Các nhà khảo cổ học mới phát hiện được tàn tích của một thành phố đồ sộ dưới đáy biển, đó chính là thành La Mã cổ đại, từng được biết đến với cái tên Neapolis. Thành phố này đã bị một cơn sóng thần nhấn chìm từ khoảng 1700 năm trước.
Cuộc tìm kiếm của nhóm các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rất nhiều tuyến phố, lăng mộ và hàng trăm bể chứa dùng để sản xuất “garum” – một loại nước mắm lên men. Garum là loại gia vị phổ biến ở La Mã và Hy Lạp. Loại nước mắm này là một phần không thể thiếu của nền kinh tế thành Neapolis lúc bấy giờ.
Cuộc tìm kiếm thành Neapolis do Viện Di sản Quốc gia Tunisia và đại học Sassari của Ý thực hiện từ năm 2010. Tuy nhiên cho tới gần đây, một phần nhờ điều kiện thời tiết thuận lợi đã đem đến những kết quả đột phá.
Người đứng đầu nhóm nghiên cứu, Mounir Fantar, trả lời báo chí: “Nhờ vào kết quả của cuộc tìm kiếm lần này, chúng tôi có thể khẳng định chắc chắn rằng Neapolis là trung tâm sản xuất nước mắm “garum” lớn nhất trong lịch sử của người La Mã cổ đại”.
Tàn tích của thành cổ Neapolis được tìm thấy dưới đáy biển. Ảnh: Đại học Sassari
Tàn tích của thành phố cổ trải rộng trên khoảng 20 ha dưới đáy biển. Nhóm nghiên cứu cũng chỉ ra rằng thành Neapolis đã bị nhấn chìm bởi một cơn sóng thần vào ngày 21/7 năm 365 sau Công nguyên.
Nhà sử học người La Mã, Ammien Marcellin (330 – 400 trước công nguyên) đã ghi chép lại sự kiện quan trọng này. Chính trận động đất gây ra cơn sóng thần này cũng đã để lại nhiều thiệt hại ở thành phố Alexandria, Ai Cập và đảo Crete, Hy Lạp lúc bấy giờ.
Mặc dù các dụng cụ đo lường khoa học chưa xuất hiện vào thời điểm đó, tuy nhiên các nhà sử học cho rằng trận động đất đã xảy ra hai đợt, với mức độ rung động lớn nhất lên đến 8.0 độ richter. Trận động đất mạnh đến nỗi đã đẩy hòn đảo Crete, Hy Lạp lên cao tới 10m.
Được thành lập vào thế kỷ thứ năm trước Công nguyên, Neapoli trong tiếng Hy Lạp có nghĩa là “thành phố mới”.
Địa điểm mà thành phố được tìm thấy nằm ngay cạnh thị trấn Nabeul, một điểm du lịch nổi tiếng ở phía Đông Bắc Tunisia. Trải qua sự chiếm giữ của nhiều phe cánh trong các cuộc chiến tranh, Neapolish là một trung tâm lịch sử quan trọng của khu vực Bắc Phi.
Một điều nữa khiến cho thành Neapolis càng trở nên thú vị đó chính là việc các tác phẩm văn học của thành phố này ít có sự liên quan tới văn học La Mã lúc bấy giờ. Nhiều người cho rằng Neapolis bị nhấn chìm chính là sự trừng phạt của việc thiếu trung thành với những người La Mã.
Theo ghi chép, người Neapolis đứng về phía những người Carthage trong Chiến tranh Punic lần thứ ba vào năm 149 - 146TCN, sau đó người La Mã đã chiến thắng và chiếm quyền kiểm soát thành phố Neapolis.
Ông Mounir Fantar cũng cho biết: “Chúng tôi đang tích cực tìm kiếm thêm những dấu tích để có thể khẳng định chắc chắn rằng thành Neapolis đã bị nhấn chìm vào năm 365 sau công nguyên".
Nguồn: Sciencealert