Lai Châu có nhiều điểm nóng về ma túy như xã Nà Cang (huyện Than Uyên) có hàng trăm người nghiện, xã Phăng Sò Lin có bản Hoàng Hồ với 100% dân tộc Dao sinh sống cũng thường xuyên trồng cây thuốc phiện trên đỉnh núi cao. Hay như bản Chin Chu Chải (xã San Thàng, thị xã Lai Châu), bản Noong Thăng (xã Phúc Thang, huyện Than Uyên) có lượng lớn đồng bào dân tộc H’Mông tham gia các đoàn phu đào vàng hầu hết đều vướng vào ma túy…
Tuy nhiên, "điểm nóng" và cũng là nơi trọng điểm lực lượng cảnh sát phòng chống tội phạm về ma túy để ý nhất là Loóng Sập (huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La). Theo thượng tá Diên (Phòng CSĐT tội phạm về ma túy, Công an tỉnh Lai Châu), trước thời điểm 2006 rất khó có thể bắt được tội phạm ma túy ở địa bàn này.
Nhớ lại vụ Tráng Láo Dếnh (20 tuổi), vị thượng tá nói: “Đường vào chỉ có hai lối, một là đường núi khó đi, hai là tắt qua suối theo đường mòn vào thẳng thôn. Đi ôtô thì chỉ đến đầu xã là chịu, bắt buộc phải cuốc bộ hoặc đi xe máy".
Theo lời kể, những người tham gia buôn bán ma túy thường hay cắt cử cả trẻ em làm nhiệm vụ cảnh giới. Hễ ai không phải người địa phương đều bị dò la và cảnh giác rất cao. Ngay tiếng xe máy lạ đi vào bản họ cũng phát hiện ra. Một đặc điểm nữa là ban ngày cũng như ban đêm, lực lượng cảnh giác được trang bị vũ khí rất nhiều, khó có thể tiếp cận mà đụng độ là điều nên tránh nhất.
Khi chuyên án 509B lên kế hoạch chi tiết và tỉ mỉ, một tổ trinh sát đã bí mật tìm cách dò mìn và đinh ở các lòng suối nơi bọn buôn ma túy đặt để tránh bị truy bắt. Khi mìn và đinh đã gỡ xong, các trinh sát gặp rất nhiều bẫy chông và không dễ để phát hiện ở vị trí nào có bẫy. Trước tình huống này, công an tỉnh Lai Châu xin tăng cường thêm lốp xe. Một xe chở hai cán bộ nhưng phải mang theo gần chục chiếc lốp xe để đề phòng.
Hình minh họa
Thượng tá Diên bảo, sau thời gian điều tra, chân dung kẻ cầm đầu là Tráng Láo Tủa và Tráng Láo Dếnh đã được dựng lên. Tủa trình độ văn hóa lớp 1, tên mình cũng không viết nổi, nhưng “biệt tài” buôn bán ma túy của hắn khiến đồng bọn nể phục. Dếnh tuy học hành hơn anh nhưng cũng sớm bỏ học để chạy theo lợi nhuận của ma túy nơi vùng biên giới.
Theo lời kể, cứ một thời gian, Tủa lại từ Sơn La sang Lào Cai, Lai Châu, Điện Biên để “chào hàng”. Một lần, Tủa tìm đến nhà Giàng Seo Mìn (34 tuổi ở Lào Cai) mời Mìn mua heroin với giá rẻ. Vì không đủ tiền, Mìn rủ thêm anh trai là Giàng Seo Sình (43 tuổi), Lu Seo Quáng và Sùng Seo Sềnh (31 tuổi) cùng mua.
Tối hôm đó, chúng họp nhau tại nhà Mìn để góp tiền. Quáng góp 70 triệu đồng, Sềnh 60 triệu và Mìn có 110 triệu đồng. Hôm sau, cả 3 người đem tiền lên Sơn La gặp Tủa để lấy “hàng”. Đến thị trấn Nông trường Mộc Châu, Tủa cho em trai là Dếnh ra đón. Đoàn khách đặt vấn đề mỗi người mua một bánh heroin. Cầm tiền, Tủa vượt biên mua 3 bánh heroin mang về cho Dếnh ôm hàng đi giao.
Sau khi nhận hàng, Mìn và Quáng mang một bánh heroin đi bán thì bị Công an huyện Than Uyên (Lai Châu) bắt quả tang. Ngay khi làm rõ được “nguồn gốc” số ma túy trên, công an tỉnh Lai Châu lập tức lên đường bắt hai anh em Tủa.
Một ngày cuối tháng 9/2008, tổ trinh sát bí mật tiếp cận hướng vào nhà trưởng thôn Tráng Láo Tủa. Trong khi đó, tổ trinh sát khác đã áp sát nhóm cảnh giới của chúng do Tráng Láo Dếnh cầm đầu. Khi hiệu lệnh đánh án được phát ra cũng là lúc mặt trời chuẩn bị lặn. Trời nhá nhem tối, hơn chục chiếc xe máy đồng loạt lao tới vị trí đã định với tốc độ cao khiến bọn buôn ma túy không kịp trở tay. Lực lượng phá án bắt được hơn chục người.
Tang vật thu giữ trong nhà của Tủa là hàng chục bánh heroin, cùng lượng lớn tiền Việt Nam, tiền Lào và tiền Trung Quốc. Ít ai có thể ngờ với vẻ ngoài là một cán bộ uy tín, mẫu mực Tủa lại là kẻ cầm đầu giấu mặt trong các vụ mua bán trót lọt hàng trăm bánh ma túy từ Lào về nội địa.
Thượng tá Diên nhớ lại, khi 2 anh em Tủa và Dếnh bị bắt, người dân trong bản ùa ra không cho công an giải người đi. Trước tình huống đó, ông quyết định cho cả hai lên xe đặc chủng nhốt lại để tìm cơ hội đánh tháo. Khi thượng tá Diên đang thuyết phục bà con trong bản, người nhà kéo anh ra góc riêng ngã giá từ 300 triệu đồng nâng thành 600 triệu mỗi người nếu cảnh sát chịu thả. Tuy nhiên, các chiến sĩ nhất quyết từ chối.
Chuyên án đã qua vài năm nhưng thượng tá Diên bảo, vẫn còn nhớ những kỷ niệm. Đó là quá nửa số xe máy dùng cho việc đánh án đã thủng săm vì dính phải bẫy chông của chúng. "Nếu thực hiện việc vây bắt ban ngày e là rất khó để chuyên án thành công. Điều đặc biệt của chuyên án là anh em đã bảo toàn được lực lượng trước hàng chục đàn em của Tủa có trang bị vũ khí”, thượng tá Diên nói.
