẽ tiếp tục chi phối mọi phương diện của tình hình thế giới trong năm mới. Thế giới năm 2018 còn khó có thể tránh khỏi biến động lớn khi những chuyện vốn đã manh nha và âm ỉ trong năm trước có điều kiện chín muồi và thời điểm thích hợp để bùng phát, đặt nhân loại trước thách thức mới.
Dự báo về tương lai luôn là việc rất khó khăn, thường dễ sai hơn đúng, hay nhiều lệch lạc hơn chính xác. Dù vậy, việc ấy vẫn cần thiết để hạn chế bị bất và để sẵn sàng ứng phó với mọi kịch bản có thể xảy ra, đặc biệt những kịch bản xấu nhất.
Syria - Thách thức lớn với Putin
Thế giới năm 2017 rất bất ổn về chính trị an ninh và thực trạng này sẽ tiếp tục trong năm 2018 với chiều hướng gia tăng mức độ nhiều hơn là ngược lại. Những điểm nóng về chính trị an ninh trên thế giới, ở bình diện khu vực cũng như quốc gia, hiện đều chưa thấy có dấu hiệu nào cho thấy mức độ nóng sẽ suy giảm.
Ở khu vực Trung Đông, Bắc Phi và vùng Vịnh, Nga cùng với Iraq và Iran tuyên cáo tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) đã bị đánh tan, nhưng chiến sự và bạo lực trên thực địa đâu đã thật sự chấm dứt. Bom vẫn rơi, đạn vẫn nổ, chết chóc và tàn phá vẫn tiếp diễn và giải pháp chính trị hoà bình vẫn xa vời, tương lai cho quốc gia và khu vực vẫn bất định. Nga đã bắt đầu triệt thoái quân đội ra khỏi Syria nhưng sự hiện diện quân sự ở đây lại bền vững hơn trước.
Syria sẽ là nơi thử thách bản lĩnh của Nga về chính trị thế giới. Ảnh: Nish Nalbandian
Ở Syria và Iraq năm 2018 sẽ cho thấy có được hoà hợp và hoà giải dân tộc để vãn hồi hoà bình thực sự hay chiến tranh và bạo lực chỉ biến đổi từ dạng này sang dạng khác.
Không phải ở châu Âu hay ở bất cứ nơi nào khác mà ở Syria năm 2018 mới là thách thức lớn nhất đối với Nga về chính trị thế giới. Nếu không dẫn dắt được Syria tới giải pháp chính trị hoà bình, Nga chưa thể được công nhận vai trò chính trị thế giới.
IS bị đập tan không có nghĩa là đã bị tiêu diệt. Hoạt động khủng bố của những chiến binh của IS tan rã và của những phần tử Hồi giáo cực đoan sẽ là một trong những thách thức an ninh lớn nhất trong năm 2018 và cả thời gian tới không chỉ đối với cả khu vực này mà còn đối với cả thế giới.
Ở khu vực Trung Đông, Bắc Phi và vùng Vịnh còn có cuộc chiến tranh ở Yemen mà phía sau ấy lại thêm cả mối thù địch giữa Ả rập Xê út với Iran, còn có cuộc xung đột giữa Israel và Palestine mà mức độ quyết liệt đang gia tăng như lửa được đổ thêm dầu với quyết định của tổng thống Mỹ Donald Trump về Jerusalem, còn có chuyện Ả rập Xê út cùng một vài đồng minh gây hấn với Qatar.
Những nhân tố này sẽ làm cả khu vực và nhiều quốc gia ở khu vực ấy trong năm 2018 không chỉ tiếp tục sôi động mà còn thêm bất ổn.
Triều Tiên - Ván cờ khó chơi của ông Trump
Ở nửa bên kia địa cầu, chuyện liên quan đến Triều Tiên nói chung và đến vấn đề hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên nói riêng vẫn sẽ chế ngự chính trường thế giới. Năm 2018 sẽ cho thấy liệu Mỹ cùng Trung Quốc và Nga có thể gây dựng được giải pháp chính trị cho vấn đề hạt nhân và tên lửa hay không.
Không phải chuyện hạt nhân hay tên lửa của Iran mà Triều Tiên mới là thách thức lớn nhất đối với vai trò chính trị thế giới của Mỹ và khả năng lãnh đạo của ông Trump trong năm 2018.
Triều Tiên sẽ là cuộc chơi khó, thử thách khả năng lãnh đạo của ông Trump. Ảnh: CNN
Ở vấn đề Triều Tiên trong năm 2018 cũng sẽ cho thấy mối quan hệ giữa Mỹ với Trung Quốc và Nga sẽ có thể được phát triển đến đâu hoặc tồi tệ đến mức nào ở thời ông Trump, ông Tập Cận Bình và ông Vladimir Putin lãnh đạo ở ba nước. Năm 2018 sẽ cho thấy ba nước này ngăn cản được chương trình tên lửa và hạt nhân của Triều Tiên hoặc phải chấp nhận nó.
Bộ ba này cũng sẽ là những người chơi nổi trội nhất trong cuộc chơi chính trị quyền lực và địa chiến lược của thế giới năm 2018.
Thế chân kiềng?
Trung Quốc sau khi xử lý xong chuyện trật tự quyền lực ở trong nước sẽ khác hẳn về chính trị an ninh và quân sự ở khu vực, châu lục và thế giới, kể cả đối với Mỹ và trên Biển Đông.
Năm 2018 đầy khó khăn đối với ông Trump trong nội bộ nhưng không vì thế mà người này ngần ngại đưa ra những quyết sách bất ngờ mới gây xáo trộn ở thế giới bên ngoài.
Ông Putin ở Nga sẽ kiềm chế làm chuyện lớn để nhằm mục tiêu tái đắc cử tổng thống và có được Giải vô địch bóng đá thế giới thành công, nhưng sau đó sẽ mạnh mẽ khuếch trương thanh thế trên thế giới.
Quan hệ giữa Mỹ và Nga chưa thể được cải thiện chủ yếu do ông Trump bị kìm chân ở Mỹ nhưng trong thực chất cũng không xấu thêm. Trong khi đó, mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc nhiều khả năng sẽ trở nên phức tạp và gay cấn hơn bởi mức độ cọ sát lợi ích gia tăng.
Năm 2018 sẽ là năm bản lề đối với EU. Nó sẽ cho thấy EU có thể tự vượt qua được những thách thức đang đặt ra hay không như chống khủng bố và đối phó sự trỗi dậy của cánh cực hữu, dân tuý và dân tộc chủ nghĩa, vấn đề người tỵ nạn, chuyện nước Anh ra khỏi EU và rạn nứt nội bộ.
Điểm sáng
Điểm sáng đối với thế giới trong năm 2018 là kinh tế và thương mại thế giới sẽ tiếp tục tăng trưởng, tuy chưa được thật sự cao nhưng liên tục và khá ổn định, đồng đều. Xu hướng tự do hoá thương mại vẫn phát triển bất chấp sự cản trở của chủ nghĩa bảo hộ.
Điểm sáng đối với thế giới là đại đa số các nước vẫn kiên định bước tiếp trên con đường xử lý những vấn đề và thách thức đối với cả nhân loại như bảo vệ khí hậu trái đất, diệt trừ vũ khí hạt nhân hay bảo vệ giá trị của luật pháp quốc tế.
Thế giới năm 2018 vẫn khiến con người phải lo âu, nhưng cũng có được những điều giúp con người lạc quan, tin tưởng vào cái tích cực và tốt đẹp.
* Tiêu đề do tòa soạn đặt lại.