Một nhà khoa học đã tiết lộ cuộc chạm trán đầu tiên của chúng ta với người ngoài hành tinh sẽ như thế nào, và nó sẽ không giống bất cứ điều gì chúng ta đã thấy trong các bộ phim như "Close Encounters of the Third Kind" (ảnh minh họa).
Một nhà khoa học vừa tiết lộ viễn cảnh về lần tiếp xúc đầu tiên giữa nhân loại và nền văn minh ngoài Trái đất – và điều đó hoàn toàn khác xa những gì thường thấy trong các bộ phim Hollywood.
Theo “Giả thuyết Eschatian” do Tiến sĩ David Kipping, Đại học Columbia (Mỹ), đề xuất, nền văn minh ngoài hành tinh đầu tiên mà chúng ta phát hiện nhiều khả năng sẽ đang ở trong giai đoạn cuối cùng của sự sụp đổ.
Giống như các ngôi sao đang chết hoặc vụ nổ siêu tân tinh, những nền văn minh này thường “bùng sáng” mạnh mẽ trước khi biến mất. Điều đó có nghĩa là chúng ta sẽ bắt gặp họ khi họ “ồn ào bất thường”, phát ra lượng năng lượng khổng lồ trong những phút cuối cùng.
Trong một video trên YouTube, Tiến sĩ Kipping nhấn mạnh: “Hollywood đã khiến chúng ta quen với hai kịch bản: hoặc một lực lượng xâm lược thù địch, hoặc một loài nhân từ mang trí tuệ đến cho nhân loại. Nhưng giả thuyết Eschatian không phải vậy. Lần tiếp xúc đầu tiên sẽ là với một nền văn minh đang hấp hối, vùng vẫy dữ dội trước khi kết thúc.”
Các vụ nổ siêu tân tinh từ những ngôi sao sắp chết (trong hình) cực kỳ hiếm gặp, nhưng chúng ta lại chứng kiến hàng ngàn vụ mỗi năm vì chúng quá sáng.
Nền văn minh “ồn ào” và dấu hiệu sụp đổ
Trong bài nghiên cứu sắp đăng trên tạp chí Monthly Notices of the Royal Astronomical Society , Tiến sĩ Kipping cho rằng việc tìm kiếm người ngoài hành tinh phải tuân theo quy luật giống như các phát hiện thiên văn khác.
Những đối tượng đầu tiên được phát hiện thường không phải là điển hình, mà là những trường hợp hiếm và cực đoan.
Ông đưa ra ví dụ: khi nhìn lên bầu trời đêm, trong hàng ngàn ngôi sao có thể thấy bằng mắt thường, khoảng 1/3 là những ngôi sao khổng lồ đang ở giai đoạn cuối đời.
Dù giai đoạn này chỉ chiếm chưa tới 10% vòng đời của một ngôi sao và chỉ khoảng 1% tổng số sao trong vũ trụ, nhưng vì chúng sáng rực rỡ nên lại chiếm tỷ lệ lớn trong những gì chúng ta quan sát được.
Tương tự, siêu tân tinh – vụ nổ xảy ra khi sao khổng lồ cạn nhiên liệu và sụp đổ – cực kỳ hiếm, một thiên hà cỡ Dải Ngân hà chỉ có khoảng một vụ mỗi 50 năm. Thế nhưng các nhà thiên văn vẫn ghi nhận hàng ngàn siêu tân tinh mỗi năm, đơn giản vì chúng quá sáng.
Theo đó, nền văn minh ngoài hành tinh cũng sẽ như vậy: chúng ta dễ phát hiện những nền văn minh đang “cháy sáng” trong khoảnh khắc cuối cùng, dù số lượng thực sự rất ít. Một cuộc chiến tranh hạt nhân chẳng hạn, sẽ tạo ra năng lượng khổng lồ đủ để các kính viễn vọng nhạy cảm trên Trái đất nhận biết.
Tiến sĩ Kipping cho rằng tín hiệu nổi tiếng “Wow!” được phát hiện năm 1977 có thể chính là “tiếng hét tuyệt vọng cuối cùng” của một nền văn minh đang suy tàn.
Ông khuyến nghị thay vì tập trung nghiên cứu sâu vào vài hệ sao hứa hẹn, các nhà khoa học nên quét toàn bộ bầu trời thường xuyên để tìm những tín hiệu ngắn ngủi, bất thường – đó có thể là dấu vết của một nền văn minh đang sụp đổ.
Ví dụ, một cuộc chiến tranh hạt nhân sẽ tạo ra một vụ nổ năng lượng khổng lồ mà các nền văn minh thông minh có thể phát hiện được. Ảnh: Vụ thử hạt nhân Castle Union, năm 1954.
Nghịch lý Fermi và viễn cảnh u ám
Bài viết cũng nhắc lại Nghịch lý Fermi – câu hỏi nổi tiếng do nhà vật lý Enrico Fermi đặt ra từ năm 1950: tại sao với 200–400 tỷ ngôi sao và ít nhất 100 tỷ hành tinh trong Dải Ngân hà, chúng ta vẫn chưa thấy dấu hiệu nào của sự sống ngoài Trái đất.
Một số nhà khoa học cho rằng tồn tại “Bộ lọc Lớn” ngăn cản sự phát triển của các nền văn minh thông minh.
Giáo sư Brian Cox nhận định: sự tiến bộ khoa học và kỹ thuật cần thiết để chinh phục các vì sao có thể chính là nguyên nhân dẫn đến sự hủy diệt của nền văn minh đó. Ông nói: “Có thể sự phát triển khoa học luôn vượt quá khả năng quản trị chính trị, dẫn đến thảm họa.”
Ngoài ra, còn nhiều giả thuyết khác: khoảng cách giữa các nền văn minh quá xa khiến liên lạc hai chiều bất khả thi; hoặc “Giả thuyết sở thú” cho rằng người ngoài hành tinh tồn tại nhưng cố tình tránh tiếp xúc để Trái đất phát triển tự nhiên.
Dù viễn cảnh có phần ảm đạm, giả thuyết Eschatian lại mở ra một hướng tiếp cận mới: thay vì chờ đợi thông điệp rõ ràng, chúng ta có thể tìm kiếm những “tiếng vọng cuối cùng” – dấu hiệu cho thấy sự sống thông minh từng tồn tại đâu đó ngoài kia.