Theo luật sư Nguyễn Văn Hậu - Phó Chủ tịch Hội luật gia TP HCM, quân đội là một tổ chức được rèn luyện rất nghiêm túc. Nếu người quân nhân đang thực hiện nghĩa vụ quân sự lại có những hành vi giết hại voọc quý được xếp vào loại rất nguy cấp và có nguy cơ tuyệt chủng là không thể chấp nhận. Vì vậy, trước hết chiến sĩ đó phải bị xử lý nghiêm theo quy định của quân đội.
Về pháp luật hình sự, điều 190 của BLHS sửa đổi bổ sung năm 2009 có quy định rất rõ về tội Vi phạm các quy định về bảo vệ động vật. Theo đó người nào săn bắt, giết, vận chuyển nuôi nhốt, buôn bán... trái phép động vật thuộc danh mục nguy cấp quý hiếm cần được bảo vệ thì sẽ bị phạt tiền từ 50 triệu đồng đến dưới 500 triệu đồng, cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt từ 6 tháng đến 3 năm.
Trong trường hợp bị kết luận là đã có hành vi hành hạ con voọc trước khi giết bằng việc hun khói, nhấn nước sôi, cho hút thuốc... và còn đăng tải trên Facebook thì bị xử lý theo khoản 2, điều 190 BLHS.
Cụ thể là đã phạm tội có tổ chức, lợi dụng chức vụ quyền hạn... gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng nên bị truy cứu trách nhiệm hình sự từ 2 năm cho đến 7 năm tù.
Con voọc quý bị hành hạ trước khi giết được đăng tải trên mạng.
Luật sư Hậu cũng cho biết thêm, về thẩm quyền xử lý vụ việc, nếu người phạm pháp là quân nhân, theo quy định của pháp lệnh tổ chức điều tra hình sự cũng như pháp lệnh tổ chức tòa án quân sự thì thẩm quyền điều tra và xét xử thuộc cơ quan điều tra trong quân đội và tòa án quân sự.
Luật sư Nguyễn Hữu Thế Trạch (Đoàn luật sư TP HCM) cũng lên án về hành vi dã man của những người liên quan đến việc hành hạ và giết hại con voọc.
Ông Trạch nêu vấn đề, nếu quân nhân Nguyễn Văn Quang không trực tiếp ra tay sát hại con voọc cũng vẫn bị xử lý hình sự. Những người có mặt trong buổi "hành quyết" voọc hôm đó có thể bị xem xét với vai trò đồng phạm
“Khi thấy người ta săn bắt động vật quý hiếm thì phải ngăn chặn, báo cơ quan chức năng. Còn nếu mua lại và nhờ người khác thịt rồi thản nhiên chụp ảnh tung lên mạng như một thành tích thì thật khó chấp nhận”, luật sư Trạch nói.
Vị luật sư này cho biết thêm, việc mua bán con vật cũng cần được làm rõ. Con voọc có nguồn gốc từ đâu, săn bắt chúng bằng cách nào... để xác định về hành vi săn bắt trái phép.
Đối với hành vi chứng kiến, chụp ảnh tung lên mạng,luật sư Trần Quốc Dũng (Đoàn Luật sư TP HCM) cho rằng chắc chắn cũng cần phải điều tra để làm rõ vai trò của mỗi người trong vụ việc này. Nếu có đủ căn cứ để cho rằng có sự sắp xếp, phân công vai trò cụ thể mỗi người thì đây là tội phạm có tổ chức.
Theo ông Dũng, trường hợp chiến sĩ Quang không trực tiếp giết con voọc mà mua lại của người dân và nhờ người này làm thịt ngay tại lán trại thì bản chất vụ việc vẫn không có gì thay đổi.
Đây được xem là phạm tội một cách có tổ chức. Tuy nhiên, cần làm rõ vai trò chủ mưu, giúp sức của từng người. Từ đó xác định mức độ phải chịu trách nhiệm hình sự của mỗi người khác nhau.
Luật sư Dũng còn cho rằng, nếu người giết hại con voọc cũng là người chủ động đăng tải hình ảnh chú voọc bị giết hại lên mạng thì đây có thể xem như là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự khi áp dụng mức hình phạt. Bởi hành động này còn làm ảnh hưởng xấu đến cộng đồng.
Thiếu tướng Chu Công Phu, Chính ủy Quân đoàn 3 cho biết, sau khi tiếp nhận thông tin tràn ngập trên mạng, cán bộ chiến sĩ các đơn vị rất bất bình về vụ việc này.
Lãnh đạo Quân đoàn 3 đã nhanh chóng thành lập đoàn công tác và lên đường đi địa bàn xã biên giới Mo Rai, huyện Sa Thầy (Kon Tum) để gặp gỡ số cán bộ, chiến sĩ đang làm nhiệm vụ tại đây nhằm điều tra, xem xét cụ thể. Đoàn công tác cũng đã đưa số chiến sĩ về doanh trại đơn vị ở Trung đoàn 7 để tiếp tục điều tra, làm rõ.
“Nếu những việc làm sai trái và hình ảnh trên các mạng thực sự của chiến sĩ trung đoàn Công binh 7 thì Bộ Tư lệnh Quân đoàn 3 sẽ xử lý nghiêm túc theo qui định đơn vị, kỷ luật quân đội và pháp luật Nhà nước”, Thiếu tướng Phu nói.
Ông Phu cũng cho rằng, khi chưa có kết luận cụ thể của đoàn kiểm tra và của cơ quan chuyên môn thì mọi người không nên suy diễn, dự đoán theo ý kiến chủ quan gây ảnh hưởng đến đơn vị.
“Quan điểm của chúng tôi là nghiêm túc, chính xác, đúng người, đúng lỗi, kiên quyết không bao che hay nương nhẹ cho dù người đó ở bất kỳ cương vị nào”, ông Phu bày tỏ quan điểm.
Ngày 20/7, điều tra viên Cơ quan Điều tra hình sự Quân đoàn 3 đã có buổi làm việc đầu tiên với Nguyễn Văn Quang và hai quân nhân khác. Quang khai nhận đã mua con voọc từ người dân địa phương, sau đó, nhờ người này làm thịt tại lán trại của những quân nhân này.
Theo đó, người bán đồng thời là người làm thịt con voọc là thanh niên có những vết xăm trổ trên người mà Quang đã đưa lên Facebook của mình. Cho đến nay, Cơ quan Điều tra hình sự Quân đoàn 3 chưa áp dụng bất kỳ một quyết định tố tụng nào đối với Nguyễn Văn Quang và các quân nhân khác.
Theo VNE