Đủ căn cứ khởi tố cựu Phó TGĐ Oceanbank
Đối đáp trước các quan điểm của luật sư, đại diện Viện kiểm sát (VKS) cho rằng liên quan đến quan điểm giảm trừ số tiền cho bị cáo Hà Văn Thắm, VKS thấy kết luận của tòa sơ thẩm là các bị cáo đã chi lãi ngoài 1.576 tỉ đồng.
Việc quy kết cho các bị cáo đã chi 1.576 tỉ đồng là chính xác nên không có căn cứ để giảm trừ cho bị cáo.
Về trách nhiệm dân sự trong tội “Cố ý làm trái”, theo VKS ngoài số tiền đã thu lại được thì 3 bị cáo phải liên đới bồi thường 990 tỉ đồng. Trong đó bị cáo Thắm phải bồi thường 740 tỉ đồng; bị cáo Nguyễn Xuân Sơn (cựu Tổng giám đốc Oceanbank) phải bồi thường 200 tỉ đồng và bị cáo Nguyễn Minh Thu (cựu Phó TGĐ Oceanbank) phải bồi thường 50 tỉ đồng.
“Số tiền này, các bị cáo không chiếm đoạt nhưng đây là hậu quả của vụ án nên các bị cáo phải bồi thường” - VKS khẳng định. Quan điểm của VKS là người thụ hưởng số tiền chi lãi ngoài này phải bồi thường.
Quá trình điều tra, CQĐT đã có công văn yêu cầu 392 tổ chức và cá nhân giải trình về việc nhận tiền lãi ngoài.
Đại diện VKSND Cấp cao tại Hà Nội bày tỏ quan điểm đối đáp tại phiên tòa.
Thế nhưng chỉ có 19 tổ chức, cá nhân trả lời. Như vậy, rõ ràng việc chi lãi ngoài của Oceanbank là không đúng trình tự, chi tiền song không có chứng từ tài chính. “Về việc này, có lẽ Oceanbank một thành viên (Oceanbank hiện nay) thực hiện quyền của mình là khởi kiện ra tòa án. Ngoài việc tự nguyện ra thì khởi kiện ra tòa để khắc phục hậu quả cho các bị cáo” - VKS nêu quan điểm.
Đối với đề nghị của Công ty VNT và Công ty CP Tập đoàn Đại Dương, đại diện VKS đánh giá, cả 2 doanh nghiệp đều có đề nghị giống nhau là buộc Nguyễn Xuân Sơn phải trả cho mỗi công ty 20% số tiền chiếm đoạt và buộc các tổ chức, cá nhân đã nhận tiền bất hợp pháp hoàn trả cho công ty theo tỉ lệ 20%.
VKS khẳng định đề nghị này là chính đáng. Nếu họ khởi kiện ra tòa thì sẽ được giải quyết.
Tuy nhiên trước đó (sáng cùng ngày 3-5), đại diện Công ty VNT cho rằng họ không biết khởi kiện ai, khởi kiện những người đã nhận tiền chi lãi ngoài hay khởi kiện Oceanbank hiện nay.
Liên quan đến ông Trần Thanh Quang (cựu Phó TGĐ Oceanbank), VKS cho rằng C46 đang thực hiện kiến nghị của Tòa sơ thẩm. Và thực tế đã khởi tố vụ án cố ý làm trái rồi nhưng chưa khởi tố bị can.
“VKSND Tối cao thấy chưa đủ căn cứ để khởi tố bị can đối với Trần Thanh Quang. Sau phiên tòa phúc thẩm, chúng tôi sẽ có báo cáo và đề xuất lên cấp có thẩm quyền” - VKS cho biết.
“Quan điểm của VKSND Cấp cao là ông Trần Thanh Quang có hành vi vi phạm, cần điều tra làm rõ, đặc biệt liên quan đến email gửi Đỗ Đại Khôi Trang (nguyên GĐ Khối khách hàng cá nhân Oceanbank”- đại diện VKS giữ quyền công tố tại phiên tòa nói và khẳng định “có căn cứ để khởi tố”.
Chủ tọa phiên tòa hết lời khen ngợi luật sư
Sau đối đáp của đại diện VKS, chủ tọa phiên tòa Ngô Hồng Phúc nói, trong vụ án này, HĐXX ghi nhận đội ngũ luật sư có trình độ, kinh nghiệm rất tốt. “Các bị cáo đã gửi gắm niềm tin đúng chỗ rồi” - ông Phúc nói và đề nghị các luật sư tập trung vào các vấn đề chính dưới đây.
Thứ nhất là đối với tội “Cố ý làm trái…” thì cần xác định thiệt hại trong vụ án này là bao nhiêu? Ai là người bị thiệt hại? Phần bồi thường dành cho ai? Với bị cáo phạm tội ít nghiêm trọng có được miễn trách nhiệm hình sự hay không?
HĐXX phúc thẩm vụ án Hà Văn Thắm do Thẩm phán Ngô Hồng Phúc làm chủ tọa.
Đối với tội “Tham ô tài sản” thì chủ thể tội phạm như thế nào? Bị cáo Nguyễn Xuân Sơn có phải là chủ thể hay không, có đại diện cho Tập đoàn Dầu khí (PVN) không? Tài sản của ai, PVN hay Oceanbank? Tài sản bị chiếm đoạt là bao nhiêu? 246 tỉ đồng hay 49 tỉ đồng và tại sao lại là 20%?
Ở tội “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn...”, Chủ tọa phiên tòa nêu định hướng bào chữa là các bị cáo Thắm, Thu, Hoàn có phạm tội không? Có đồng phạm không? Đồng phạm trong trường hợp nào?
Tương tự, với tội “Vi phạm quy định về cho vay...” thì các luật sư cần làm rõ bị cáo Hứa Thị Phấn, Phạm Công Danh đồng phạm với bị cáo Thắm, Hoàn thế nào? Trách nhiệm dân sư, quyền lợi của một số người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan, cổ đông mà chưa được bản án sơ thẩm xác định trong phần bồi thường ra sao?
Cũng theo Chủ tọa phiên tòa Ngô Hồng Phúc: “Đối đáp, nếu để các luật sư thỏa mãn thì HĐXX nhẩm ra giờ Tý cũng không hết được”. “Các luật sư nên ngắn gọn, trọng tâm và không gay gắt” - người điều khiển phiên tòa phúc thẩm Hà Văn Thắm và đồng phạm khuyến cáo.
Sau đó, phiên tòa tiếp diễn với màn đối đáp khá cởi mở giữa đại diện VKS thực hành quyền công tố với các luật xoay quanh các vấn đề mà HĐXX đề cập nêu trên…
Gần 21 giờ cùng ngày, HĐXX quyết định kết thúc phần tranh luận và các bị cáo được nói lời sau cùng.
Hà Văn Thắm và lời thỉnh cầu giữa đêm
Nói lời sau cùng trước tòa, nguyên Chủ tịch Oceanbank nói: “Bị cáo cảm thấy rất mừng và cảm ơn VKS đã ghi nhận tình tiết giảm nhẹ cho bị cáo, ghi nhận việc không biết Nguyễn Xuân Sơn chiếm đoạt tiền”. Tiếp đến, Hà Văn Thắm mong muốn được HĐXX xem xét những điều mà VKS ghi nhận.
Nguyên Chủ tịch Oceanbank Hà Văn Thắm nói lời sau cùng vào lúc 21 giờ cùng ngày.
Tuy nhiên, trong tâm trạng lo lắng, bị cáo Thắm bày tỏ trong trường hợp nếu đủ căn cứ để kết tội bị cáo với vai trò đồng phạm giúp sức đối với các tội danh chiếm đoạt tài sản thì mong HĐXX hãy căn cứ vào hoàn cảnh và các tình tiết giảm nhẹ để cho bị cáo được xuống án tù có thời hạn.
Về phần dân sự, Hà Văn Thắm cũng mong mỏi HĐXX xem xét kỹ lưỡng và không vội vàng kết luận vì số liệu khá rắc rối. “Bị cáo mong HĐXX ưu tiên đọc phần dân sự trong kháng cáo của bị cáo và thiết tha mong HĐXX tách phần dân sự thành một vụ án khác” - nguyên Chủ tịch Oceanbank khẩn cầu.
Tỏ rõ sự ăn năn, hối cải, Hà Văn Thắm trần tình, trong thời gian bị tạm giam, bị cáo được ở cùng nhiều bị can khác. Bị cáo luôn khuyên những người bạn tù là thành khẩn khai báo để được giảm nhẹ tội. Tại phiên phúc thẩm, bị cáo rất mừng khi được ghi nhận sự thành khẩn khai báo.
Và trước khi dừng lời, nguyên Chủ tịch Oceanbank khẩn cầu HĐXX hãy cho bị cáo cơ hội để sớm quay lại với xã hội, cống hiến sức mình cho đất nước.
Bởi bị cáo không phải là thành phần nguy hiểm cho xã hội. Ngoài ra, Hà Văn Thắm cũng không quên gửi lời cảm ơn tới các nhà báo, độc giả đã quan tâm tới vụ án này.
Đến lượt mình nói lời sau cùng, bị cáo Nguyễn Xuân Sơn - cựu Tổng giám đốc Oceanbank cũng nói lời cảm ơn với HĐXX vì đã điều hành phiên tòa đậm tính nhân văn, tình thương đối với người đang phải đối mặt với bản án tử hình. “Bị cáo thực sự xúc động trước cách nhìn nhận, đánh giá của HĐXX và VKS trong phiên tòa này” - bị cáo Sơn nói.
Trình bày trước tòa, Nguyễn Xuân Sơn cho rằng sự thật thì bị cáo chỉ là người đi làm thuê nhưng với bản án sơ thẩm, bị cáo như bị đẩy lên thành người làm chủ.
Do đó, bị cáo mong tòa thấu hiểu cho con người của bị cáo, không bao giờ nghĩ mình sẽ tư lợi. Việc cáo buộc bị cáo chiếm đoạt tiền là sự việc đau đớn vô cùng và việc chi tiền là sự thật nhưng bị cáo lại bị quy buộc là chiếm đoạt toàn bộ số tiền đó.
Nối tiếp bị cáo Nguyễn Xuân Sơn là bị cáo Nguyễn Minh Thu, Nguyễn Văn Hoàn (đều là cựu Phó TGĐ Oceanbank) cùng hơn 10 bị cáo có mặt tại phiên xét xử... Tất cả đều chung mong muốn, tâm trạng là được cấp tòa phúc thẩm lắng nghe, xem xét và áp dụng những mức án khoan hồng.
Đúng 22 giờ 30 phút, HĐXX bước vào phần nghị án và sẽ tuyên án vào chiều mai 4-5.