Trong khuôn khổ cuộc tập trận Resolute Hunter 26-1 tại Căn cứ Không quân Hải quân Fallon, Thủy quân Lục chiến Hoa Kỳ đã sử dụng các mô hình thực tế, có kích thước như thật, của các hệ thống phòng không gần giống với S-300 của Nga. Động thái này cho thấy các cuộc diễn tập được thiết kế để mô phỏng các tình huống đối đầu với những hệ thống phòng không đang được triển khai rộng rãi này.
Việc sử dụng các mô hình cung cấp cho các đơn vị một phương tiện quan trọng để diễn tập các quy trình phát hiện, xác định mục tiêu và tác chiến. Những mô hình này thường mô phỏng các đặc điểm về radar, hình ảnh và mẫu điện từ của hệ thống thực tế.
Hệ thống S-300 đóng vai trò then chốt trong mạng lưới phòng thủ của nhiều đối thủ tiềm năng của Mỹ, bao gồm Nga, Venezuela, Algeria và Iran. Trong khi đó, Trung Quốc và Triều Tiên cũng đã phát triển các hệ thống liên quan chặt chẽ là HQ-9 và Pyongae-6 tương ứng.
Quân đoàn Thủy quân Lục chiến không đi sâu vào chi tiết về việc sử dụng các mô hình này, chỉ tuyên bố ngắn gọn về cuộc tập trận: "Trong Resolute Hunter, Tiểu đoàn Vô tuyến điện số 1 thuộc Nhóm Thông tin Lực lượng Viễn chinh Thủy quân Lục chiến I đã chứng nhận cho các lính thủy đánh bộ hoàn thành các nhiệm vụ thiết yếu, thử nghiệm các năng lực và khái niệm mới nổi, đồng thời hợp tác với các lực lượng liên quân."
Bài học từ S-300 và F-35 tại chiến trường Ukraine
Quân đội Mỹ đã tiếp cận với các biến thể đời đầu của S-300 từ đầu những năm 1990 thông qua việc mua lại từ Ukraine và các thành viên cũ của Hiệp ước Warsaw. Tuy nhiên, khả năng của những hệ thống này kém xa so với các phiên bản hiện đại đang được triển khai bởi các mục tiêu tiềm năng của Mỹ như S-300VM của Venezuela hay S-300PM-2 của Iran.
Mặc dù Lực lượng Vũ trang Hoa Kỳ chưa từng tham gia vào bất kỳ cuộc giao chiến động năng nào với S-300 hoặc các hệ thống tiên tiến tương tự, các tiêm kích thế hệ thứ năm F-35 đã tham gia vào các hoạt động đối đầu điện tử tại chiến trường Ukraine.
Sau khi các chiếc F-35A của Không quân Mỹ được triển khai tới Căn cứ Không quân Spangdahlem của Đức vào năm 2022, ngay trước khi xung đột ở Ukraine bùng nổ, chúng đã sử dụng khả năng trinh sát điện tử tầm xa để thu thập thông tin tình báo từ không phận các nước đồng minh ở Đông Âu. Điều này đã giúp xây dựng một bức tranh toàn cảnh về chiến trường ở Ukraine.
Bình luận về các cuộc chạm trán của F-35 với các hệ thống phòng không tầm xa của Nga, Đại tá Craig Andrle, Chỉ huy Không đoàn Tiêm kích 388, nhận xét:
“Chúng tôi không vượt biên giới. Chúng tôi không bắn hay thả bất cứ thứ gì. Nhưng chiếc tiêm kích luôn trinh sát, thu thập thông tin. Và nó đã thực hiện điều đó rất, rất tốt... Chúng tôi đều hy vọng nó sẽ hoạt động như mong đợi, nhưng việc thấy nó thực sự hoạt động rất tốt trong vai trò đó là một điều tuyệt vời.”
Tuy nhiên, ông cũng bổ sung rằng F-35 phải đối mặt với những thách thức khi chạm trán các hệ thống của Nga, lưu ý:
“Chúng tôi đang đối diện với một SA-20. Tình báo cho biết có một SA-20 ở đó, nhưng chiếc tiêm kích của tôi lại không xác định được nó là SA-20, bởi vì SA-20 đó có khả năng đang hoạt động trong một chế độ mà chúng tôi chưa từng thấy trước đây.”
SA-20 là tên gọi báo cáo của NATO cho các biến thể tiên tiến của hệ thống phòng không S-300, cụ thể là các biến thể S-300PM-1 và PM-2, được sản xuất vào những năm 1990 và 2000, ra đời trước hệ thống S-400 tiên tiến hơn.
Manh mối từ lớp ngụy trang sa mạc
Một chi tiết đáng chú ý là các hệ thống S-300 được sử dụng trong cuộc tập trận Resolute Hunter đã được sơn màu ngụy trang sa mạc. Điều này có thể là một dấu hiệu cho thấy cuộc tập trận đang tập trung vào việc chuẩn bị cho lực lượng để đối đầu với những quốc gia nào.
Màu ngụy trang sa mạc được sử dụng bởi các hệ thống S-300PM-2 của Iran. Các hệ thống S-300PM-2 và S-400 của Algeria cũng dùng màu này. Các hệ thống HQ-9 của Trung Quốc tại các khu vực sa mạc của nước này cũng dùng màu sắc tương tự.
Các báo cáo chưa được xác nhận về việc Trung Quốc chuyển giao HQ-9 cho Iran từ tháng 7 cũng có khả năng khiến các hệ thống này sử dụng màu ngụy trang sa mạc.
Sau cuộc không kích dữ dội của phương Tây chống lại Libya vào năm 2011, khả năng một chiến dịch tương tự được các quốc gia phương Tây phát động chống lại Algeria đã được các nhà phân tích đề cập nhiều lần.
Các cuộc tập trận quân sự lớn do Mỹ dẫn đầu ở Bắc Phi từ tháng 6/2021, được thực hiện với quy mô chưa từng có, đã mô phỏng chiến đấu chống lại một đối thủ có vị trí địa lý trùng khớp với Algeria, với các khả năng phòng không rất giống với những gì Algeria đang sở hữu, bao gồm cả các hệ thống tên lửa S-400 do Nga chế tạo. Algeria cũng được báo cáo là đang vận hành hệ thống HQ-9 cùng với các hệ thống có nguồn gốc từ Nga và được coi là có hệ thống phòng không mạnh nhất thế giới Ả Rập.