Chủ tịch Hội đồng châu Âu Antonio Costa.
Bước tiếp theo
Bước đi tiếp theo của EU được ông Antonio Costa tiết lộ chính là quyết định về nguồn tài trợ cho Kiev.
"Bước tiếp theo của chúng tôi: đáp ứng nhu cầu tài chính của Ukraine cho giai đoạn 2026-2027", ông Costa viết trên tài khoản X của mình.
Theo Reuters, số tài sản bị đóng băng trị giá 210 tỷ euro (246 tỷ đô la). Việc đóng băng vô thời hạn thay vì bỏ phiếu sáu tháng một lần về vấn đề này được cho là sẽ "loại bỏ rủi ro" các thành viên bất đồng chính kiến là Hungary và Slovakia có thể cản trở kế hoạch của Brussels.
Thủ tướng Hungary Viktor Orban cáo buộc EU đã "vượt qua ranh giới" khi cho phép đóng băng tài sản của Nga thông qua cuộc bỏ phiếu đa số đủ điều kiện của 15 trong số 27 quốc gia thành viên.
Ông Orban cảnh báo rằng điều này sẽ "gây ra thiệt hại không thể khắc phục cho Liên minh", đồng thời nhấn mạnh sự phản đối của Hungary đối với quyết định này và kế hoạch "làm hết sức mình để khôi phục lại tình hình hợp pháp".
Trước đó vào ngày 12 tháng 12, Ngân hàng Trung ương Nga đã chỉ trích kế hoạch của EU sử dụng tài sản của mình để cấp các khoản vay chiến tranh cho Ukraine đến năm 2026 và 2027 là bất hợp pháp, và cảnh báo rằng Moscow có quyền đáp trả.
Ngân hàng Trung ương Nga tuyên bố: "Các cơ chế sử dụng trực tiếp và gián tiếp tài sản của Ngân hàng Trung ương Nga, cũng như bất kỳ hình thức sử dụng trái phép nào khác đối với tài sản của Ngân hàng Trung ương Nga, đều là bất hợp pháp và trái với luật quốc tế", đồng thời vi phạm "nguyên tắc miễn trừ chủ quyền đối với tài sản".
Cũng trong ngày thứ Sáu, Ngân hàng Trung ương đã khởi kiện Euroclear, công ty thanh toán bù trừ và lưu ký chứng khoán có trụ sở tại Brussels, nơi nắm giữ phần lớn tài sản bị đóng băng của Nga, tại một tòa án ở Moscow.
Quyết định của EU được đưa ra trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump đang nỗ lực đàm phán để chấm dứt cuộc khủng hoảng Ukraine, bao gồm cả những kế hoạch mà tờ Wall Street Journal đưa tin là nhằm giải phóng các khoản tiền bị đóng băng của Nga và cố gắng khôi phục hợp tác năng lượng giữa Moscow và châu Âu.
Khẳng định của Bỉ
Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngân sách Bỉ Vincent van Peteghem tuyên bố rằng các tài sản bị đóng băng của Nga sẽ phải được sử dụng cho nhu cầu của Ukraine.
"Đến một lúc nào đó, những tài sản bị đóng băng của Nga này sẽ phải được sử dụng cho nhu cầu của Ukraine", ông nói trước cuộc họp của các bộ trưởng tài chính khu vực đồng euro.
Đồng thời, ông Peteghem nhấn mạnh rằng Bỉ "sẽ không thỏa hiệp một cách thiếu suy nghĩ" cho đến khi đạt được thỏa thuận nào đó về vấn đề này.
Sau khi chiến dịch quân sự đặc biệt được Nga triển khai, Liên minh châu Âu và các nước G7 đã phong tỏa khoảng một nửa dự trữ ngoại hối của Nga. Hơn 200 tỷ euro đang được giữ tại EU, chủ yếu trong các tài khoản Euroclear.
Đáp lại, Moscow đã áp đặt các hạn chế: tài sản của các nhà đầu tư nước ngoài từ các quốc gia không thân thiện và thu nhập từ họ được tích lũy trong các tài khoản "C" đặc biệt. Việc rút tiền chỉ được phép theo quyết định của một ủy ban đặc biệt của chính phủ.
EU, vốn đã hứa sẽ hỗ trợ Kiev chừng nào còn cần thiết, đã cạn kiệt mọi nguồn lực sẵn có, và các nước EU không sẵn lòng phân bổ kinh phí từ ngân sách của riêng họ. Chính vì vậy, Ủy ban châu Âu cần sự đồng ý của Bỉ về việc sử dụng tài sản của Nga.
Số tiền được đề cập nằm trong khoảng từ 185 đến 210 tỷ euro, dưới hình thức một khoản vay bồi thường chiến tranh. Giới chuyên gia cho rằng Ukraine sẽ trả lại khoản vay này sau khi cuộc xung đột kết thúc nếu Moscow "bồi thường thiệt hại vật chất".