Nhật Bản sẽ tái khởi động nhà máy điện hạt nhân lớn nhất thế giới?

Nhà máy Kashiwazaki-Kariwa, nằm cách Tokyo khoảng 220 km về phía tây bắc, là 1 trong 54 nhà máy bị đóng cửa sau trận động đất và sóng thần lớn làm tê liệt nhà máy Fukushima Daiichi năm 2011, gây ra thảm họa hạt nhân nghiêm trọng nhất kể từ vụ Chernobyl.

Từ đó, Nhật Bản đã khởi động lại 14 trong số 33 lò phản ứng còn đủ điều kiện vận hành, trong nỗ lực giảm dần phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch nhập khẩu. Kashiwazaki-Kariwa sẽ là nhà máy đầu tiên do Công ty Điện lực Tokyo (TEPCO) vận hành được khởi động lại. Đây cũng là đơn vị quản lý nhà máy FukushimaDaichi.

“Chúng tôi kiên quyết cam kết không bao giờ để một tai nạn như vậy tái diễn và bảo đảm người dân Niigata sẽ không trải qua điều tương tự”, người phát ngôn TEPCO Masakatsu Takata cho biết.

Theo đài NHK, nếu được chấp thuận, TEPCO đang cân nhắc tái khởi động lò phản ứng đầu tiên trong số 7 lò của nhà máy vào ngày 20/1. Ông Takata từ chối cho biết thời điểm cụ thể.

Đầu năm nay, TEPCO cam kết đầu tư 100 tỷ yen (641 triệu USD) vào tỉnh Niigata trong 10 năm, nhằm giành sự ủng hộ của người dân địa phương, nhưng nhiều cư dân vẫn tỏ ra dè dặt.

Một cuộc khảo sát do chính quyền tỉnh công bố vào tháng 10 vừa qua cho thấy 60% người trả lời cho rằng các điều kiện để tái khởi động vẫn chưa được đáp ứng, trong khi gần 70% lo ngại về việc TEPCO vận hành nhà máy.

Bà Ayako Oga, 52 tuổi, chuyển đến Niigata sau khi rời bỏ khu vực quanh nhà máy Fukushima năm 2011 cùng 160.000 người khác trong đợt sơ tán.

Ngôi nhà cũ của bà nằm trong vùng cấm phóng xạ bán kính 20 km. Là một nông dân và nhà hoạt động chống hạt nhân, bà Oga tham gia các cuộc biểu tình phản đối điều mà bà coi là mối đe dọa mới ngay trước cửa nhà mình.

“Chúng tôi hiểu rõ nguy cơ của sự cố hạt nhân và không thể xem nhẹ điều đó”, bà Oga nói. Bà cho biết vẫn phải chịu những triệu chứng giống rối loạn căng thẳng sau sang chấn kể từ thảm họa Fukushima.

Ngay cả Thống đốc Niigata Hideyo Hanazumi, người đã ủng hộ việc tái khởi động, cũng bày tỏ hy vọng Nhật Bản sẽ giảm được tình trạng phụ thuộc vào năng lượng hạt nhân. “Tôi muốn thấy một thời kỳ mà chúng ta không phải dựa vào những nguồn năng lượng gây lo lắng”, ông nói.

Hôm nay, hội đồng tỉnh Niigata sẽ tiến hành bỏ phiếu tín nhiệm đối với Thống đốc Hanazumi, thực tế là bỏ phiếu có ủng hộ ông tái khởi động nhà máy hay không. Cuộc bỏ phiếu này được coi là rào cản cuối cùng trước khi TEPCO khởi động lại lò phản ứng đầu tiên, để tăng nguồn cung điện cho khu vực Tokyo thêm 2%.

Thủ tướng Sanae Takaichi ủng hộ việc tái khởi động các nhà máy hạt nhân để tăng cường an ninh năng lượng và giảm chi phí nhập khẩu nhiên liệu hóa thạch - hiện chiếm 60–70% sản lượng điện của Nhật Bản.

Năm ngoái, Nhật Bản chi 10,7 nghìn tỷ yen (68 tỷ USD) để nhập khẩu khí tự nhiên hóa lỏng và than đá, tương đương khoảng 1/10 tổng chi phí nhập khẩu. Dù dân số đang suy giảm, Nhật Bản dự báo nhu cầu năng lượng sẽ tăng trong thập kỷ tới do sự bùng nổ của các trung tâm dữ liệu trí tuệ nhân tạo tiêu thụ nhiều điện năng.