K-132 Irkutsk cùng lớp với tàu ngầm K-141 Kursk - chiếc tàu đã bị chìm trong thảm họa năm 2000. Irkutsk được đưa vào xưởng sửa chữa từ năm 2001. Sau đó Nga đã tiến hành hiện đại hóa con tàu theo chương trình 949AM, nhằm tái thiết kế các tàu ngầm thời Chiến tranh Lạnh cho tác chiến hiện đại.
Khái niệm chương trình nâng cấp 949AM xuất hiện muộn nhất vào năm 2011. Theo kế hoạch, các tàu ngầm sẽ được thay thế bệ phóng Granit lỗi thời bằng ống phóng thẳng đứng đa năng, cho phép triển khai Oniks, Kalibr và sau này là Zircon, qua đó tăng đáng kể tầm bắn, tính linh hoạt và khả năng thích nghi với tác chiến hải quân hiện đại. K-132 Irkutsk được chọn làm tàu thử nghiệm đầu tiên cho chương trình này.
Ảnh minh họa.
Công việc hiện đại hóa chính thức bắt đầu vào năm 2013, mặc dù tàu ngầm này đã nằm tại một xưởng đóng tàu gần Vladivostok từ năm 2001. Theo báo cáo, công tác sửa chữa thực sự chỉ được triển khai từ năm 2008 và liên tục bị trì hoãn. Ban đầu dự kiến hoàn thành vào năm 2017, sau đó bị lùi lại nhiều lần.
Truyền thông Nga từng đưa tin tàu ngầm này sẽ được hạ thủy trở lại vào năm 2023 và bắt đầu thử nghiệm trên biển năm 2024, song chưa có xác nhận chính thức.
Hiện tại, sau 26 năm nằm trên bến tàu và chưa hoạt động trở lại, Nga được cho là đang tiến hành tháo dỡ tàu ngầm này. Nếu thông tin trên được xác nhận, đây sẽ là dấu hiệu cho thấy chương trình hiện đại hóa 949AM có nguy cơ sụp đổ hoàn toàn.
Theo đó, Hải quân Nga có thể sẽ hủy nâng cấp hai tàu ngầm Antey khác là K-442 Chelyabinsk, đang sửa chữa từ năm 2014 và K-150 Tomsk, không hoạt động từ năm 2022. Nếu kịch bản này xảy ra, hạm đội Nga chỉ còn bốn tàu ngầm Dự án 949A đang hoạt động gồm: Smolensk, Tver, Orel và Omsk.
Trước đó, có thông tin cho rằng Nga đang tái khởi động nâng cấp một tàu hộ tống lớp Tarantul sau nhiều năm trì hoãn, chuyển đổi thân tàu từ những năm 1990 thành tàu tấn công ven biển hiện đại được trang bị tên lửa chống hạm Kh-35 Uran.