SOHA NEWS
Phát biểu trước Quốc hội Singapore ngày 3/7, Thủ tướng Lý Hiển Long đã tiết lộ những cuộc thảo luận xung quanh ngôi nhà của gia đình và thẳng thắn bày tỏ quan điểm trước cáo buộc của hai người em, Tiến sĩ Lý Vỹ Linh và doanh nhân Lý Hiển Dương.
Thủ tướng cho rằng cáo buộc của các em ông liên quan tới ngôi nhà số 38 đường Oxley là hoàn toàn vô căn cứ nhưng lại làm ảnh hưởng tới danh tiếng của Singapore. Nếu không bị bác bỏ thì những cáo buộc này có thể sẽ ảnh hưởng tới sự tín nhiệm của người dân đối với Chính phủ.
"Là Thủ tướng, tôi có trách nhiệm tự mình giải thích với các nghị sĩ và bác bỏ những cáo buộc về tôi và Chính phủ của tôi", ông Lý Hiển Long nói, đồng thời bày tỏ rằng ông hiểu vấn đề này khiến người dân Singapore phiền lòng tới mức nào.
Ông Lý Quang Diệu đồng ý giữ lại căn nhà?
Tất cả người dân Singapore đều biết mong mỏi suốt nhiều năm của cố Thủ tướng Lý Quang Diệu. Ông muốn phá bỏ ngôi nhà số 38 đường Oxley sau khi ông qua đời. Tuy nhiên, sau khi cuốn "Hard Truths to Keep Singapore Going" được xuất bản thì lại nảy sinh một làn sóng phản đối mạnh mẽ từ dư luận.
Thủ tướng Lý Hiển Long còn nhớ những cuộc thảo luận về ngôi nhà của gia đình ông khi cha ông còn sống và việc cha ông đã thay đổi quyết định như thế nào khi thấy dư luận phản đối, cũng như được Nội các Singapore thuyết phục.
Nhiều người Singapore muốn bảo tồn ngôi nhà bởi đó là nơi đã đưa ra các quyết định chính trị quan trọng, định hình tương lai của Singapore - ông Lý Hiển Long cho hay.
Cố Thủ tướng Singapore Lý Quang Diệu.
Tháng 3/2011, ông Lý Quang Diệu đã tham khảo quan điểm của một số tổng biên tập báo và họ nói rằng họ muốn ngôi nhà, với tầm quan trọng về mặt lịch sử và giá trị di sản, được giữ lại.
Mặt khác, ông Lý Hiển Dương, người con thứ của cố Thủ tướng, lại đề xuất cha mình tặng bất động sản này cho Singapore với điều kiện phá hủy ngôi nhà và xây một công viên công cộng nhỏ trên mặt bằng đó.
Thủ tướng Lý Hiển Long cho biết, ông nghĩ đây là một đề xuất đáng xem xét nhưng bản thân ông cũng đưa ra một phương án khác: Phá ngôi nhà và quy hoạch lại theo ý của cố Thủ tướng Lý Quang Diệu rồi bán bất động sản này và đem số tiền thu được đi làm từ thiện.
Khi được hỏi, Lý Quang Diệu nói, ông ưng phương án sau hơn.
Thủ tướng Lý và bà Hà Tinh, vợ ông, đã lên một bản kế hoạch nhằm cải tạo ngôi nhà và thay đổi toàn bộ không gian bên trong. Bản đề xuất có một số nội dung chính như sau:
- Phá bỏ những không gian sống cá nhân để bảo vệ sự riêng tư của gia đình.
- Giữ lại phòng ăn dưới tầng hầm bởi nó có giá trị lịch sử.
- Gia cố cấu trúc nhà đã bị xuống cấp và xây mới không gian sống riêng tư để có thể sống trong ngôi nhà.
Phòng ăn tại nhà số 38 Oxley, nơi các thành viên sáng lập của đảng Hành động Nhân dân họp bàn. Ảnh: Straits Times
Theo lời Thủ tướng Lý Hiển Long, ông Lý Quang Diệu đã chấp nhận bản đề xuất này. Tháng 12/2011, ông còn nói với cả gia đình rằng: "Tốt nhất là phát triển lại nhà số 38 đường Oxley ngay" sau khi ông qua đời và theo đúng đề xuất - phá bỏ phần không gian riêng tư và cải tạo ngôi nhà mà không phá hủy nó.
Vì thế, ông Lý Hiển Long và bà Hà Tinh đã thuận theo lời của cố Thủ tướng và tiếp tục thông báo cụ thể cho các thành viên trong gia đình về các phương án được cân nhắc cũng như kế hoạch. Ông Lý cho biết, tính đến thời điểm đó, không có ai phản đối đề xuất này:
"Chúng tôi đã gửi email cho tất cả mọi người, gồm cha tôi, em gái tôi, em trai tôi và vợ của cậu ấy. Không ai tỏ ra phản đối kế hoạch".
Tháng 3 năm 2012, cha ông đã ký thông qua các kế hoạch và cả trong đơn gửi Cơ quan Quy hoạch Đô thị (URA). URA cũng đã chấp thuận kế hoạch này.
Thủ tướng Lý nói, theo ông được biết, chuyện này đã được gia đình ông quyết định như vậy. Bản thân ông cũng không nhận được sự phản đối nào cho tới sau khi cha ông qua đời vào tháng 3/2015 và di chúc của cụ được công bố vào tháng 4 năm đó.
Nhà số 38 Oxley.
Trong di chúc có điều khoản rằng, mong muốn của ông Lý Quang Diệu và bà Kha Ngọc Chi, vợ ông, là phá hủy ngôi nhà hoặc đóng cửa với công chúng nếu ngôi nhà không bị phá hủy do luật pháp thay đổi.
Tuy nhiên, khi Thủ tướng Lý Hiển Long bàn bạc với gia đình xem ông có thể nói gì về ngôi nhà trước Quốc hội, thì em trai ông - Lý Hiển Dương - đã lần đầu lên tiếng phản đối kế hoạch cải tạo mà cha ông đã chấp nhận trước đó. Lý Hiển Dương muốn phá bỏ ngôi nhà ngay lập tức.
Ông Lý Hiển Dương và vợ cũng phản đối kịch liệt việc Thủ tướng Lý công khai bức thư của cha ông với nội dung xung quanh quan điểm về ngôi nhà nếu nó được bảo tồn và cả Điều khoản Phá hủy trong di chúc.
Tới thời điểm này, Thủ tướng Singapore cho rằng mình và các em không có lý gì để tiếp tục tranh cãi về ngôi nhà. Tất cả đều muốn thực hiện ý nguyện của ông Lý Quang Diệu, tức là phá bỏ ngôi nhà.
Bác bỏ cáo buộc
Về cáo buộc lạm quyền và việc thành lập hội đồng bộ trưởng, Thủ tướng Singapore cho biết, ông không liên quan gì tới vấn đề này. Sau khi cha ông qua đời, ông đã tự rút mình ra khỏi mọi quyết định của Chính phủ liên quan tới căn nhà số 38 đường Oxley. Việc thành lập hội đồng bộ trưởng và bàn về căn nhà do Phó Thủ tướng Teo Chee Hean thực hiện.
Về việc tặng lại hiện vật trong căn nhà cho Hội đồng Di sản Quốc gia (NHB), ông Lý Hiển Long phủ nhận cáo buộc của các em rằng ông đã lấy chứng thư giữa họ và NHB.
Ông cho biết, chứng thư này do các em ông ký và ông chỉ là một trong những người được hưởng lợi từ bất động sản. Đáng ra bà Lý Vĩ Linh và ông Lý Hiển Dương phải tham vấn ý kiến của ông trước khi tặng lại các hiện vật nhưng họ đã không làm như vậy.
Các em của Thủ tướng Singapore: Bà Lý Vĩ Linh (trái) và ông Lý Hiển Dương (phải).
Các em của Thủ tướng còn cáo buộc rằng, ông Lý Hiển Long muốn giữ căn nhà số 38 đường Oxley để tranh thủ sự tín nhiệm của cha mình và củng cố vị trí của bản thân.
Về vấn đề này, ông Lý Hiển Long nhấn mạnh, con trai ông là Lý Hồng Nghị không quan tâm tới chính trị. Ông cũng sẽ không tác động để con trai bước chân vào chính trường.
Bà Hà Tinh. vợ ông là giám đốc điều hành công ty đầu tư Temasek Holdings (thuộc 100% sở hữu của Bộ Tài chính Singapore) và ông tin rằng nếu bà cư xử không phù hợp thì hội đồng quản trị, cũng như Chủ tịch công ty sẽ "biết mình phải làm gì".
Thủ tướng Singapore nói, trong những trường hợp thông thường, chắc chắn ông sẽ kiện bởi cáo buộc lạm quyền là rất nguy hiểm. Tuy nhiên, "kiện chính em trai em gái mình ra tòa chỉ làm vẩn đục thanh danh của cha mẹ tôi".
Ông cho rằng nguyên do của sự bất đồng này là vì quan điểm khác nhau giữa ông và các em xung quanh mong muốn của người cha trước khi qua đời. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh: Singapore mới là "ngôi nhà" mà cố Thủ tướng Lý Quang Diệu đã xây nên, chứ không phải bất động sản số 38 đường Oxley.