Mỹ chuẩn bị khai thác hơn 1 tỷ tấn "kho báu biển sâu"
Ngày 24/4/2025, Tổng thống Mỹ Donald Trump ký sắc lệnh hành pháp nhằm thúc đẩy khai thác khoáng sản dưới biển sâu, đánh dấu bước ngoặt trong chiến lược giảm phụ thuộc vào nguồn cung khoáng sản từ Trung Quốc.
Sắc lệnh này tập trung vào việc khai thác hơn 1 tỷ tấn nickel, đồng và các khoáng sản quan trọng khác nằm trong các “nốt đa kim” dưới đáy đại dương, chủ yếu ở vùng biển thuộc quyền tài phán của Mỹ và khu vực quốc tế như Clarion-Clipperton giữa Hawaii và Mexico.
Ông Donald Trump cầm sắc lệnh hành pháp đã ký tại Phòng Bầu dục ở Nhà Trắng vào ngày 23/4. Ảnh: Reuters
Các vùng biển của Mỹ được cho là chứa trữ lượng lên đến 1 tỷ tấn mangan, nickel, đồng và nhiều loại khoáng sản quan trọng phục vụ sản xuất xe điện và thiết bị điện tử. Việc khai thác tài nguyên này có tiềm năng tăng thêm 300 tỷ USD vào GDP của Mỹ trong vòng 10 năm tới, đồng thời tạo ra khoảng 100.000 công ăn việc làm mới.
Tổng thống Trump nhấn mạnh: “Mỹ có lợi ích cốt lõi về an ninh quốc gia và kinh tế trong việc duy trì vị thế dẫn đầu về khoa học, công nghệ biển sâu và tài nguyên khoáng sản dưới đáy biển.”
Động thái này được xem là nỗ lực giành lại quyền kiểm soát chuỗi cung ứng khoáng sản, vốn đang bị Trung Quốc chi phối với gần 70% sản lượng đất hiếm và 40-90% hoạt động tinh chế các khoáng sản quan trọng toàn cầu.
Cơ hội cho các doanh nghiệp: Cổ phiếu The Metals Company tăng vọt 40%
Sắc lệnh đã ngay lập tức tạo ra làn sóng tích cực trên thị trường, đặc biệt với các công ty khai thác biển sâu. Nổi bật trong số đó là The Metals Company, một doanh nghiệp tiên phong trong lĩnh vực khai thác nốt đa kim dưới đáy biển.
Ngay sau khi sắc lệnh được công bố, cổ phiếu của The Metals Company tăng vọt 40%, đạt mức cao nhất trong 52 tuần. Mặc dù giá cổ phiếu vẫn thấp hơn thời điểm IPO năm 2021, mức tăng này phản ánh kỳ vọng lớn của nhà đầu tư vào tiềm năng khai thác khoáng sản biển sâu.
The Metals Company là doanh nghiệp tiên phong trong lĩnh vực khai thác nốt đa kim dưới đáy biển. Ảnh: The Metals Company
The Metals Company đã nộp đơn xin cấp phép khảo sát và khai thác tại vùng biển quốc tế, đặc biệt ở khu vực Clarion-Clipperton, nơi ước tính chứa hàng tỷ tấn khoáng sản. Công ty này cho biết công nghệ khai thác của họ có thể giảm thiểu tác động môi trường so với khai thác trên đất liền, vốn thường gây ra ô nhiễm và phá hủy cảnh quan.
Sắc lệnh của ông Trump, với việc đơn giản hóa quy trình cấp phép, được xem là “cú hích” lớn giúp The Metals Company và các doanh nghiệp tương tự, như Impossible Metals, đẩy nhanh các dự án khai thác.
Thách thức môi trường
Mặc dù mang lại cơ hội kinh tế, sắc lệnh của ông Trump đã làm dấy lên lo ngại về tác động môi trường.
Các nhà khoa học cảnh báo rằng khai thác biển sâu có thể gây ra “mất đa dạng sinh học không thể phục hồi” ở các hệ sinh thái biển chưa được khám phá đầy đủ.
Việc sử dụng máy móc nặng để thu thập nốt đa kim có thể làm xáo trộn trầm tích đáy biển, gây ô nhiễm và phá hủy môi trường sống của các loài sinh vật biển. Các tổ chức bảo vệ môi trường như Oceana kêu gọi thiết lập các quy định nghiêm ngặt để bảo vệ đại dương trước khi khai thác thương mại bắt đầu.
Vai trò của khoáng sản biển sâu trong công nghệ xanh
Nếu các thách thức môi trường được giải quyết thì đó là sẽ "mũi tên trúng hai đích" vì các khoáng sản như nickel, đồng và mangan từ biển sâu đóng vai trò không thể thiếu trong các công nghệ hỗ trợ bảo vệ môi trường.
Nickel là thành phần chính trong pin lithium-ion dùng cho xe điện, giúp giảm lượng khí thải carbon từ phương tiện giao thông. Đồng được sử dụng rộng rãi trong hệ thống năng lượng tái tạo như tua-bin gió và tấm pin mặt trời. Trong khi mangan hỗ trợ sản xuất thép chất lượng cao cho các công trình bền vững.
Việc khai thác các khoáng sản này từ biển sâu có thể giảm áp lực lên các mỏ trên đất liền, vốn thường gây ra ô nhiễm nặng nề và xung đột với cộng đồng địa phương.
Tuy nhiên, để đảm bảo các khoáng sản biển sâu thực sự góp phần vào mục tiêu bảo vệ môi trường, ngành khai thác cần áp dụng công nghệ tiên tiến và tuân thủ các tiêu chuẩn môi trường nghiêm ngặt. Nếu không, lợi ích kinh tế từ sắc lệnh của ông Trump có thể bị lu mờ bởi những thiệt hại lâu dài đối với hệ sinh thái biển.
Theo Reuters
