Phần còn lại khoảng 37.000 năm tuổi của một con voi ma mút cái và con của nó có những dấu hiệu rõ rệt của việc bị giết thịt, cung cấp bằng chứng mới cho thấy con người có thể đã đến Bắc Mỹ sớm hơn nhiều so với những gì thế giới vẫn tin.
Một đống xương sườn, xương sọ bị gãy, một chiếc răng hàm, các mảnh xương và đá cuội được phát hiện trong một cuộc khai quật một địa điểm nơi giết thịt voi ma mút. Ảnh: CNN.
Nhà cổ sinh vật học Timothy Rowe lần đầu tiên biết đến hóa thạch vào năm 2013 khi một người hàng xóm nhận thấy thứ gì đó nhô ra từ sườn đồi trên một số khu đất ở New Mexico.
Khi quan sát kỹ hơn, Rowe đã tìm thấy một chiếc ngà, một hộp sọ voi ma mút đúc và những chiếc xương khác trông có vẻ bị vỡ một cách có chủ ý. Ông tin rằng đó là nơi hai con voi ma mút đã bị giết thịt.
Rowe nói trong một tuyên bố: "Những gì chúng tôi có thật là tuyệt vời. Đó không phải là một bộ xương nguyên vẹn. Tất cả đều bị phá hủy".
Rowe là Giáo sư tại Đại học Texas thuộc Trường Khoa học Địa chất Jackson ở Austin, là một chuyên gia về cổ sinh vật có xương sống và thường không nghiên cứu về loài voi ma mút hay con người thời kỳ đầu. Nhưng ông không thể không bắt tay vào nghiên cứu do vị trí của nơi khai quật.
Địa điểm khai quật chứa xương gãy từ hộp sọ, xương sống và xương sườn của voi ma mút. Ảnh: CNN.
Rowe cho biết hai cuộc khai quật kéo dài 6 tuần đã diễn ra tại địa điểm này vào năm 2015 và 2016, nhưng quá trình phân tích trong phòng thí nghiệm đã mất nhiều thời gian hơn và vẫn đang tiếp tục. Ông là tác giả chính của một nghiên cứu mới cung cấp phân tích về địa điểm này và các tác động.
Những phát hiện khảo cổ
Nhiều phát hiện tại khu vực này đã vẽ nên bức chân dung về những gì đã diễn ra ở đó hàng nghìn năm trước, bao gồm các công cụ bằng xương, bằng chứng về một trận hỏa hoạn, xương bị gãy và các dấu hiệu khác của động vật bị con người giết thịt.
Xương voi ma mút dài có hình dạng như những lưỡi dao dùng một lần được dùng để bẻ xác động vật trước khi hỏa hoạn giúp làm tan mỡ của chúng.
Theo nghiên cứu, các vết gãy tạo ra bởi lực cùn có thể được nhìn thấy trong xương. Không có công cụ bằng đá nào ở địa điểm này, nhưng các nhà nghiên cứu đã tìm thấy những con dao vảy được làm từ xương với các cạnh bị mòn.
Một phân tích hóa học về trầm tích xung quanh xương voi ma mút cho thấy ngọn lửa được duy trì và kiểm soát chứ không phải do cháy rừng hoặc sét đánh.
Cũng có bằng chứng về xương đã được nghiền thành bột cũng như xác động vật nhỏ bị đốt cháy, bao gồm chim, cá, động vật gặm nhấm và thằn lằn.
Nhóm nghiên cứu đã sử dụng phương pháp chụp cắt lớp vi tính CT để phân tích xương từ vị trí này, tìm ra những vết thương thủng đáng lẽ được dùng để tiêu mỡ từ xương sườn và đốt sống.
Rowe nói, những người làm thịt những con voi ma mút rất kỹ lưỡng.
Có thể nhìn thấy các vết hằn trên xương sườn của voi ma mút. Xương sườn trên bị gãy do va đập mạnh, xương sườn giữa có vết thương thủng và xương sườn dưới có vết cắt. Ảnh: CNN.
Rowe cho biết: "Tôi đã khai quật được những con khủng long đã được nhặt nhạnh, nhưng mô hình phân chia xương và gãy xương do mổ thịt của con người không giống bất cứ thứ gì tôi từng thấy".
Chi tiết đáng ngạc nhiên nhất về địa điểm này là nó ở New Mexico - và các bằng chứng trước đây cho thấy rằng con người đã không ở đó cho đến hàng chục nghìn năm sau.
Rút lui những bước đi ban đầu của con người
Collagen lấy từ xương voi ma mút đã giúp các nhà nghiên cứu xác định rằng những con vật này đã bị giết thịt tại địa điểm này từ 36.250 đến 38.900 năm trước.
Các nhà nghiên cứu cho biết, phạm vi tuổi này khiến địa điểm New Mexico trở thành một trong những di chỉ lâu đời nhất mà con người cổ đại tạo ra ở Bắc Mỹ.
Các nhà khoa học đã tranh luận trong nhiều năm về thời điểm khi con người đầu tiên đặt chân đến Bắc Mỹ.
Nền văn hóa Clovis 16.000 năm tuổi được biết đến là nhờ những công cụ bằng đá mà nó để lại. Nhưng ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy rằng các địa điểm cũ ở Bắc Mỹ là nơi cư trú của quần thể tiền Clovis có dòng dõi di truyền khác.
Các di chỉ cổ hơn có nhiều loại bằng chứng khác nhau, chẳng hạn như dấu chân được bảo tồn, công cụ bằng xương hoặc xương động vật có vết cắt cách đây hơn 16.000 năm.
Hình minh họa này mô tả những con voi ma mút trông như thế nào từ hàng nghìn năm trước. Ảnh: CNN.
Rowe nói: "Con người đã ở châu Mỹ lâu gấp đôi thời gian mà các nhà khảo cổ đã duy trì trong nhiều năm.
Theo nghiên cứu, vị trí của địa điểm này nằm ngay trong nội địa phía tây của Bắc Mỹ, cho thấy những con người đầu tiên đã đến trước 37.000 năm trước. Những người đầu tiên này có thể đã đi trên đất liền hoặc dọc theo các tuyến đường ven biển.
Rowe cho biết tiếp theo ông muốn lấy mẫu địa điểm này để tìm kiếm các dấu hiệu của DNA cổ đại.
Giáo sư Mike Collins của Đại học bang Texas đã nghỉ hưu cho biết trong một thông cáo: "Tim đã hoàn thành công việc xuất sắc và kỹ lưỡng đại diện cho nghiên cứu biên giới. Đó là tạo ra một con đường mà những người khác có thể học hỏi và làm theo".
Collins không tham gia vào nghiên cứu. Ông đã dẫn đầu cuộc nghiên cứu tại địa điểm khảo cổ Gault, nơi chứa cả hiện vật của người Clovis và tiền Clovis, gần Austin, Texas.
Rowe nói: "Các kỹ thuật mới của chúng tôi đã cung cấp bằng chứng sắc thái về sự hiện diện của con người trong hồ sơ khảo cổ và tôi nghi ngờ rằng có những địa điểm khác có tuổi đời tương đương hoặc thậm chí lâu đời hơn đã không được công nhận".