Cựu Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung vừa bị đề nghị truy tố trong vụ án thứ 4, tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Ngoài ông Chung, 14 bị can khác cùng bị đề nghị truy tố trong vụ án buôn lậu và vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí xảy ra tại TP Móng Cái (Quảng Ninh), Ban Duy tu các công trình kỹ thuật đô thị thuộc Sở Xây dựng Hà Nội, Công ty TNHH MTV Công viên cây xanh Hà Nội.
Chi tiền tỷ trồng cây cho nhà người thân ông Chung
Theo kết luận, sau khi được bổ nhiệm Chủ tịch UBND TP Hà Nội, ông Nguyễn Đức Chung đã có nhiều chỉ đạo với mục đích can thiệp, chỉ đạo toàn diện, xuyên suốt công tác trồng cây trên địa bàn Thủ đô. Ông Chung tạo điều kiện cho một người có quan hệ thân quen đang trốn nợ được tham gia làm dự án trồng cây xanh.
Bị can Bùi Văn Mận, cựu Giám đốc Công ty Sinh Thái Xanh (bên trái) khai chi hơn 3,5 tỷ đồng mua cây trồng tại nhà người thân của ông Nguyễn Đức Chung.
Bị can Bùi Văn Mận, cựu Giám đốc Công ty Sinh Thái Xanh khai có quan hệ quen biết với Nguyễn Đức Chung từ năm 2013 khi Mận đến trồng cây cho nhà ông Chung. Sau đó, Chung thường xuyên hỏi Mận về việc trồng và chăm sóc cây xanh. Đầu năm 2014, Chung nhờ Mận trồng khoảng 300 cây vàng tâm trên đường Nguyễn Chí Thanh theo chương trình tài trợ của Ngân hàng và Công an Hà Nội (khi đó Chung làm Giám đốc). Từ đó, thỉnh thoảng Chung hay gọi điện hỏi Mận về việc trồng và chăm sóc cây xanh.
Năm 2016, khi Mận đang trốn nợ ở Lâm Đồng thì Nguyễn Đức Chung gọi về thực hiện các dự án trồng cây cho UBND TP Hà Nội. Tháng 6/2016, Mận và Hoàng Thị Kim Loan thống nhất thành lập công ty để ký hợp đồng trồng cây xanh cho TP Hà Nội.
Theo kết luận điều tra, Mận và Loan thống nhất chi tiền của Công ty Sinh Thái Xanh có được từ việc thực hiện các hợp đồng với Ban Duy tu để chi phí đối ngoại. Trong đó, họ đã chi phí trồng cây cho ông Nguyễn Đức Chung với tổng số tiền 2,08 tỷ đồng, 1,5 tỷ đồng mua cây tặng ông Chung để trồng tại nhà người thân ông này.
Mận khai, việc chi tiền trồng cây tại các địa điểm trên mục đích để cảm ơn Chung đã tạo điều kiện giúp Mận được trồng cây cho TP Hà Nội. Mận cũng muốn tạo mối quan hệ tốt với cựu Chủ tịch UBND TP Hà Nội để ông Chung giúp đỡ Mận trong quá trình thực hiện các hợp đồng trồng cây với Ban Duy tu.
Ngoài ra, trong các dịp lễ, Tết, Mận và Loan còn chi cho Đỗ Anh Tuấn, Giám đốc Ban Duy tu tổng số tiền khoảng 230 triệu đồng, chi cho Trần Anh Tuấn, Phó Giám đốc Ban Duy tu khoảng 200 triệu đồng.
Quá trình điều tra, Mận đã thừa nhận hành vi phạm tội. Trong số tiền thu lợi bất chính hơn 17,7 tỷ đồng, Hoàng Thị Kim Loan được chia 6,5 tỷ đồng và Bùi Văn Mận được chia 6,5 tỷ đồng.
Tuy nhiên, ông Chung phủ nhận cáo buộc trên. Cựu Chủ tịch Hà Nội cho rằng bản thân không can thiệp, giới thiệu gì để Mận được đặt hàng trồng cây xanh trên địa bàn thành phố với Ban Duy tu. Thậm chí, cựu Chủ tịch Hà Nội khai không biết Công ty Sinh Thái Xanh là của Mận cho đến khi làm việc với cơ quan điều tra,
Bị can Nguyễn Đức Chung cũng khẳng định không liên quan, không yêu cầu gì Mận về việc trồng cây tại trường học gần nhà bố mẹ và trồng cây tại nhà bố mẹ đẻ tại xã Yển Khê, huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ.
Ông Nguyễn Đức Chung khai việc Mận trồng cây tại nhà bố mẹ đẻ ở Phú Thọ là do quá trình trồng cây ở trường học gần nhà, Mận thường qua nhà chơi và gạ gẫm bố mẹ Chung trồng một số loại cây hoa. Sau đó, bố mẹ ông Chung có trả tiền. Mận trồng cây tại nhà thờ chú họ của ông Chung tại Hải Dương là do một người tên Phi cùng Mận trồng một số cây hoa, sau đó Phi nói là đã thanh toán tiền cho Mận. Tuy nhiên, ông Chung không biết ông Phi họ gì, nhà ở đâu.
Theo kết luận điều tra, ông Nguyễn Đức Chung vì động cơ cá nhân đã làm trái quy định để Công ty Sinh Thái Xanh, Công ty Cây xanh và Nguyễn Tuấn Nghĩa là các công ty, cá nhân có mối quan hệ thân thiết với Nguyễn Đức Chung được hưởng lợi bất chính số tiền đặc biệt lớn.
Tài liệu điều tra còn thể hiện, do được Nguyễn Đức Chung tạo điều kiện nên Bùi Văn Mận đã chi 1,199 tỷ đồng trồng cây tài trợ cho trường mầm non do Nguyễn Đức Chung dùng tư cách cá nhân tài trợ và nhà bố đẻ Nguyễn Đức Chung.
Mặc dù ông Chung khai việc Mận trồng 55 cây là có nhưng đều được trả tiền, tuy nhiên kết quả xác minh và sổ sách theo dõi chi nội bộ của Công ty Sinh Thái Xanh và lời khai của Mận, Loan cho thấy các khoản chi để trồng cây biếu ông Chung như nội dung nêu trên là có.
Căn cứ các tài liệu, Cơ quan điều tra xác định bị can Nguyễn Đức Chung với tư cách là Chủ tịch UBND Hà Nội, là cán bộ lãnh đạo cao cấp, không những không đảm bảo tính công minh, liêm chính, vì động cơ cá nhân đã dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt.
"Nhằm che giấu hành vi phạm tội, bị can Chung đã ra văn bản một đằng, chỉ đạo miệng một nẻo", kết luận điều tra nêu và cho rằng quá trình điều tra, ông Chung khai báo quanh co, chối tội, đổ lỗi cho người khác. Cơ quan điều tra đề nghị các cơ quan truy tố, xét xử xử lý nghiêm theo quy định pháp luật, đảm bảo tính răn đe và phòng ngừa chung.
Từ kẻ trốn nợ thành giám đốc công ty
Theo điều tra, giai đoạn 2016-2019, việc trồng mới cây xanh trên địa bàn TP Hà Nội có đủ điều kiện đấu thầu, nhưng dưới sự chỉ đạo của ông Chung, Ban Duy tu thuộc Sở Xây dựng không tổ chức đấu thầu mà ký hợp đồng đặt hàng, giao Công ty Cây xanh và Công ty Sinh Thái Xanh trồng cây, thực hiện hợp đồng trước. Sau đó, các đơn vị mới lập dự toán, thẩm định hoàn thiện hồ sơ sau.
Các bị can Bùi Văn Mận và Hoàng Thị Kim Loan.
Đầu tháng 9/2016, Chung tiếp tục gọi điện trực tiếp cho Mận hỏi tư vấn về việc trồng cây tại nút giao đại lộ Thăng Long và quốc lộ 21A. Vài ngày sau, ông Lê Văn Dục, Giám đốc Sở Xây dựng gọi điện bảo Mận xuống gặp Đỗ Anh Tuấn, Giám đốc Ban Duy tu để bàn bạc, thực hiện việc trồng cây tại nút giao đại lộ Thăng Long và quốc lộ 21A. Thời điểm ông Dục gọi điện, Mận không có quan hệ quen biết gì với ông Dục.
Mọi việc sau đó Mận trực tiếp làm việc với Ban Duy tu để ký kết thực hiện hợp đồng đặt hàng dịch vụ cây xanh. Ngày 24/9/2016, Ban Duy tu đã ra hiện trường phối hợp bàn giao mặt bằng cho Mận và chỉ đạo thực hiện ngay công tác san lấp, trồng cây tại nút giao đại lộ Thăng Long - Quốc lộ 21A.
Đối với việc trồng cây keo năm 2018, Mận khai, khoảng tháng 2/2018, Chung gọi điện hỏi Mận về việc trồng cây hai bên đại lộ Thăng Long thì trồng cây gì phù hợp, Mận báo cáo là trồng keo thì phù hợp.
Sau đó, Mận được ông Trần Anh Tuấn, Phó giám đốc Ban Duy tu thông báo về việc đi khảo sát để trồng cây keo. Do tuyến Thăng Long Mận nắm rõ nên Mận bảo không cần đi khảo sát mà thực hiện luôn việc trồng cây. Đồng thời, Mận yêu cầu Hoàng Thị Kim Loan, Phó giám đốc đến Ban Duy tu để thống nhất việc trồng cây keo trên các tuyến quốc lộ, tỉnh lộ khác trên địa bàn TP Hà Nội (theo 33 tuyến) để thực hiện trồng cây, phối hợp hoàn thiện các hồ sơ đặt hàng và thanh, quyết toán với Ban Duy tu.
Thông qua ý kiến chỉ đạo của Nguyễn Đức Chung, từ năm 2016 đến năm 2019, Công ty Sinh Thái Xanh được Ban Duy tu đặt hàng thực hiện 6 hợp đồng đặt hàng, phù hợp kết quả điều tra.
Quá trình hoàn thiện hồ sơ đặt hàng, thanh, quyết toán với Ban Duy tu, Bùi Văn Mận và Hoàng Thị Kim Loan đã thông đồng nâng khống giá cây chiêu liêu, cây keo, cây long não, cây sộp để thanh, quyết toán với Ban Duy tu.
Công ty Sinh Thái Xanh đã thông đồng với Đỗ Khắc Tú Anh, Phó Trưởng phòng kế toán Ban Duy tu để Tú Anh giúp hợp thức giá cây Mận, Loan đã nâng khống. Công ty Sinh Thái Xanh thu lời bất chính, gây thiệt hại ngân sách Nhà nước hơn 17,7 tỷ đồng.