"Trong 9 năm, Tiki suýt chết hay "vô hòm" 5 lần, nguyên do rất nhiều: hết tiền, nhà đầu tư nghi ngờ, anh em nghi ngờ...", Tổng Giám đốc Tiki Trần Ngọc Thái Sơn chia sẻ rất thẳng thắn trong một sự kiện về startup hồi cuối năm ngoái.
Nhân dịp đầu Xuân năm mới 2020, ông Ngô Hoàng Gia Khánh, Phó Tổng Giám đốc Phát triển Doanh nghiệp tại Tiki, đã có buổi chia sẻ với Trí thức trẻ. Nhìn lại 1 năm qua, vị Phó Tổng của doanh nghiệp thương mại điện tử có 10 triệu khách hàng và hơn 5.000 nhân viên thừa nhận: "Tiki không quan tâm đến việc trở thành kỳ lân hay không, vì suy cho cùng điều đó không phải là lý do chúng tôi khởi nghiệp".
* 2019 là năm rút lui của nhiều "tay to" trong lĩnh vực thương mại điện tử. TMĐT năm 2020 sẽ ra sao, theo nhìn nhận của ông?
Ông Ngô Hoàng Gia Khánh: Thị trường TMĐT trong năm 2019 đã chứng kiến nhiều cột mốc quan trọng với xu hướng tích cực. Cụ thể theo báo cáo của Google - Temasek, TMĐT Việt Nam năm 2019 đạt 5 tỷ USD, tăng 81% so với 4 năm trước, và được mong đợi đạt 23 tỷ USD trong năm 2025.
Các nền tảng có cơ bản tốt (cơ bản tốt ở đây bao gồm các yếu tố như nền tảng công nghệ, hiệu quả sử dụng vốn cao, tư duy hướng đến khách hàng...) sẽ tận dụng được đà tăng trưởng của ngành để phát triển hơn nữa, cũng như có được lợi thế để giành thêm thị phần từ các doanh nghiệp ít khả năng cạnh tranh hơn.
12 tháng qua cũng đã chứng kiến nhiều sự thay đổi lớn của ngành TMĐT trước sự rút lui của một số "tay chơi". Điển hình có thể kể đến việc Thế giới Di động (MWG) đóng cửa trang Vuivui.vn vào tháng 12/2018, sau đó là Central Group đóng cửa trang Robins.vn vào giữa năm 2019, và đến cuối năm 2019 lại là một loạt những thay đổi về chiến lược bán lẻ của Vingroup bao gồm cả việc tái cấu trúc trang thương mại điện tử của họ là Adayroi.
Hướng đến năm 2020, chúng tôi nhận định đây là sẽ một năm đầy thử thách của những công ty khởi nghiệp nói chung và các công ty trong lĩnh vực công nghệ nói riêng. Việc nhiều công ty khởi nghiệp trong mảng công nghệ thực hiện IPO không thật sự thành công trên thế giới, như Uber, Slack, hay Wework, đã ảnh hưởng khá nhiều đến các nhà đầu tư trong việc định giá và đầu tư doanh nghiệp, mặc dù mỗi công ty và mỗi ngành nghề sẽ có những đặc thù khác nhau. Bên cạnh đó, những bất ổn về tình hình vĩ mô, như kinh tế, chính trị toàn cầu, cũng tác động đến dòng vốn, và điều này có thể dẫn đến lượng tiền đầu tư vào các mô hình khởi nghiệp công nghệ sẽ giảm đi đáng kể.
Tuy nhiên, những thử thách này cũng chính là bàn đạp để các doanh nghiệp chứng minh năng lực thực sự của mình. Điển hình là những doanh nghiệp mang lại nhiều giá trị thiết thực và lâu dài cho khách hàng, cũng như kiểm soát dòng tiền hiệu quả, sẽ là những nhân tố tiếp tục trụ vững trên thị trường và hướng đến phát triển bền vững.
* Một năm có thể nói là có nhiều sự kiện đối với Tiki, trong đó nổi bật là việc hợp tác với một số đối tác...
Chúng tôi luôn quan niệm rằng, muốn đi xa phải đi cùng nhau, vì thế, hợp tác luôn là tinh thần mà chúng tôi luôn hướng tới trong các hoạt động tại Tiki.
Kể về những "được" từ việc hợp tác thì rất nhiều.
Điển hình như việc hợp tác cùng Fahasa - đơn vị lâu đời và uy tín hàng đầu trong ngành sách Việt Nam - nhằm mang đến cho bạn đọc trên toàn quốc nhiều lựa chọn sách thật và chất lượng.
Một sự hợp tác đặc biệt khác chính là việc sáp nhập Ticketbox về Tiki Corporation, giúp mang đến dịch vụ vé sự kiện cho người tiêu dùng Việt Nam. Một kết quả rất lạc quan là sau khi sáp nhập vào Tiki, doanh số của Ticketbox tăng vượt trội và tháng 12 đã đạt doanh số kỷ lục kể từ khi thành lập.
Trong tương lai, Tiki vẫn tiếp tục chào đón sự hợp tác "win-win" với các đối tác nhằm mang đến giá trị cho các bên.
* Từ "Đừng yêu nữa, em mệt rồi" của Min đến "Anh ơi ở lại" của Chipu đều có "bóng hình" của Tiki. Việc đầu tư liên tục 100 dự án quảng cáo vào hàng loạt MV của sao Việt của Tiki, tính hiệu quả đến đâu?
Có thể thấy rất rõ, mọi người đều nhắc đến dự án này và cụm từ "Tiki đi cùng sao Việt" dần trở nên quen thuộc với khán giả. Đó chính là minh chứng cho sự thành công về mặt truyền thông của dự án này.
Tuy nhiên, để lượng hóa độ ảnh hưởng và phủ sóng của dự án "Tiki Đi Cùng Sao Việt", chúng tôi có thể chia sẻ một số con số về lượng brand impress, số lượng view...trên các video ca nhạc của nghệ sĩ tính đến thời điểm tháng 11/2019 như sau.
- Brand Impression hơn 2,3 tỷ
- Tổng view gần 1,6 tỷ view
- Đáng chú ý, có đến 13 video của dự án chiếm vị trí top 1 trending Youtube.
- Riêng về hiệu quả về mặt chi phí, "Tiki Đi Cùng Sao Việt" mang đến hiệu quả gấp 20 lần so với các hình thức quảng cáo thông thường khác trên nền tảng Youtube.
- Trong tháng 05/2019 ra mắt, dự án "Tiki Đi Cùng Sao Việt" cũng lọt Top 10 chiến dịch nổi bật trên mạng xã hội từ báo cáo của Buzzmetrics.
* Nhiều người vẫn nói TMĐT là lĩnh vực "đốt tiền". Cụ thể thì Tiki "đốt tiền" vào những đâu?
Nhằm tạo ra sự phát triển bền vững, bên cạnh nghĩ đến lỗ lãi, doanh nghiệp, đặc biệt là một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghệ như Tiki, cần chú trọng đầu tư vào sức mạnh lâu dài, như công nghệ, cơ sở hạ tầng, nhân sự... nhằm đảm bảo đáp ứng được các yêu cầu thiết yếu của mọi hoạt động kinh doanh khi quy mô doanh nghiệp càng ngày càng mở rộng theo cấp số nhân.
Tại Tiki, chúng tôi không ngừng đẩy mạnh phát triển cơ sở hạ tầng, hệ thống kho bãi trải dài trên toàn quốc tại các thành phố trọng điểm, gồm Tp.HCM, Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, Nha Trang và Cần Thơ. Tính đến cuối năm 2019, tổng diện tích kho bãi của Tiki đạt 70.000 m2, tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái.
Công nghệ cũng là yếu tố mà chúng tôi chú trọng đầu tư. Dịch vụ TikiNOW 2h là một ví dụ điển hình. Công nghệ giúp chúng tôi tinh gọn quy trình kho bãi, rút ngắn thời gian xử lý đơn hàng, từ đó đảm bảo lời hứa giao hàng đúng hẹn với khách hàng.
Nhân sự là yếu tố quan trọng nhất tại Tiki mà chúng tôi cực kỳ chú tâm. Tính đến nay, nhân sự tại Tiki lên đến hơn 5.000 người. Ngoài những nhân tài trong nước, chúng tôi cũng thu hút những chuyên gia nước ngoài về làm việc tại Tiki, giúp mang những kiến thức và kinh nghiệm quốc tế áp dụng vào các hoạt động để mang lại các sản phẩm và dịch vụ tốt nhất cho khách hàng; cũng như hỗ trợ việc đào tạo nguồn nhân sự trẻ, năng động và ham học hỏi tại Tiki.
* TikiNOW có vẻ vẫn là lợi thế cạnh tranh của Tiki trên thị trường TMĐT?
Dịch vụ giao hàng nhanh trong 2 giờ TikiNOW 2h là một lợi thế bán hàng độc đáo (USP: Unique Selling Proposition) của Tiki trên thị trường TMĐT Việt Nam, và có thể nói là trong khu vực Đông Nam Á.
Hiện doanh số đến từ chương trình TikiNOW đang chiếm trên 1/3 tổng doanh số tại Tiki. Chất lượng dịch vụ cũng được thể hiện tốt thông qua các chỉ số vượt trội, như tỷ lệ giao hàng đúng giờ trên 99,8% (số còn lại đến từ các yếu tố ngoài ý muốn khác như thời tiết, kẹt xe, hay khách hàng không nghe máy…); số lượng mặt hàng áp dụng TikiNOW cũng cực kỳ phong phú giúp đáp ứng các nhu cầu đa dạng của khách hàng
Nhằm tiếp tục mang đến nhiều lợi ích tốt hơn cho khách hàng, TikiNOW sẽ có nhiều cải tiến, điển hình như khách hàng có thể lựa chọn giao hàng trong 2 giờ hoặc vào ngày kế tiếp tùy vào thời gian phù hợp. Ngoài ra còn có các ưu đãi độc quyền chỉ dành cho thành viên TikiNOW như hoàn tiền; hoặc gần đây nhất vào dịp Tết Nguyên Đán, thành viên TikiNOW sẽ nhận ưu đãi giảm giá trực tiếp lên đến 9% khi mua các sản phẩm tiêu dùng nhanh; và còn nhiều lợi ích ưu việt khác sẽ được tiết lộ trong thời gian sắp tới.
Tiki đặt mục tiêu sẽ mang lại giá trị gấp 10 lần số tiền khách hàng chi trả cho gói dịch vụ TikiNOW.
* Trong năm 2020, Tiki có gì đột phá để cạnh tranh trên thị trường TMĐT?
Để tạo sức mạnh cạnh tranh, Tiki luôn hướng đến việc tạo ra giá trị tốt nhất cho khách hàng. Những giá trị mà theo thời gian vẫn sẽ giúp trải nghiệm mua sắm của khách hàng được trọn vẹn hơn, bao gồm: sự đa dạng của sản phẩm, giá tốt và sự tiện lợi khi mua sắm. Đây cũng là 3 yếu tố mà Tiki sẽ tiếp tục đẩy mạnh làm tốt hơn trong năm 2020.
* Khởi nghiệp TMĐT vốn không dễ dàng. Nhìn lại cả quá trình đến với Tiki, ông thấy điều gì là khó khăn nhất, còn trăn trở nhất đối với lĩnh vực TMĐT? Đâu là động lực đưa Tiki đi lên, có thể ước mơ trở thành kỳ lân trong tương lai gần?
Khó khăn lớn nhất tôi nghĩ là tìm được những người đồng hành có cùng giá trị và tầm nhìn với công ty. Đồng thời là người có đủ năng lực để bắt kịp tốc độ tăng trưởng nhanh chóng của công ty. Từ những ngày đầu thành lập cho đến nay, Tiki đều tăng trưởng 3 chữ số mỗi năm, vì vậy công việc của mọi người cũng ngày càng thử thách hơn và đòi hỏi phải luôn học tập không ngừng.
Động lực lớn nhất của tôi chính là sự tin tưởng của 10 triệu khách hàng và sự cống hiến của hơn 5.000 nhân viên hiện tại ở tập đoàn. Chúng tôi thường nhận được câu hỏi khi nào Tiki trở thành kỳ lân. Nhưng thú thật, anh chị em Tiki không quan tâm đến việc trở thành kỳ lân hay không.
Suy cho cùng, trở thành kỳ lân không phải là lý do chúng tôi khởi nghiệp. Cái mà đội ngũ Tiki mong muốn hướng đến chính là phát triển xây dựng công nghệ và hạ tầng nhằm kết nối thế giới số với thực tế, từ đó giúp cuộc sống trở nên đơn giản hơn và thương mại dễ dàng hơn.
* Xin cảm ơn ông!