Nga hiện đang trên đà phóng hơn 100 tên lửa đạn đạo mỗi tháng, trái ngược với những giả định trước đó về khả năng sản xuất tên lửa của nước này, đặc biệt là trong bối cảnh các lệnh trừng phạt của phương Tây đang ảnh hưởng đến các công nghệ quân sự khác như máy bay chiến đấu Su-57.
Thông tin chi tiết từ kênh Telegram Legitimnyi cho thấy Nga đã tăng cường đáng kể các vụ phóng tên lửa, với các báo cáo ghi nhận sự gia tăng từ 60-80 vụ phóng tên lửa đạn đạo mỗi tháng lên hơn 100 vụ. Sự gia tăng này cho thấy Nga có một kho dự trữ tên lửa lớn và đã không còn phải áp dụng bất kỳ biện pháp hạn chế nào khi sử dụng.
Hệ thống phòng không của Ukraine đang phải đối mặt với những thách thức đáng kể, đặc biệt là trong thời gian gần đây khi họ đã để mất một số thành phần quan trọng như radar cho hệ thống phòng không Patriot. Trong bối cảnh Nga tăng cường các cuộc tấn công tên lửa vào các địa điểm quan trọng của Ukraine, đặc biệt là ở các khu vực hậu cứ, những khó khăn trong việc đánh chặn tên lửa đạn đạo ngày càng trở nên rõ ràng. Các nhà phân tích tin rằng, Quân đội Nga đã không còn phải hạn chế sử dụng tên lửa và hiện đang triển khai chúng một cách "hung hăng" hơn trước.
Với cuộc xung đột đang diễn ra, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã yêu cầu các đồng minh phương Tây hỗ trợ thêm hệ thống phòng không, đặc biệt là hệ thống Patriot của Mỹ. Tuy nhiên, nhiều quốc gia NATO đã do dự trong việc cung cấp các hệ thống này, thường viện dẫn những lo ngại về phân bổ nguồn lực và an ninh quốc gia.
Khả năng tự chủ của Nga
Bất chấp bối cảnh kinh tế đầy thách thức do lệnh trừng phạt của phương Tây, hoạt động sản xuất tên lửa đạn đạo của Nga vẫn phát triển và không bị ảnh hưởng. Điều này có thể là nhờ vào quy mô nền công nghiệp rộng lớn và năng lực sản xuất mà Nga đã phát triển trong nhiều thập kỷ. Ngay cả khi có những hạn chế về tiếp cận một số công nghệ của phương Tây, Nga vẫn thiết lập được cơ sở hạ tầng sản xuất tự cung tự cấp để tạo các thành phần điện tử thiết yếu cho tên lửa đạn đạo.
Việc sản xuất tên lửa đạn đạo phụ thuộc rất nhiều vào các thành phần điện tử khác nhau, chẳng hạn như bộ vi xử lý, cảm biến và hệ thống điều khiển. Trong khi các lệnh trừng phạt của phương Tây hạn chế khả năng tiếp cận các thiết bị này, vì vậy Nga đã đầu tư đáng kể vào việc tạo ra các giải pháp thay thế.
Ví dụ, công ty Mikron của Nga đã tự phát triển các vi mạch, công ty Angstrom sản xuất các linh kiện điện tử, bao gồm các mạch logic được thiết kế để hoạt động trong môi trường quân sự.
Về mặt hệ thống định vị, Nga đã có những bước tiến với hệ thống GLONASS, đóng vai trò là đối trọng với GPS của Mỹ. Hệ thống này cung cấp khả năng định vị và định hướng chính xác, cần thiết cho các hoạt động của tên lửa đạn đạo. Các hệ thống điều khiển và định vị dựa trên GLONASS đã được tích hợp vào tên lửa thế hệ tiếp theo của Nga, giúp giảm đáng kể sự phụ thuộc vào công nghệ phương Tây.
Một yếu tố quan trọng khác góp phần vào tính bền vững của sản xuất tên lửa ở Nga là sự sẵn có của các vật liệu và hợp kim địa phương cần thiết cho việc chế tạo tên lửa. Quốc gia này sở hữu nguồn tài nguyên dồi dào để sản xuất thép hợp kim và titan chất lượng cao, rất quan trọng đối với việc chế tạo tên lửa.
Hơn nữa, trong lĩnh vực phát triển nhiên liệu tên lửa, Nga phần lớn tự cung tự cấp, sử dụng các công nghệ và nguồn lực trong nước để sản xuất nhiên liệu tên lửa. Không giống như một số nhà sản xuất phương Tây dựa vào các hóa chất chuyên dụng, các cơ sở của Nga có thể tự sản xuất tên lửa bằng nhiên liệu hydrazine và RP-1 và có thể sản xuất với số lượng lớn.
Sự hỗ trợ của nhà nước cho lĩnh vực quốc phòng cũng giữ một vai trò quan trọng. Mặc dù phải đối mặt với những rào cản kinh tế, chính phủ Nga vẫn tiếp tục đầu tư vào các chương trình quân sự, cung cấp nguồn tài chính và hỗ trợ ổn định cho các nhà sản xuất trong nước. Các đơn đặt hàng liên tục cho các hệ thống đạn đạo mới và nỗ lực hiện đại hóa kho tên lửa hiện có, đã đảm bảo cho các cơ sở sản xuất hoạt động liên tục.
Ngoài ra, Nga đang đẩy mạnh quan hệ đối tác với các quốc gia nằm ngoài tầm ảnh hưởng của phương Tây. Sự hợp tác với các quốc gia như Iran và Triều Tiên đã cung cấp cho Nga thêm nguồn lực và công nghệ để tăng cường năng lực quân sự của mình.
Kho tên lửa khổng lồ của Nga
Quay trở lại với kho tên lửa đạn đạo, tính đến năm 2024, kho dự trữ của Nga bao gồm nhiều loại tên lửa với số lượng khác nhau. Theo ước tính, quốc gia này có khoảng 3.000 đến 3.500 tên lửa đạn đạo, bao gồm cả loại hoạt động và không hoạt động.
Các loại tên lửa chính trong kho vũ khí này bao gồm tên lửa đạn đạo chiến thuật Iskander-M, nổi tiếng về độ chính xác và tính linh hoạt khi có thể mang cả đầu đạn thông thường và đầu đạn hạt nhân. Bất chấp cuộc xung đột đang diễn ra và việc sử dụng tên lửa Iskander-M với tần suất dày, các báo cáo chỉ ra rằng Moskva đã bổ sung thêm gần 200 tên lửa Iskander trong đầu năm 2024. Khả năng sản xuất được cho là đã tăng lên khoảng sáu tên lửa mỗi tháng.
Ngoài hệ thống Iskander, Nga còn duy trì một loạt tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM) đa dạng, chẳng hạn như Sarmat, cũng như tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm (SLBM) như Bulava. Mặc dù số lượng chính xác của ICBM và SLBM có thể thay đổi, nhưng ước tính cho thấy có hàng trăm hệ thống tên lửa này vẫn đang hoạt động.
Sự kết hợp giữa kho dự trữ lớn và khả năng sản xuất ổn định đưa Nga trở thành một thế lực đáng gờm trong lĩnh vực công nghệ tên lửa đạn đạo, ngay cả trong bối cảnh căng thẳng quốc tế đang diễn ra.
Quang Hưng