Trước khi cuộc bầu cử diễn ra, ông Đỗ Cao Bảo – Phó tổng giám đốc tập đoàn FPT là doanh nhân Việt Nam hiếm hoi tin tưởng Donald Trump sẽ chiến thắng và công bố điều đó trên trang cá nhân. Dự báo của ông trở thành sự thật, và biến thành "cú sốc" từ chính trường Mỹ tới thị trường tài chính toàn cầu.
- Lý do gì khiến ông ủng hộ ứng viên Donald Trump rất lâu trước khi kết quả cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ ngã ngũ?
- Tôi không đánh giá cao những phát biểu của Donald Trump trong quá trình tranh cử. Xét về tình cảm, tôi dành sự ưu ái hơn cho bà Clinton, người không có những phát ngôn và hành động gây sốc như Trump.
Nhưng về lý trí, tôi tin Trump sẽ thắng cử.
Lịch sử đã gọi tên Donald Trump cho vị trí Tổng thống thứ 45 của Mỹ.
Lý do là nhiều năm trước tôi đọc rất nhiều sách về Trump, nhận thấy ông là một người tài năng xuất chúng về kinh doanh và truyền thông. Những câu chuyện về Trump cũng rất hay, và không thiếu tính nhân văn.
Điển hình, Trump từng được một đơn vị mời đi diễn thuyết. Các diễn giả khác chỉ yêu cầu đơn vị tổ chức trả vài nghìn USD, riêng ông này đòi tới 1 triệu USD. Nhà tổ chức ban đầu không định tiếp tục hợp tác với Trump, nhưng sau khi suy tính, họ đánh cược mời ông nói 1 lần. Không ngờ, chương trình lại có lãi.
Đơn vị tổ chức quyết định mời Trump đi diễn thuyết tại nhiều bang khác, lôi kéo tới 50.000 - 60.000 người nghe tại mỗi điểm. Số tiền trả cho diễn thuyết gia Donald Trump khi ấy cũng nâng từ 1 triệu USD lên mức 1,5 triệu USD/lần.
Sau vụ hợp tác, Trump nói với nhà tổ chức rằng số tiền mà họ trả cho ông vẫn còn nguyên, chưa hề tiêu đến. Thực ra, trước đây ông đòi lấy số tiền cao chỉ là để dạy họ cách kinh doanh và cách làm ăn lớn, còn bây giờ ông mang tiền đó đi làm từ thiện.
Nếu so sánh hình ảnh của Trump trên truyền thông trước và sau cuộc chạy đua vào Nhà Trắng, ai cũng thấy có những điểm mâu thuẫn và trái ngược lớn. Trump trước và sau trong mắt tôi cũng thế. Vì Trump vốn là ông vua truyền thông, nên tôi đặt câu hỏi phải chăng đây chỉ là một động tác, chiêu trò của vị tỷ phú này mà thôi?
Trump hiểu rõ cử tri Mỹ cần gì, nên ông nói đúng điều họ mong đợi được nghe. Ông nhắm tới nhóm cử tri người nghèo, người da đen vốn ít tiếng nói nhưng có lá phiếu bình đẳng như những nhóm cử tri khác, tuyên bố và cam kết với họ chuyện tạo ra việc làm, mang lại nhiều lợi ích cho người Mỹ.
Ông Đỗ Cao Bảo, Phó tổng giám đốc FPT
- Trước khi cuộc bầu cử diễn ra thì mọi thứ có vẻ chống lại ứng viên đảng Cộng hòa. Nhưng ngày bầu cử lại có diễn biến khác hẳn. Đâu là diều đã làm xoay chuyển cục diện? Lòng tin liệu có sức mạnh đến như thế?
- Có thể báo chí cũng bị Donald Trump tung hỏa mù, và ngay cả đối thủ phía bên kia chiến trường cũng hiểu sai cục diện thực sự tại nước Mỹ.
- Với những người làm kinh doanh ở Mỹ, họ có thích Trump thành Tổng thống không vì đây là Tổng thống đầu tiên là doanh nhân?
- Bao đời nay tổng thống Mỹ đều là những người làm chính trị, Trump là người đầu tiên làm kinh doanh. Tuy nhiên, tôi cũng không đoán được doanh nghiệp Mỹ nghĩ gì.
Nhiều người khen ngợi Obama bởi ông ấy là người hướng thiện, chỉ làm những điều tốt đẹp, xây dựng hình ảnh tốt, nhưng với những người muốn nước Mỹ khôi phục lại vị thế cường quốc, phát triển vượt trội so với các đối thủ thì Obama có thể đã làm không tốt.
Truyền thông của Trump khi hứa đưa nước Mỹ trở thành vĩ đại một lần nữa đã đánh trúng tâm lý đó.
- Ủng hộ Trump từ đầu, ông có nghĩ mình sẽ bị "ném đá"?
- Tôi biết nhiều người Việt thích Hillary, ủng hộ bà nhiều hơn nên việc tôi công khai ủng hộ Trump có thể khiến nhiều người không thích. Nhưng tôi làm kinh doanh thì điểm quan trọng là đoán được tương lai, đoán được cơ hội, đoán được tâm lý của người đối diện.
- Trump là doanh nhân nên có thể việc điều hành sẽ nghiêng về phía kinh tế. Nhưng phản ứng ban đầu của các thị trường khá tiêu cực khi Trump đắc cử. Điều này sẽ chấm dứt nhanh và trở về quỹ đạo vốn có chứ?
- Đúng là trước thềm bầu cử, những phát ngôn của Trump khiến giới đầu tư lo ngại rằng khi đắc cử, ông sẽ thay đổi rất nhiều chính sách của Mỹ, gây cảm giác thế giới bất ổn. Cổ phiếu vì thế sẽ giảm giá.
Nhưng tôi tin rằng khi thành Tổng thống, ông Trump sẽ không thực hiện tất cả những lời ông từng phát biểu bởi những lời nói khi đó chỉ là vì lá phiếu, ví như chuyện ông tuyên bố sẽ bỏ tù bà Hillary. Chuyện đó sẽ không xảy ra, nên nhiều chuyện khác, có lẽ, cũng sẽ không xảy ra.
Thực tế, con người thật của ông Trump không giống như con người trong những bài phát biểu trước đám đông ủng hộ. Việc tranh cử là để lấy lòng các nhóm cử tri, còn khi làm thật thì tôi tin rằng có những điều Trump sẽ không thực hiện.
- Như vậy những điều truyền thông Mỹ đưa về Trump không giống như thực tế?
- Đúng thế, nếu không thì ai bầu cho Trump? Mỹ là đất nước có nền văn minh cao, cử tri Mỹ không ngốc nghếch và họ biết chọn điều tốt nhất cho mình. Hình ảnh của Trump qua truyền thông có thể đã bị méo mó, chỉ làm nổi bật những mặt gây sốc (những điều gì sốc quanh cuộc bầu cử đều được giật lên báo chí) nên người đọc không thấy được con người thật của tỷ phú này.